Ο Γιώργος Γραμματικάκης, η εκδήλωση της Παρασκευής, ο τίτλος του ιππότη και οι μνήμες

Μνήμες από τις σύντομες αποδράσεις του στο Παρίσι κατά την εποχή που εκπονούσε τη δικτατορική του διατριβή στη Βρετανία, τις συνήθειες του, τις επαφές και τις εντυπώσεις του ξεδιπλώνει σε μια νοσταλγική ανάρτηση ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Γραμματικάκης. 

Αφορμή για την αναδρομή αυτή στο παρελθόν με πάμπολλες αναφορές στη Γαλλία και τον πολιτισμό της υπήρξε η προαναγγελία της επικείμενης εκδήλωσης στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου την ερχόμενη Παρασκευή, με τίτλο «Ο ουρανός στην επιστήμη, τη μουσική, και τη λογοτεχνία».

Στην ίδια ανάρτηση ο κ. Γραμματικάκης αναφέρεται και στον τίτλο του «Ιππότη στο Τάγμα των Ακαδημαϊκών Φοινίκων» που του είχε απονείμει το 2004 ο τότε Γάλλος πρωθυπουργός.

Πιο συγκεκριμένα, ο Γιώργος Γραμματικάκης αναφέρει:

"Στην ζωή μας η αδυσώπητη ροή του χρόνου αλλά και η δύναμη της μνήμης μας επιφυλάσσουν παράδοξα παιχνίδια και εκπλήξεις. Μια τέτοια εμπειρία, που αφορά την σχέση του με την Γαλλία, έζησε πρόσφατα και ο υπογράφων. Θεωρεί λοιπόν ότι αξίζει τον κόπο να την μοιρασθεί εδώ με τους αναγνώστες. Δείχνουν άλλωστε πάντα -και εκφράζω και από εδώ τις θερμές μου ευχαριστίες- μεγάλη προσοχή και ενδιαφέρον για τα γραπτά μου.

Η αφορμή, για να με κατακλύσουν οι μνήμες και οι εμπειρίες μου από την Γαλλία, στάθηκε μια ξεχωριστή εκδήλωση. Οργανώνεται από τις Πανεπιστημιακές Εκδοσεις Κρήτης, το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του ΙΤΕ, αλλά και το εμβληματικό Γαλλικό Ινστιτούτο της Ελλάδος, που στην διάρκεια της διαδρομής του έχει προσφέρει πολλά και σπουδαία στις πνευματικές σχέσεις της Γαλλίας με την χώρα μας. Η εκδήλωση έχει τον πρωτότυπο τίτλο «Ο ουρανός στην επιστήμη, τη μουσική, και τη λογοτεχνία» και θα γίνει στο λαμπρό Πολιτιστικό Κέντρο Ηρακλείου την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου -και ώρα 18.30.

Ο ευρηματικός τίτλος της εκδηλώσεως κρύβει ωστόσο πολλές εκπλήξεις. Αρχικά, θα προλογίσουν την εκδήλωση, ο Καθηγητής Βασίλης Χαρμανδάρης, Διευθυντής στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής του ΙΤΕ, και ο Nicolas Eybalin, Διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος. Θα ακολουθήσει η ομιλία του κορυφαίου Γάλλου αστροφυσικού David Elbaz, που θα αναφερθεί σε κάποια από τα συναρπαστικά μυστικά του Σύμπαντος. Ας σημειωθεί ότι το βιβλίο του Elbaz «Αναζητώντας το αόρατο Σύμπαν» κυκλοφορεί στα Ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

Η συνέχεια της εκδηλώσεως είναι όμως μάλλον απρόβλεπτη. Έγκριτοι ομιλητές, η Αναστασία Γεωργάκη και ο Θεοδόσης Τάσιος, θα αναφερθούν στις εμπειρίες που είχαν κατά την παραμονή τους στην Γαλλία αλλά και στην ζωογόνο σχέση τους με το Γαλλικό πνεύμα δύο εξέχουσες προσωπικότητες του τόπου μας: Ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Νίκος Καζαντζάκης. Συναρπαστικές λεπτομέρειες αλλά και άγνωστα στοιχεία θα φωτίσουν την σημαντική αυτή «Γαλλική» περίοδο του βίου τους.

Ελλάς, Γαλλία Συμμαχία, λοιπόν- μια νέα αρχή. Και επειδή κάθε σωστή αρχή ολοκληρώνεται με νότες μουσικής, το δύσκολο αυτό καθήκον ανέλαβε η Φιόρη Αναστασία Μεταλληνού, με συνοδεία στο πιάνο από τον Χρήστο Νταούλα. Ας σημειωθεί ότι η Φιόρη δεν έχει μόνον προικισθεί με μια ξεχωριστή φωνή, αλλά διακονεί παράλληλα την αστροφυσική, ως μέλος του Εθνικού μας Αστεροσκοπείου.

Απομένει όμως να διευκρινισθεί η δική μου σχέση με την Γαλλία, που η μνήμη της πυροδοτήθηκε από την εκδήλωση της 9ης Σεπτεμβρίου. Θα την χαρακτηρίσω με δύο λέξεις: Περιστασιακή, αλλά βαθειά και ουσιαστική. Πράγματι. Τα παλιά -πολύ παλιά!- χρόνια, εργαζόμουν και εκπονούσα την διδακτορική μου διατριβή στο διάσημο Imperial College του Λονδίνου. Στην ενδιαφέρουσα αλλά διανοητικά περίκλειστη Αγγλική κουλτούρα, που με πίεζε, ανακάλυψα γρήγορα ένα φωτεινό παράθυρο: Όποτε ήταν εφικτό, Σαββατοκύριακα η αργίες, ταξίδευα για το Παρίσι. Εκεί είχες την αίσθηση ότι διασταυρώνονταν όλα τα παγκόσμια ρεύματα: Τα πολιτιστικά η τα επαναστατικά, της Τέχνης η της Ζωής. Σύχναζα στα υπέροχα καφενεία της πόλεως -με τις Αγγλικές pubs δεν είχα ποτέ συμφιλιωθεί- προμηθευόμουνα τις τελευταίες κοινωνικοπολιτικές εκδόσεις από το εμβληματικό βιβλιοπωλείο του Μασπερό, παρακολουθούσα πρωτοποριακό θέατρο η σπουδαίες ταινίες, που δεν περνούσαν από την συντηρητική ασπίδα του Αγγλικού κοινού.

Εκεί, στο Παρίσι, κατάλαβα το βαθύ νόημα των πολιτικών συγκρούσεων -που παρέμεναν αθέατες στην Αγγλία- εκεί συνάντησα πολλούς αξιόλογους Έλληνες, που είχαν δραπετεύσει από την δικτατορία, και με τα λόγια επαναστατούσαν καθημερινά εναντίον της, εκεί, στο Παρίσι, έζησα και θαύμασα το ιδεολογικό και κοινωνικό παρανάλωμα, που θα μείνει στην ιστορία ως «Μάης του 68». Με δυό λόγια, η Γαλλία με ωρίμασε -αν υποτεθεί ότι ωρίμασα!- ως άνθρωπο, και μου άνοιξε νέους και θαυμαστούς ορίζοντες. Δεν είναι λοιπόν περίεργο ότι, χρόνια μετά, βρέθηκα ανάμεσα στα Αθηναϊκά πλήθη που παραληρούσαν και φώναζαν «Ελλάς, Γαλλία, Συμμαχία» όταν ο Ηγέτης έφθανε, ως Ελευθερωτής, και με Γαλλικό αεροπλάνο παρακαλώ, για να οδηγήσει την χώρα μας στην δημοκρατία.

Η ιστορία όμως, των διανοητικών μου δεσμών με την Γαλλία, δεν σταματά εδώ. Η καλή μοίρα το έφερε, χρόνια μετά, να ηγηθώ, ως πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του, στο Πανεπιστήμιο του Ιονίου, που είχε ως έδρα του την Κέρκυρα. Με την συμπαράσταση άξιων συναδέλφων, αναπτύξαμε τότε, όσο επέτρεπαν οι περιστάσεις, τις σχέσεις μας με την Γαλλία και τα Γαλλικά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα.

Η αλήθεια όμως είναι ότι δεν περίμενα, την εξέλιξη που ακολούθησε. Κάποια στιγμή έφτασε στα χέρια μου το επίσημο, τιμητικό δίπλωμα, που παραθέτω στο τέλος.Με εντολή του Πρωθυπουργού της Γαλλίας, μου απονεμήθηκε ο τίτλος του «Ιππότη στο Τάγμα των Ακαδημαϊκών Φοινίκων». Η τελετή της απονομής, έγινε στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας. Δεν θυμάμαι πολλά πράγματα. Μόνον το ότι η συγκίνηση μου ήταν έκδηλη, ενώ στην ομιλία μου ανέφερα ένα απόσπασμα από τον πασίγνωστο «Μικρό Πρίγκηπα» του Γάλλου συγγραφέα Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ: «Δεν βλέπεις καθαρά παρά μόνον με την καρδιά. Η ουσία είναι αόρατη στα μάτια», έλεγε

Η ουσία λοιπόν, που είναι αόρατη στα μάτια, δεν διαφεύγει νομίζω από τους αναγνώστες. Η επωδός « Ελλάς, Γαλλία, Συμμαχία» επανέρχεται, και με την ευγενέστερη μορφή της, εδώ στο Ηράκλειο. Η εκδήλωση που θα γίνει στο Πολιτιστικό μας Κέντρο την Παρασκευή , 9 Σεπτεμβρίου , και ώρα 18.30 -κρατήστε τις ημερομηνίες- δεν θα μας μιλήσει μόνον για τα μυστικά, τα απίστευτα, του Σύμπαντος. Θα περιγράψει επίσης, με συνέπεια και γνώση, τον εξίσου θαυμαστό κόσμο δύο σημαντικών, υπέροχων Ελλήνων.5"

Δείτε την ανάρτησή του: