Τραπεζικά δάνεια πολιτικών στον καιρό της κρίσης

Του Γιώργου Κουμάκη

Ο αναπληρωτής Υπουργός Υγείας Π. Πολάκης ζήτησε και έλαβε από την μη συστημική Τράπεζα Αττικής το ποσό των 100.000 σε κατάτμηση (70+30). Το γεγονός αυτό προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων τόσο από την Αντιπολίτευση όσο και από απλούς πολίτες για την προνομιακή μεταχείριση της Τράπεζας προς τον Υπουργό, λόγω της οικονομικής δυσπραγίας στην οποία έχει περιπέσει η χώρα μας. Μετά από την δημοσιοποίηση του γεγονότος και την κατακραυγή του λαού ο Διοικητής της ΤτΕ κ. Γ. Στουρνάρας ως είχε υποχρέωση εκ του νόμου, ενήργησε έλεγχο για την νομιμότητα του δανείου, το οποίο βρήκε καθόλα νόμιμο.

Ο κ. Πολάκης αντέδρασε κατά τον ακόλουθο τρόπο: πήρε τηλέφωνο τον κεντρικό τραπεζίτη και του είπε ότι καλά κάνει που ελέγχει την υπόθεσή του. Του συστήνει όμως παράλληλα ότι θα πρέπει να ελέγξει εν συνεχεία τα δάνεια και άλλων πολιτικών προσώπων, και συγκεκριμένα του Άδωνη Γεργιάδη, πρώην Υπουργού, και Μαρίας Σπυράκη( και οι δύο είναι στελέχη της Νέας Δημοκρατίας), διαφορετικά θα πάει στο γραφείο του και δεν θα φύγει, αν δεν προβεί σε έλεγχο. Το περιεχόμενο της συνομιλίας το έδωσε προς δημοσίευση σε φιλοκυβερνητική εφημερίδα. Ο κ. Στουρνάρας είπε ότι η αντιγραφή με οποιαδήποτε μορφή(π.χ. μαγνητοφώνηση) έγινε χωρίς την συναίνεσή του και ότι αυτά που δημοσιεύτηκαν ήταν επιλεγμένα και εν μέρει παραποιημένα κομμάτια της συνομιλίας τους. Στο θέμα αυτό επιλήφτηκε ο εισαγγελέας , ο οποίος πραγματοποιεί έρευνα. Δεν μας ενδιαφέρει η νομική πλευρά του θέματος, αφού άλλωστε υπάρχουν οι αρμόδιοι προς τούτο. Το θέμα εξετάζεται εδώ ως ένα κοινωνικό φαινόμενο και μια περιπέτεια, στην οποία ο κάθε πολίτης μπορεί να περιπέσει, με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργίας του πολιτεύματος , της ευνομίας και της κοινωνικής ζωής.

Πολλοί - όπως διαδίδουν τα ΜΜΕ – βρίσκουν ότι η συμπεριφορά του Υπουργού στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν η ενδεδειγμένη ούτε συμβατή με το υψηλό κυβερνητικό αξίωμα που κατέχει, διότι ήταν προσβλητική και έμμεσα απειλητική προς τον κεντρικό Τραπεζίτη, πράγμα που προκάλεσε την αντίδραση του Επιτρόπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού αφενός μεν δημοσιοποίησε την ιδιωτική συνομιλία μεταξύ τους χωρίς τη θέληση του συνομιλητή του, αφετέρου ήθελε να πειθαναγκάσει τον κ. Στουρνάρα να ασκήσει έλεγχο στους πολιτικούς του αντιπάλους, διαφορετικά δεν θα έφευγε από το γραφείο του Τραπεζίτη. Ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι σέβεται τον θεσμό της ανεξαρτησίας της ΤτΕ και ότι αφήνει τις Κασσάνδρες να «ασχολούνται με ζητήματα μικροπολιτικής αντιπαράθεσης και παραπολιτικού κουτσομπολιού» , πράγμα που σημαίνει ότι καλύπτει τον Υπουργό του , ενώ καταφέρεται εναντίον εκείνων, οι οποίοι εγείρουν θέμα νομιμότητας ή ανάρμοστης συμπεριφοράς.

Πρέπει βέβαια να σημειωθεί εδώ ότι οι σχέσεις του κεντρικού Τραπεζίτη με την Κυβέρνηση έχουν προ πολλού διαταραχθεί. Πρέπει ακόμα να επισημανθεί ότι ο Υπουργός κατάγεται και έχει ζήσει σε μια περιοχή της Κρήτης με έντονη την παράδοση , τα ήθη και έθιμα του τόπου. Ο Κρητικός έχει την αρετή της φιλοξενίας, της αυτοθυσίας και του φιλότιμου, είναι έντονα παρορμητικός και φιλελεύθερος, ενώ δύσκολα αυτοπειθαρχείται. Στην Κρήτη υπάρχει σε μεγάλο βαθμό το αίσθημα της εκδίκησης και της βεντέτας. Το γεγονός δε ότι στην Κρήτη σημειώνονται κάθε χρόνο αναλογικά τα περισσότερα τροχαία δυστυχήματα από κάθε άλλο μέρος της Ελλάδας οφείλεται περισσότερο στον παρορμητικό και ατίθασο χαρακτήρα του Κρητικού και λιγότερο στο κακό οδόστρωμα ή στην έλλειψη γνώσης του ΚΟΚ. Όλα τα παραπάνω λειτουργούν ως ελαφρυντικά στοιχεία, τα οποία θα έπρεπε να λάβουν σοβαρά υπόψη τους όσοι (καλώς ή κακώς) χαρακτηρίζουν απρεπή και ανάρμοστη τη στάση του Υπουργού. Αν γνώριζε δηλαδή ότι ο Πρωθυπουργός δεν θα ανεχόταν τέτοια στάση, δεν θα τολμούσε εύκολα να προβεί σε τέτοιου είδους εγχείρημα.

Ο Υπουργός από την πλευρά του υποστηρίζει ότι έπραξε το αυτονόητο. Όπως δηλαδή δέχεται αγόγγυστα τον έλεγχο, κατά τον ίδιο τρόπο όφειλε ο κ. Στουρνάρας να ελέγξει και εκείνους (από την αντίπαλη παράταξη), που πήραν δάνειο. Ο Τραπεζίτης απάντησε ότι αυτές είναι συστημικές Τράπεζες και δεν έχει αρμοδιότητα. Το γεγονός ότι ο Υπουργός αξίωσε να ελεγχθούν δανειολήπτες από την αντίπαλη πολιτική παράταξη δείχνει σκοπιμότητα. Θα μπορούσε δηλαδή να αξιώσει έλεγχο για τον επιχειρηματία κ. Καλογρίτσα, κουμπάρο Υπουργού και φίλα προσκείμενο στην Κυβέρνηση, ο οποίος έλαβε πρόσφατα πολλαπλάσιο δάνειο, άνω των δύο εκατομμυρίων ευρώ με ευνοϊκό επιτόκιο από την ίδια Τράπεζα με ελάχιστες εγγυήσεις ή ορθότερα, ΄΄ένα βοσκοτόπι στη Ζάκυνθο, που ήταν διαφιλονικούμενο. Άρα σκοπός του Υπουργού με τις ενέργειές του αυτές δεν ήταν το εθνικό αλλά μάλλον το κομματικό συμφέρον.

Ας εξετάσομε όμως το θέμα και από την άλλη πλευρά. Ο Τραπεζίτης διαπίστωσε ύστερα από έρευνα ότι το δάνειο ήταν νόμιμο. Εδώ δεν έχει και πολύ νόημα να τεθεί το ερώτημα κατά πόσον το νόμιμο είναι και ηθικό, διότι τότε μεταβαίνομε από τη σφαίρα της νομιμότητας σε εκείνη της ηθικής. Ο Σωκράτης για παράδειγμα ήπιε το κώνειο και απέθανε, έστω και αν δεν θεωρούσε ηθική την καταδικαστική απόφαση του δικαστηρίου. Παρόλο που η χορήγηση του δανείου ήταν νομότυπη, προκάλεσε την οργή και αγανάκτηση πολλών Ελλήνων πολιτών, διότι γι’ αυτούς θα ήταν άπιαστο πουλί. Συνεπώς, ο Τραπεζίτης έχει μερίδιο ευθύνης για το ότι το δάνειο μπόρεσε να χαρακτηριστεί νόμιμο, αφού πρόκειται για προνομιακή μεταχείριση. Οι όροι της δανειοδότησης θα έπρεπε να είναι οι ίδιοι για όλους, ώστε να έχει πρόσβαση σε αυτό κάθε Έλληνας πολίτης. Πρέπει ακόμα να προστεθεί ότι ο ελληνικός λαός δεν ενδιαφέρεται σε ποιο κόμμα ανήκει αυτός, που με οποιονδήποτε τρόπο ζημιώνει το Δημόσιο. Του αρκεί να ανευρεθεί και να καταδικαστεί ο κλέφτης. Αυτό που πρωτίστως τον ενδιαφέρει είναι να μην του κλέβουν τον κόπο και τον ιδρώτα του. Επομένως, ο έλεγχος των δανείων προς πάσαν κατεύθυνση είναι ευπρόσδεκτος και αναγκαίος. Διαφέρει όμως ο τρόπος που το επιζητεί ο καθένας.

Μια άλλη παράμετρος, που με την ευκαιρία αυτή γίνεται ορατή, είναι ότι ένας ευυπόληπτος άνθρωπος, Υφυπουργός Υγείας, ιατρός χειρουργός το επάγγελμα, γίνεται αντικείμενο επίθεσης, οργής και χλευασμού, επειδή του δόθηκε ένα δάνειο – έστω προνομιακά - όχι μεγάλης αξίας για τη θέση και το επάγγελμά του. Αντίθετα, άλλοι Έλληνες με εκατομμύρια ευρώ αγνώστου και σκοτεινής προέλευσης θα γελούν και θα κανχάζουν για τα λίγα ευρώ, που δόθηκαν ως δάνειο στον Υπουργό. Ίσως θεωρήσουν την υπόθεση κοκορομαχία, δηλαδή πολύς καυγάς για το τίποτα. Σήμερα μάλιστα ανακοινώθηκε ότι η ΣΔΟΕ αποκάλυψε μεγάλες κλοπές δημοσίου χρήματος άνω των 2 εκατομμυρίων στα Γιάννενα και 400 χιλιάδες ευρώ στην Καβάλα. Προς τα εκεί πρέπει να στραφεί η προσοχή όλων μας, Κυβέρνησης και πολιτών. Οι μεγάλες οικονομικές ανισότητες , και μάλιστα όταν το χρήμα είναι προϊόν κλοπής, είναι πληγή για την κοινωνία μας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορεί ο καθένας να προσβάλλει και να ενοχοποιεί τον άλλο αναίτια και χωρίς ενδοιασμούς.