Υπάρχει χώρα στον κόσμο που ο πρωθυπουργός της εξαγγέλλει μείωση των φόρων και εξαιτίας της εξαγγελίας αυτής κινδυνεύει να χάσει τη στήριξη της κυβέρνησής του από το Κοινοβούλιο;
Βεβαίως και υπάρχει! Είναι η Δανία. Και ο πρωθυπουργός που είχε τη φαεινή - πλην πολιτικά επικίνδυνη - ιδέα να υποσχεθεί μείωση της φορολόγησης φυσικών προσώπων είναι ο φιλελεύθερος Κεντροδεξιός Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, που διαδέχθηκε τον Ιούνιο του 2015 τη Σοσιαλδημοκράτισσα Χέλε Θόρνινγκ-Σμιτ.
Το σχέδιο της κυβέρνησης Ράσμουσεν, που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων εντός και εκτός του Κοινοβουλίου, προβλέπει τη μείωση των ανώτερων κλιμακίων συντελεστών φορολόγησης φυσικών προσώπων κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες και την αύξηση των φορολογικών εκπτώσεων των μισθωτών με χαμηλότερα εισοδήματα. Στόχος είναι να αυξηθούν οι αποδοχές και η αγοραστική δύναμη των Δανών περίπου κατά 7% κατά μέσον όρο. Ωστόσο, όσοι βρίσκονται στο ανώτατο κλιμάκιο φορολόγησης, έχουν δηλαδή ετήσιο εισόδημα που ξεπερνά το 1 εκατ. κορόνες (134.000 ευρώ), θα συνεχίσουν να φορολογούνται με τον ανώτατο συντελεστή, που είναι 58,3%!
Πλέον των φοροεκπτώσεων και των περικοπών, το σχέδιο προβλέπει μπόνους 30.000 κορονών (4.000 ευρώ) στους μακροχρόνια ανέργους (πάνω από ένα έτος) μόλις βρουν απασχόληση. Η κυβέρνηση Ράσμουσεν υπολογίζει ότι με τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις 100.000 Δανοί θα παρακινηθούν να μπουν στην αγορά εργασίας ή να εργαστούν περισσότερο, αφού θα έχουν περίπου 270 ευρώ επιπλέον κάθε μήνα στην τσέπη τους (κατά μέσον όρο). Το ποσοστό ανεργίας στη Δανία την περίοδο αυτή κυμαίνεται περί το 6,3%.
Η βασική ιδέα της μεταρρύθμισης Ράσμουσεν, που συζητείται τις ημέρες αυτές στο δανέζικο Κοινοβούλιο, είναι να καταστεί ελκυστικότερη η μισθωτή εργασία και να παροτρυνθούν να αναζητήσουν απασχόληση ως μισθωτοί περίπου 40.000 πολίτες της χώρας που δεν έχουν πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια. Δεν είναι δηλαδή καταγεγραμμένοι ως απασχολούμενοι και δεν πληρώνουν φόρους. Σημειωτέον ότι ο πληθυσμός της Δανίας είναι 5,7 εκατομμύρια, άρα ανασφάλιστος και διαβιών πιθανότατα με «μαύρη εργασία» είναι ένας στους 143 κατοίκους της χώρας (ποσοστό μόλις 0,7%)!
Σκανδιναβικές ιδιαιτερότητες
Η χρηματοδότηση του όλου προγράμματος προβλέπεται να επιτευχθεί από τη μείωση των επιτοκίων πληρωμών, από την κατάργηση κινήτρων για την χρήση πράσινης ενέργειας και από περικοπές επιδομάτων που χορηγούνται σε σπουδαστές και σε πολύτεκνες οικογένειες.
Αν λάβει κανείς υπόψη του ότι οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης Ράσμουσεν προτείνονται να εφαρμοστούν σε μια χώρα που έχει τον υψηλότερο μέσο συντελεστή φορολόγησης εισοδημάτων στον κόσμο (35%) και επίσης στη χώρα στην οποία η συνολική φορολογική επιβάρυνση (τα συνολικά φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης από φόρους και κοινωνικές εισφορές μετά τις εκπτώσεις) ξεπερνά κατά 50% το ΑΕΠ της (ποσοστό υψηλότερο σε ολόκληρη την Ευρώπη), θα υπέθετε ότι τα μέτρα θα «περνούσαν» άνετα.
Η Δανία όμως (μαζί με τις άλλες «αδελφές» σκανδιναβικές χώρες, δηλαδή τη Νορβηγία και τη Σουηδία) αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση. Οπως αναφέρει σε ανταπόκρισή του από την Κοπεγχάγη το πρακτορείο Bloomberg, ο πρώτος λόγος της δανέζικης και εν γένει σκανδιναβικής ιδιαιτερότητας είναι πολιτισμικός. Η έννοια της ισότητας είναι βαθιά ριζωμένη στις κοινωνίες αυτές, όπου η ατομικότητα και η προσωπική επιτυχία θεωρούνται συμπεριφορές άδικες και ανάρμοστες για τους πολίτες.
