Τα ανεκμετάλλευτα και ορατά «κοιτάσματα» ηλιακής και αιολικής ενέργειας

Μας έδειχναν τον ήλιο και εμείς βλέπαμε το δάκτυλο.  Εύλογο λοιπόν ήταν να χάσουμε τον μπούσουλα. Αντί να δούμε τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες που μας προσφέρονταν παγιδευτήκαμε στις κοντόφθαλμες και στενόμυαλες αντιλήψεις. 

Έτσι καταστήσαμε περισσότερο από επίκαιρη την  γνωστή  ρήση του Ελευθέριου Βενιζέλου, « Βλέποντας τα μικρά, χάνουμε τα μεγάλα, στενεύουμε τους ορίζοντές μας». Το πως αλλιώς να εξηγηθεί η πολλαπλή μας υστέρηση. 

Πράγματι ήταν στραβός ο γιαλός αλλά και εμείς στραβά αρμενίζαμε. Εξ ου και δεν υπάρχουν δικαιολογίες και προφάσεις. Τρανό παράδειγμα η ενεργειακή μας εξάρτηση. Χαρακτηριστικό είναι ότι μέσα σε είκοσι χρόνια η εξάρτησή μας από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα αυξήθηκε από 69% σε 85%, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 57%. Η Ελλάδα μετά τη Μάλτα και την Κύπρο,  κατέχει την τρίτη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση με τη μεγαλύτερη εξάρτηση. 

Με άλλα λόγια όταν οι προηγμένες χώρες της δυτικής Ευρώπης αναζητούσαν άλλους δρόμους για την αυτοπαραγωγή  και εξοικονόμηση καθαρής ενέργειας εμείς παραμέναμε θεατές βλέποντας τα τρένα της ανάπτυξης να περνούν. 

Η απεξάρτησή μας από τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα

Ουσιαστικά κρύβαμε τα προβλήματά μας κάτω απ‘ το χαλί νομίζοντας ότι όλα βαίνουν καλώς. Είτε γιατί η απαράμιλλη αμεριμνησία, μας ωθούσε διαρκώς στην αδράνεια και στασιμότητα. Είτε διότι γίναμε δέσμιοι ιδεοληπτικών και αναχρονιστικών εμμονών, ακόμη και ανομολόγητων σκοπιμοτήτων από διάφορες μειοψηφικές ομάδες που ήθελαν δεν ήθελαν, υπερασπίζονται μέχρι τώρα τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα. Ταυτόχρονα δε, αγκαλιάζουν και κάθε παράδοξη αντίληψη που με σημαία «βουνά χωρίς αιολικά», εμποδίζουν την στροφή μας στην ανανεώσιμη, ασφαλή και οικονομικά προσιτή ενέργεια για όλους μας.

Το κακό είναι ότι χρειάστηκε να έρθει το ωστικό κύμα του πολέμου στην Ουκρανία, για να μας ζώσουν τα φίδια. Με τη βάναυση ρωσική εισβολή, αναγκαστήκαμε  να συνειδητοποιήσουμε ότι ενεργειακά είμαστε όμηροι του Πούτιν. Και όχι μόνο αυτό. Το χειρότερο είναι ότι χρησιμοποιεί το ορυκτό φυσικό αέριο  σαν όπλο για τον εκβιασμό του δυτικού κόσμου, προκειμένου να προωθήσει τα επεκτατικά του σχέδια. 

Ενεργειακή φτώχια και υψηλό κόστος

Τώρα που ταρακουνηθήκαμε οφείλουμε να αντιληφθούμε πως η ενεργειακή μας φτώχια δεν αντιμετωπίζεται με τα εισαγόμενα και ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα. Ούτε με ατελέσφορες προσδοκίες για κοιτάσματα με θησαυρούς. Γι‘ αυτό η απεξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα, καθίσταται πλέον ζωτική προτεραιότητα. 

Ο μόνος δρόμος, ο πιο σύντομος και ασφαλής είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), υποστήριξε πρόσφατα σε συνέντευξή του ο Παντελής Κάπρος, καθηγητής ενεργειακής οικονομίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σύμφωνα με τον ίδιο,  οι ΑΠΕ είναι η μόνη θετική διέξοδος μαζί με τις τεχνολογίες αποθήκευσης, μπαταρίες και αντλησιοταμίευση, επισημαίνοντας ότι το εγχείρημα αυτό πρέπει δραματικά να επιταχυνθεί. Μάλιστα υπογράμμισε, πως σήμερα που οι τιμές του φυσικού αερίου είναι πολύ υψηλές, τα υπερέσοδα που έχουν οι ΑΠΕ, στη μεγάλη πλειονότητα τους, επιστρέφουν στον καταναλωτή μέσω του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΔΑΠΕΕΠ). Έτσι εξάλλου αντλούνται οι επιδοτήσεις των τιμολογίων. 

Ώριμη η στροφή στις ΑΠΕ

Φαίνεται πως η μεγάλη αύξηση του ενεργειακού κόστους στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, στάθηκε αφορμή να ωριμάσει περισσότερο από κάθε άλλη φορά στην ευρύτερη κοινή γνώμη, η ανάγκη στροφής στις ΑΠΕ. Σε πρόσφατη Έρευνά που διενήργησε το ελληνικό γραφείο της Greenpeace, το 75%  των ερωτηθέντων θεωρούν σημαντικό για τη χώρα μας να εκμεταλλευθεί το διαθέσιμο δυναμικό ανανεώσιμης ενέργειας για να ανταπεξέλθει στην πρωτοφανή κρίση. 

Πέρα από όλα αυτά, το σίγουρο είναι ότι η ενεργειακή μας ανεξαρτησία περνάει μέσα από πράσινες πολιτικές, μέσα από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Εδώ στην Κρήτη έχουμε όλες τις προϋποθέσεις να καταστήσουμε το νησί μας πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης. Τα έργα που έχουν δρομολογηθεί με πρώτο εκείνο του Υβριδικού Σταθμού Αμαρίου, είναι μια καθαρή επιλογή εγχώριας προστιθέμενης αξίας. 

Η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας με αντλησιοταμίευση στο Φράγμα Ποταμών Ρεθύμνου, σε συνδυασμό με την ηλιακή και αιολική ενέργεια είναι ένα εγχείρημα που έχει προσελκύσει το διεθνές ενδιαφέρον. Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Ένωση το θεωρεί πιλοτικό, για την απεξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα.