Πότε γυρίζουμε μια ώρα πίσω τα ρολόγια μας

Ξανά τους δείκτες των ρολογιών μας θα πρέπει να ρυθμίσουμε σε ενάμιση μήνα. Η αλλαγή της ώρας ισχύει και το 2023 καθώς η Ευρώπη «πάγωσε» την κατάργηση του μέτρου που θα οδηγούσε σε μόνιμη διατήρηση της θερινής ώρας.

Έτσι, στις 3 τα ξημερώματα της Κυριακής 26 Μαρτίου, η ώρα θα αλλάξει και… θα χάσουμε μια ώρα ύπνου, αφού θα δείξει 4. Η επόμενη αλλαγή ώρας, θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2023 εκτός κι αν τελικά καταργηθεί, κάτι που πάντως είναι στον.. αέρα. Η συζήτηση για την κατάργηση του μέτρου αλλαγής της ώρας είχε ξεκινήσει το 2018, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλλει σχετική πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 12 Σεπτεμβρίου.

Η περιπέτεια της… κατάργησης

Η Κομισιόν προχώρησε στην πρόταση αυτή γιατί «το σύστημα των εξαμηνιαίων αλλαγών της ώρας αμφισβητείται ολοένα και περισσότερο από τους πολίτες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από αυξανόμενο αριθμό κρατών μελών. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ανέλυσε τα διαθέσιμα στοιχεία, από τα οποία προκύπτει ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν εναρμονισμένοι ενωσιακοί κανόνες στον τομέα αυτό για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς. Την άποψη αυτή υποστηρίζουν επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και άλλοι παράγοντες (π.χ. στον τομέα των μεταφορών).

Η Επιτροπή διεξήγαγε επίσης δημόσια διαβούλευση, κατά την οποία ελήφθησαν περίπου 4,6 εκατομμύρια απαντήσεις, εκ των οποίων το 84 % ήταν υπέρ του τερματισμού των εξαμηνιαίων αλλαγών της ώρας, ενώ το 16 % υποστήριζε τη διατήρησή τους. Εκπονήθηκε έκθεση σχετικά με τα αποτελέσματα της διαβούλευσης».

Αλλαγή ώρας και ενεργειακή κρίση

Στις 26 Μαρτίου 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής, τασσόμενο υπέρ της κατάργησης των εποχικών αλλαγών της ώρας, Ωστόσο, μετέθεσε την απόφαση των χωρών-μελών για δύο χρόνια, έως το 2021.

Μια σειρά από γραφειοκρατικά ζητήματα, όμως, όπως το Brexit, η πανδημία στη συνέχεια και πλέον ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις που αυτός έχει επιφέρει σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο με την αύξηση των τιμών της ενέργειας, έχουν οδηγήσει σε αναστολή υλοποίησης της απόφασης.

Η σύνδεση της συζήτησης περί κατάργησης του μέτρου, με την ενεργειακή κρίση και το κατά πόσο θα ήταν ευεργετική, βρίσκεται πλέον στο «μικροσκόπιο» των ειδικών, οι οποίοι εκπονούν μελέτες για το θέμα.

Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η μόνιμη θερινή ώρα θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξοικονόμηση ενέργειας. Άλλες έρευνες, ωστόσο, αμφισβητούν τον ισχυρισμό αυτό. 

Πώς ξεκίνησε το μέτρο

Το μέτρο της αλλαγής της ώρας, ξεκίνησε καθώς θεωρείτο ότι έτσι θα υπάρχει εξοικονόμηση ενέργειας.

Στη δεκαετία του ’70, μόλις δύο χρόνια μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την Άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά (ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον), ενώ το Φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.

Η Ισλανδία δεν έχει υιοθετήσει το μέτρο. Η Λευκορωσία σταμάτησε την εναλλαγή ώρας μετά το 2011 και υιοθέτησε μόνιμα τη θερινή ώρα (UTC +3), για να συμβαδίσει με την αλλαγή που είχε κάνει αρχικά η Ρωσία. Από τις 27 Απριλίου 2011 και με διάταγμα του ρώσου (τότε) προέδρου Ντμίτρι Μεντβέντεφ καθιερώθηκε η θερινή ώρα Μόσχας (+4 UTC) καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.