Ο συγγραφέας, ένας ξένος, οι μαθητές και η συγκίνηση

Ήταν η σχολική χρονιά 2018-2019 όταν εγκαινιάστηκε η δράση "Συγγραφείς στα σχολεία" από την διεύθυνση δευτεροβάθμια εκπαίδευσης Ηρακλείου. Η αρχή έγινε τότε με το συγγραφέα, Στέλιο Βισκαδουράκη. Τώρα, η πανδημία έχει αλλάξει άρδην την εικόνα που επικρατεί στα σχολεία. Παρόλα αυτά, ο κ. Βισκαδουράκης είχε την ευκαιρία να επικοινωνήσει με μαθητές, μέσω μίας δράσης που οργάνωσε το 12ο Γυμνάσιο Ηρακλείου.

Ο ίδιος, σε ανάρτησή του, αναφέρει

"Η ΕΚΠΛΗΞΗ ΕΝΟΣ ΞΕΝΟΥ
Τέλος του 2018, αρχές του 2019 η διαταγή του υπουργείου Παιδείας σε πανελλήνια κλίμακα ήταν κάπως έτσι αλλά με σαφέστατο μήνυμα στην ουσία του: «Κανένα εξωσχολικό πρόσωπο δεν θα γίνεται αποδεκτό στους χώρους εντός του σχολείου και για κανέναν λόγο».
Το 2018, στο σεντούκι του πνεύματος και της ψυχής μου είχα μια ιδέα, που στηρίχτηκε απόλυτα από τη Διεύθυνση Β/θμιας Εκπ/σης Ηρακλείου και τον τότε διευθυντή της Νίκο Γιγουρτάκη. Ήταν το «Συγγραφείς στην τάξη» . Μ’ ένα παλιό καΐκι βγήκα βόλτα στα νησιά-σχολεία. Άπειρος βαρκάρης αλλά με μεγάλη διάθεση, θάρρος και φόβο στους ανέμους, πήρα «τ’ ανοιχτά» νερά στο συναίσθημα των παιδιών και των εποχών, που χρόνια είχα ξεχάσει κι ήθελα να ξαναθυμηθώ, μιας και τώρα ήμουν μεγαλύτερος σε ηλικία κι είχα τη «σοφία» ενός συγγραφέα. Τρεις μήνες τα παιδιά σε 6-8 σχολεία διάβαζαν τα διηγήματά μου και έκαναν μάθημα πάνω σε αυτά μαζί με τις καθηγήτριες και τους καθηγητές, που είχαν δεχτεί να υλοποιήσουν την ιδέα. Διάβασαν διηγήματα από τα βιβλία μου «Στη Ρωγμή του Χρόνου και «Το Τανγκό της Βροχής» και περίμεναν να φανώ «στ’ ανοιχτά», όπως κι έγινε. Ακόμα θυμάμαι τη στιγμή που μπήκα στο πρώτο «λιμάνι». Γνώριζα ότι τα παιδιά τα ήξεραν όλα κι ότι θα ένιωθαν τους φόβους, τις συστολές και τις αδυναμίες μου. Όμως με άφησαν να γίνω κομμάτι τους, μέρος τους και κάθε φορά ανυπομονούσα να πάω στο επόμενο σχολείο. Μου χάρισαν τιμές, θεατρικά έργα βασισμένα στα διηγήματά μου, με ηθοποιούς τα ίδια. Μου έδωσαν δικά τους κείμενα σπουδαία και βραβευμένα σε πανελλήνιο επίπεδο, που είχαν βάση τις δικές μου ιστορίες, τραγούδια, ζωγραφιές, παραλλαγές των ιστοριών μου σε δική τους εκδοχή, σκέψεις, ποιήματα και πεζά κείμενά τους σε όμορφα φυλλάδια με τ’ όνομα μου, φωτογραφίες και υπέροχα… σοκολατάκια, φτιαγμένα στο σπίτι τους, βασισμένα σ’ ένα διήγημά μου. Οι ερωτήσεις τους και οι απορίες τους για τα κείμενα ήταν ευφάνταστες και μοναδικές. Αισθανόμουν ότι εγώ δεν τα δίδαξα ως συγγραφέας, αλλά ότι αυτά με δίδαξαν ως παιδιά. Κράτησα τον τίτλο, την τιμή, την περηφάνια, μα δεν ένιωθα ευχαριστημένος με τον εαυτό μου. Κάτι δεν έλεγα γιατί δεν ήξερα να το πω, μα το ένιωθα. Από την πρώτη μέρα ήξερα ότι τα παιδιά θα μου έδιναν πιο πολλά απ’ ότι θα έδινα εγώ σε αυτά, αλλά δεν μπορούσα να τους το εκφράσω όπως ήθελα. Μόνο στο τέλος της κάθε συνάντησης, τους το έλεγα ευθέως, έντιμα, άγαρμπα και μαζεμένα: «Εσείς με διδάξατε». Η ευγένειά τους με είχε καθηλώσει. Μετά, κι ενώ είχαν κλειστεί κι άλλα σχολεία να επισκεφτώ, ήρθε πανελληνίως το απαγορευτικό: «Κανένα εξωσχολικό πρόσωπο δεν θα γίνεται αποδεκτό στους χώρους εντός του σχολείου και για κανέναν λόγο». Ένιωσα ξένος. Ίσως αδικαιολόγητα αφού η διαταγή δεν αφορούσε εμένα αλλά οποιοδήποτε εξωσχολικό πρόσωπο. Όμως μετά από την εμπειρία στα σχολεία, ίσως ο καθένας να ένιωθε έτσι, απλά ξένος.

Η ΕΚΠΛΗΞΗ
Δύο χρόνια μετά, στο τέλος του έτους που μόλις έφυγε, δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από το 12ο Γυμνάσιο Ηρακλείου και τη φιλόλογο κα. Γεωργία Φουντά, που μου πρότεινε να μιλήσω διαδικτυακά με τα παιδιά πάνω σε τέσσερα διηγήματά μου, που είχαν μελετήσει. Η προτροπή και η πρόταση είχαν γίνει παλαιότερα από τον καθηγητή Γιώργο Πεχυνάκη που με ήξερε και γνώριζε τις αλλοτινές επισκέψεις μου στα σχολεία. Δέχτηκα φυσικά με χαρά και με τις ίδιες αγωνίες όπως κάποτε. Γνώριζα ανέκαθεν ότι η σοφία των παιδιών βασίζεται σ’ ένα πρωτογενές, απαίδευτο αλλά αλάνθαστο ένστικτο και το μόνο που μπορείς να κάνεις για να πεις έστω μια λέξη μαζί τους είναι να είσαι αληθινός. Δεν θα πω τι έγινε παρά μόνο μια φράση: «Το “μαγικά” είναι λίγο». Ξανά πλούσιος μετά από τρία σχεδόν χρόνια, μ’ ένα φυλλάδιο με απόψεις γι αυτή τη συνάντηση κι ένα σεντούκι ανεκτίμητο στο δεμένο, αυτή τη φορά, καΐκι μου. Με στιγμές και μνήμες που για πάντα θα συνοδεύουν τη ζωή μου κοιτώ τον ορίζοντα του σύμπαντος. Τα περαιτέρω λόγια σε τέτοια συναισθήματα που μου χάρισαν και με τα μετέπειτα γραφόμενά τους τα παιδιά, θα φαντάζουν φτωχά.
Σας ευχαριστώ παιδιά, πάντα με τόσο συναισθηματικό πλούτο και γνησιότητα να δίνετε ένα κομμάτι ψυχής σ’ εμάς. Ίσως κάποτε καταφέρουμε να διδαχτούμε…
ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΙΣΚΑΔΟΥΡΑΚΗΣ"