Ο Τσιόδρας, η καταγραφή των θανάτων και η υπερβολή της Ελλάδας

Αντιδράσεις από ορισμένες πλευρές προκάλεσε η δήλωση του καθηγητή Τσιόδρα ότι η Ελλάδα μετράει στους θανάτους από Covid όποιον έχει τον ιό ανεξάρτητα εάν πέθανε από αυτόν ή είχε άλλο νόσημα.

Στον Σωτήρη Τσιόδρα τέθηκε το ζήτημα, στο πλαίσιο του δημοσίου διαλόγου ο οποίος διεξάγεται στη Γερμανία, ότι αμφισβητείται η αξιοπιστία του τρόπου με τον οποίο οι Γερμανοί ειδικοί επιστήμονες εκτιμούν το R-0 και το R-t, δείκτες οι οποίοι είναι πολύ σημαντικοί για την επιδημιολογική επιτήρηση.

Η εκτίμηση των δύο δεικτών εξαρτάται από κυμαινόμενες μεταβλητές και υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι για την εκτίμησή τους και από τον Σωτήρη Τσιόδρα ζητήθηκε να μας εξηγήσει με ποιο τρόπο εκτιμάμε στην Ελλάδα αυτούς τους δύο δείκτες και εάν υπάρχει δυνατότητα στη χώρα μας για αντικειμενική εκτίμηση του R-0 και του R-t.

Όπως εξήγησε ο Σωτήρης Τσιόδρας, έχουμε μια ομάδα επιστημόνων από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, η οποία μελετά και κάνει τις μαθηματικές εκτιμήσεις, οι οποίες φυσικά βασίζονται σε πολλά δεδομένα.

Τα δεδομένα στα οποία βασίζονται, σημείωσε ο ίδιος, είναι ότι υπάρχει μια επιστημονική αβεβαιότητα στον τρόπο που διαχειρίζεται κάποιος τα δεδομένα, και όσο περισσότερα δεδομένα έχεις, τόσο καλύτερες μπορεί να είναι οι προβλέψεις για τη μείωση του αναπαραγωγικού ρυθμού της επιδημίας και τελικά τον περιορισμό της επιδημίας στο R κάτω από το 1, ώστε κάθε ένας να μολύνει λιγότερους από έναν και η επιδημία να σβήσει.

Πώς μετριούνται οι νεκροί από κορωνοϊό

Συγκεκριμένα ο Σ. Τσιόδρας απάντησε για το θέμα: «Έχουμε πρώτα τον απόλυτο αριθμό κρουσμάτων. Υποκαταγράφεται στις περισσότερες χώρες. Διενεργήθηκε στην πρώτη φάση της επιδημίας στις περισσότερες χώρες σε χαμηλούς αριθμούς, υπολογίζεται ανά 1.000 ή 10.000 του πληθυσμού.

Και στις χώρες που δεν υπήρχε μεγάλη επάρκεια, γινόταν με αυστηρά επιδημιολογικά κριτήρια, που αφορούσαν τους ανθρώπους που ανήκαν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου, τους ανθρώπους που χρειάζονταν νοσηλεία, τους ανθρώπους οι οποίοι έμπαιναν στο νοσοκομείο, τις επαφές τους και φυσικά διάφορες επιδημίες σε κλειστούς χώρους, όπως έγινε και στην Πατρίδα μας» και συνέχισε:

«Αυτό σταδιακά θα αυξηθεί. Όσο αυξάνεται αυτός ο αριθμός, θα μας δίνει μια ακόμα μεγαλύτερη βεβαιότητα στους αριθμούς Ρ0 και ΡΤ. Το Ρ0 είναι ο γενικότερος αναπαραγωγικός ρυθμός, το ΡΤ είναι ο πραγματικός αναπαραγωγικός ρυθμός, το τι γίνεται σήμερα στη χώρα, που σας είχα πει σε προηγούμενα δελτία τύπου, ότι θα τον λέμε και θα τον βλέπουμε εμείς κάθε μέρα, θα τον παρακολουθούμε σαν Επιτροπή.

Το δεύτερο είναι ο πραγματικός αριθμός των νοσηλευομένων, των ασθενών οι οποίοι είναι σε ΜΕΘ, των ασθενών οι οποίοι είναι διασωληνωμένοι και τον αριθμό των ασθενών που πεθαίνουν.

Αν θεωρήσουμε λοιπόν ότι γίνεται υποκαταγραφή στο γενικότερο αριθμό κρουσμάτων στη χώρα, εκεί είναι πολύ λιγότερη η υποκαταγραφή. Παρόλα αυτά, τα νούμερα είναι μικρότερα. Και όσο καλύτερα είναι τα μέτρα, τόσο μικρότερα είναι τα νούμερα.

Άρα εκεί μπορείς να προβλέψεις με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια, γιατί δεν τα υποκαταγράφεις και εμείς στην Ελλάδα ξέρουμε ότι δεν υποκαταγράφουμε τους θανάτους. Και σας είπα για το EuroMOMO, το οποίο αναδείχτηκε σήμερα στη διεθνή ειδησεογραφία, και αυτό με ικανοποίησε, το ότι αναφέρθηκε επιτέλους ένας αξιόπιστος δείκτης των συνεπειών της νόσου από την Ευρωπαία Διευθύντρια του Κέντρου Ελέγχου Νόσων, την Andrea Ammon.

Θέλω να πω λοιπόν εδώ, ότι με βάση αυτούς τους αριθμούς οι οποίοι είναι πολύ σκληρά δεδομένα, πολύ κοντά στην αλήθεια, μπορεί κανείς να φτιάξει μια πολύ ακριβέστερη εικόνα του Ρ0 και του ΡΤ.

Οι Γερμανοί, για παράδειγμα, δε μπορούν να το κάνουν γιατί δεν έχουν πλήρη καταγραφή των θανάτων και μάλιστα εμείς κάναμε και μια ακόμα υπερβολή. Οποιοσδήποτε πέθαινε από ή με Covid καταγραφόταν σαν να πέθαινε από Covid.

Θυμάμαι, για παράδειγμα, μια εγκεφαλική αιμορραγία. Το να έχεις Covid δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πεθαίνεις από την Covid. Εμείς το καταγράφαμε σαν να πεθαίνεις από Covid, το βάζαμε δηλαδή μέσα στην κοινή δεξαμενή. Και νομίζω είμαστε σωστοί που το κάναμε αυτό.

Εκεί λοιπόν που η υποκαταγραφή είναι πολύ λιγότερη, στα σκληρά δεδομένα, χρησιμοποιούμε για να εκτιμήσουμε ακόμα καλύτερα το Ρ0 και το ΡΤ, το οποίο δεν μπορούν να το κάνουν οι Γερμανοί.

Όσο περισσότερο χρησιμοποιείς τεστ για να διαγιγνώσκεις τη νόσο στον πληθυσμό. Παραδείγματος χάρη, θυμάστε ότι στα διαγνωστικά μας κριτήρια βάλαμε πλέον οποιονδήποτε έχει συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού, πάει στο γιατρό και θέλει να ελεγχθεί.

Όσο λοιπόν καλύτερα καταγράφεις τον αριθμό των κρουσμάτων στην κοινωνία σου, κάτι που το έκαναν λίγο περισσότερο στη Γερμανία, αλλά το έκαναν όχι με ειδικά κριτήρια, το έκαναν ελεύθερα και σε ήπια περιστατικά, θα μπορείς να έχεις μια μεγαλύτερη ακρίβεια στις εκτιμήσεις, το διάστημα εκτιμήσεων να μειώνεται.

Και όσο μειώνεται αυτό το διάστημα των ορίων, το εύρος των εκτιμήσεών σου, τόσο καλύτερα είσαι και πιο ακριβής είσαι σε αυτό που εκτιμάς. Και νομίζω αυτό θα γίνει με την πάροδο των ημερών και των εβδομάδων στη χώρα. Θα έχουμε περισσότερα, περισσότερους αριθμούς για να εκτιμήσουμε το τι θα γίνει.