Τοξική θετικότητα: Όταν ακυρώνουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα

Τοξική θετικότητα είναι η πεποίθηση ότι ανεξάρτητα από το πόσο άσχημη ή δύσκολη είναι η κατάσταση που βιώνουμε, εμείς θα πρέπει να διατηρήσουμε την αισιοδοξία μας ότι «στο τέλος όλα θα πάνε καλά».

«Να είσαι θετικός», «χαμογέλα», «τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι χειρότερα», «μην τα παρατάς». Αυτές είναι μερικές από τις θετικές παραινέσεις της εμμονικής θετικότητας, με τις οποίες μας βομβαρδίζουν οι συγγραφείς αυτοβελτίωσης.

Τώρα, ας πούμε, για φανταστείτε έναν πολιτικό που βιώνει μια αποτυχία, να πρέπει να αποδεχθεί ότι «όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο», και να κλείσει το κανάλι της επικοινωνίας με τους ψηφοφόρους. Να πρέπει να παραμείνει θετικός, στο κρεββάτι του, και να επικεντρωθεί στους «ενεργειακούς κρυστάλλους» για «να μπει στη ροή» της αργής διάλυσης. Ίσως έτσι είναι ευκαιρία να κατανοήσει τη ρευστότητα της εποχής μας, όπου οι άνθρωποι μπορεί να απορριφθούν και να αντικατασταθούν τόσο εύκολα όσο αλλάζουμε τη μάρκα του απορρυπαντικού μας. Να κατανοήσει, ότι όσοι κινούνται γρήγορα θα αρπάξουν πρώτοι τις ευκαιρίες, και θα ακολουθήσουν το σωστό ρεύμα προς την πιο δημοφιλή κατεύθυνση.

Η ζωή, λέει μια από τις σημαντικότερες εκπροσώπους της υπαρξιακής σχολής στην ψυχοθεραπεία, η Έμυ  Βάν  Ντόρζεν, δεν είναι εύκολη. Ποτέ δεν ήταν και ποτέ δεν θα γίνει.

Έτσι είναι, εάν σκεφτούμε ότι χρόνια τώρα οι συγγραφείς γράφουν αριστουργήματα με τις δυστυχίες και τις αποτυχίες. Σε κάθε μας βήμα ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις ανεπιθύμητες συνέπειες των πράξεων μας, στην εποχή της εικονικότητας στην οποία ζούμε.

Τοξική θετικότητα σημαίνει ότι δεν αφήνουμε χώρο για να αισθανθούμε τη στενοχώρια, τον θυμό, την απογοήτευση, ακόμα και την ντροπή που μπορεί να νιώθουμε. Η τοξική θετικότητα ακυρώνει όλα τα δύσκολα συναισθήματα υπέρ μιας χαρούμενης και συχνά ψευδώς θετικής βιτρίνας, όπου «η ευτυχία είναι επιλογή».

Παραδείγματα τοξικής θετικότητας

Η τοξική θετικότητα έχει μεγάλη ποικιλία. Ας δούμε κάποια παραδείγματα που μπορεί να έχετε συναντήσει στη δική σας ζωή.

Όταν συμβαίνει κάτι άσχημο, όπως το να χάσετε τη δουλειά σας, οι άνθρωποι μπορεί να σας λένε να «παραμείνετε θετικοί» ή να «δείτε τη θετική πλευρά». Αν και τέτοια σχόλια συχνά έχουν σκοπό να είναι υποστηρικτικά, μπορούν να εμποδίσουν οτιδήποτε θέλει να πει εκείνος που βιώνει την απόλυση.
Αφού βιώσετε κάποιου είδους απώλεια, κάποιοι μπορεί να σας πουν ότι «όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο». Ενώ οι άνθρωποι κάνουν τέτοιες δηλώσεις επειδή πιστεύουν ότι είναι παρηγορητικές, είναι επίσης ένας τρόπος να αποφύγουν τον πόνο του άλλου ατόμου.
Μετά την έκφραση απογοήτευσης ή θλίψης, κάποιος μπορεί να απαντήσει ότι «η ευτυχία είναι επιλογή». Αυτό υποδηλώνει ότι αν κάποιος νιώθει αρνητικά συναισθήματα, φταίει ο ίδιος που δεν «επέλεξε» να είναι ευτυχισμένος.
Τέτοιες δηλώσεις είναι συχνά καλοπροαίρετες ή οι άνθρωποι απλώς δεν ξέρουν τι άλλο να πουν και δεν ξέρουν πώς να δείξουν ενσυναίσθηση.

Η τοξική θετικότητα μπορεί να μας τραυματίσει και να μας καθηλώσει αφού:

προκαλεί ντροπή γιατί ψιθυρίζει στους ανθρώπους ότι τα συναισθήματά τους είναι λάθος. Όταν κάποιος υποφέρει θέλει να ξέρει ότι θα βρει αγάπη και αποδοχή, ακόμη κι αν δεν βρει τον τρόπο να «αισθάνεται θετικά».

προκαλεί ενοχή σε εκείνον που δεν βρίσκει τον τρόπο να αισθανθεί θετικά και το κρύβει.

είναι μηχανισμός ακύρωσης του αυθεντικού συναισθήματος.

δεν επιτρέπει την προσωπική ανάπτυξη και τη νοηματοδότηση στη ζωή.

Το να ζούμε καλά, λέει η Έμυ Βαν Ντόρζεν, μοιάζει όπως το να μαγειρεύουμε καλά: υπάρχουν πολλά διαφορετικά καλά φαγητά και πολλοί τρόποι μαγειρέματος, αλλά δεν αρέσουν σε όλους, ούτε τα συστατικά τους είναι πάντα καλά…σίγουρα εμπλέκονται ζητήματα γούστου και προτίμησης στο δίλημμα περί του τι είδους κουζίνα ή τι είδους ζωή να διαλέξουμε. Και μπορεί να μη θέλουμε το ίδιο μενού για όλη μας τη ζωή, όμως σίγουρα υπάρχουν μαγειρικά μυστικά που μπορεί κάποιος να μάθει… Έτσι και η ζωή μπορεί να σερβιριστεί με περισσότερη νοστιμάδα και γεύση όταν γνωρίζουμε περισσότερα γι’ αυτήν.

Ας μην «θάβουμε» λοιπόν τα αρνητικά συναισθήματά μας. Αυτά που αισθανόμαστε είμαστε εμείς… και ας μην πάνε όλα καλά στο τέλος.