Ορθορεξία: Πόσο ακραία μπορεί να γίνει η εμμονή με την υγιεινή διατροφή;

Κάποιοι από εμάς θα αντισταθούν εξάπαντος στα κάθε είδους λαχταριστά -και μάλλον λιπαρά- εδέσματα. Σύμφωνα με τον κ. Στέφανο Κατσάρα, ψυχολόγο, μερικοί από αυτούς, συνήθως γύρω στα 30, μέσου και ανώτατου μορφωτικού επιπέδου, θα αποφύγουν πάση θυσία οτιδήποτε ξεφεύγει από ένα απόλυτα υγιεινό και ισορροπημένο διαιτολόγιο. Αν και εκ πρώτης όψεως δεν υπάρχει κάτι μεμπτό σε αυτήν τη διατροφική στάση ζωής, η ακραία της μορφή δηλώνει μια νέου τύπου διατροφική διαταραχή, τη «νευρική ορθορεξία» (Orthorexia Nervosa). Ο όρος προέρχεται από τις λέξεις «ορθός», δηλαδή «σωστός», και «όρεξη», διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1997 από τον Αμερικανό γιατρό Dr. Steven Bratman και περιγράφει τη διαρκή και ακραία εμμονή σε έναν απόλυτα υγιεινό τρόπο διατροφής.

Η ενοχοποίηση του φαγητού φέρνει διαταραχές στην υγεία

Οι ορθορεκτικοί ελέγχουν σχολαστικά την ποιότητα της τροφής τους: δεν παραγγέλλουν ποτέ delivery, λατρεύουν τα βιολογικά προϊόντα, δεν καταναλώνουν τρόφιμα εάν δεν γνωρίζουν την προέλευσή τους ή εάν περιέχουν πρόσθετα ή λιπαρά, εξηγεί η κ. Ερρικα Παπαβενετίου, γενικός ιατρός – διατροφολόγος. Ενημερώνονται λεπτομερώς για κάθε νέα τάση στη διατροφή και είναι κινητοί θερμιδομετρητές. Έχουν ευρύτητα γνώσεων σε θέματα διατροφής (ανταγωνίζονται επάξια έναν καταξιωμένο διατροφολόγο) και γνωρίζουν όλα τα συντηρητικά και τα πρόσθετα τροφίμων. Η ζάχαρη, η καφεΐνη, το αλκοόλ, το ζωικό λίπος, τα γαλακτοκομικά, το αλάτι, αλλά και η σόγια ή το καλαμπόκι (από φόβο μήπως είναι μεταλλαγμένα), είναι «εξορισμένα» από το διαιτολόγιό τους. Όμως, ο αποκλεισμός των προαναφερομένων οδηγεί σε ελλείψεις ορισμένων θρεπτικών συστατικών (βιταμίνες, σίδηρος, ασβέστιο κ.λπ.), με συνέπεια να εμφανίζουν συχνά προβλήματα υγείας (π.χ. αναιμία), όπως αναφέρει η ειδικός. Αρκετοί δε είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Το προφίλ του ορθορεκτικού

Κατά τον κ. Κατσάρα, η συγκεκριμένη διαταραχή εκδηλώνεται σε ανθρώπους που:

● Εχουν υποχονδριακές τάσεις.
● Ασχολούνται υπερβολικά με την υγεία τους.
● Βρίσκονται σε μόνιμη επαγρύπνηση μήπως πάθουν κάτι σοβαρό, το οποίο θεωρούν πως ίσως προλάβουν, αν προσέχουν ευλαβικά τη διατροφή τους.

Κατά βάση, πρόκειται για μια προσπάθεια να ασκήσουν έλεγχο στη ζωή τους μέσα από το φαγητό, με συνέπεια η τροφή να μετατρέπεται σε άκρως βασανιστική εμμονή.

Συμβουλές για φαγητό χωρίς τύψεις

• Όχι «μαύρο ή «άσπρο»: Ο διαχωρισμός των τροφίμων σε «καλά» και «κακά» τροφοδοτεί μια νευρωτική σχέση με την τροφή.
• Απολαμβάνω: Το να τρώμε πιο υγιεινά δεν πρέπει να μειώνει την απόλαυση της ζωής ή να επηρεάζει τις σχέσεις
  μας με τους άλλους.
• Συμβουλεύομαι τον ειδικό: Η αντιμετώπιση της ορθορεξίας απαιτεί ψυχοθεραπεία και συνεργασία με
  διατροφολόγο, για να απενοχοποιήσουμε τις τροφές και να ενημερωθούμε σωστά γύρω από τις διατροφικές επιλογές.