Η συνωμοσία της γάτας

Έχουμε πέσει –όλοι μας!− θύματα μιας περίτεχνης συνωμοσίας. Μιας συνωμοσίας που μέχρι πρότινος πιστεύαμε ότι έχει ηλικία δυόμισι χιλιάδων ετών. Αλλά όχι! Εξυφαίνεται από πολύ, πολύ παλιότερα. Διότι, όπως αποκάλυψε σχετικά πρόσφατα η αρχαιολογική σκαπάνη, είναι τουλάχιστον δεκαπέντε χιλιάδες τα χρόνια που ένα ζώο ανέλαβε −αυτοβούλως!− να πλησιάσει τον άνθρωπο, να τον πείσει ότι είναι ο ιδανικός σύντροφος και να τον μετατρέψει σε ισόβιο φροντιστή του. Με άλλα λόγια, και για να μην κρυβόμαστε πίσω από τις λέξεις, να τον εξημερώσει.

Ελάτε τώρα, μην κάνετε πως δεν καταλαβαίνετε για τι μιλάμε. Ποιο ζώο επινόησε ειδική γλώσσα επικοινωνίας που στοχεύει στην καρδιά του γονικού, ανθρώπινου ενστίκτου, μιμούμενη το μωρουδιακό κλάμα;

Ποιο ζώο διαμόρφωσε με τέτοιο τρόπο τους εκφραστικούς μυς του προσώπου του, ώστε να μπορεί να αντιγράφει τη στρογγυλή, αθώα, ανυπεράσπιστη μουρίτσα ενός βρέφους;

Ποιο ζώο μελέτησε με τόση συνέπεια την ανθρώπινη συμπεριφορά, ώστε να υπολογίζει −και να πέφτει σπάνια έξω− τα περιθώρια πίεσης που έχει 
για ένα χάδι ή έναν μεζέ; Μα, φυσικά, η γάτα.

Έβλεπα τις προάλλες ένα ντοκιμαντέρ στο Netflix, που συγκέντρωνε όλα όσα ξέρουμε για το πλάσμα με τις υπερφυσικές ικανότητες που λέγεται γάτα.

Ιδανικός θηρευτής, ακροβάτης, με αξιοθαύμαστες ικανότητες επιβίωσης, η γάτα αποφάσισε (ναι, αυτός είναι ο σωστός όρος) κατά τη διάρκεια της ανθρώπινης προϊστορίας (σίγουρα εν μέσω της μεσολιθικής περιόδου, ίσως και από ακόμα παλαιότερα) να συνδέσει την αυτοσυντήρησή της με τον άνθρωπο. Τον άνθρωπο, που την ίδια προϊστορική περίοδο μετέτρεπε το γουρούνι από άγριο σε οικόσιτο ζώο – και όλοι ξέρουμε πώς αυτή η υπόθεση εξελίχθηκε για το γουρούνι.
Η γάτα όμως δεν είχε σκοπό να γίνει μεζεδάκι στο πιάτο μας. Στόχος της ήταν να μοιραστούμε το μεζεδάκι μας μαζί της. Και για τον σκοπό αυτόν ανέπτυξε μια, προσαρμοσμένη στα ανθρώπινα ένστικτα της πρόνοιας και της τρυφερότητας, συμπεριφορά που μας έπιασε κορόιδα, από τότε που δεν γνωρίζαμε τίποτε παραπάνω από τα βασικά: να κυνηγάμε, να φτιάχνουμε πρόχειρα καταλύματα, να αναπαραγόμαστε και να αποφεύγουμε τις μοιραίες συναντήσεις με προϊστορικές τίγρεις. Και όμως· μία από αυτές, σε μέγεθος μινιατούρας, έγινε σύντροφός μας για πάντα!

Πέρυσι, δύο Σουηδές καθηγήτριες του πανεπιστημίου Λουντ κέρδισαν το βραβείο Ig-Nobel βιολογίας (ένα βραβείο που καθιέρωσε το Ινστιτούτο Απίθανων Ερευνών για «επιτεύγματα που κάνουν τους ανθρώπους να γελάσουν και μετά να σκεφτούν») για την έρευνά τους για τη γλώσσα που μιλούν οι γάτες στην επικοινωνία τους με τον άνθρωπο. Αλλά για μας τους σκυλάδες, τα αποτελέσματα ήταν γνωστά εκ των προτέρων. Πολύ προνοητικά, η γάτα ξεκίνησε τον αγώνα εκθρόνισης του σκύλου ως του δημοφιλέστερου κατοικίδιου πριν ακόμα και από την αυγή της Ιστορίας, και τελικά τα κατάφερε.

Σήμερα, ο κόσμος κανακεύει 88,3 εκατομμύρια γάτες και μόλις 74,8 εκατομμύρια σκύλους· και η ψαλίδα ολοένα και μεγαλώνει. Γιατί οι γάτες είναι «ανεξάρτητες» και δεν απαιτούν «τόσο πολλή φροντίδα» (όλη η φασαρία για μια ρημαδοβόλτα) όσο οι σκύλοι.

Φίλοι μου, η πλεκτάνη πέτυχε. Οι συνωμότες νίκησαν. Δεν μπορούμε παρά να παραδώσουμε τα λάφυρα του πολέμου στους τροπαιοφόρους.