Τι να περιμένουν οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης για τη ζημιά του 2019;

Του Κώστα Χαρτζουλάκη

Σύμφωνα με την ‘Μελέτη των επιπτώσεων των ακραίων καιρικών φαινομένων στην ελαιοκαλλιέργεια της Κρήτης κατά την εσοδεία 2019’ η παραγωγή μειώθηκε κατά 40% και η ποιοτική υποβάθμιση του ελαιολάδου έφτασε το 70-80%. Η μελέτη εκπονήθηκε από ομάδα εργασίας που συστήθηκε με τις αποφάσεις του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων 2834/ 314584/4.12.2019, 3030/331270/19.12.2019 και 570/68137/28.2.2020) για να γίνει δυνατή η αποζημίωση των ελαιοπαραγωγών από τα όργανα της Ε.Ε. Ωστόσο, περιέχει θέσεις που στρέφονται κατά του σκοπού για τον οποίο συντάχθηκε. Συγκεκριμένα μεταξύ των άλλων αναφέρει:

1.‘Το γλοιοσπόριο είναι μια σοβαρή μυκητολογική ασθένεια που εμφανίστηκε στην Κρήτη για πρώτη φορά. Ως εκ τούτου ήταν άγνωστη στους ελαιοκαλλιεργητές και η αναγνώρισή της και η αντιμετώπισή της.’ Επιρρίπτει την ευθύνη στους ελαιοπαραγωγούς που δεν ήταν ενημερωμένοι αλλά και στους γεωπόνους των Δ/νσεων Αγροτικής Ανάπτυξης και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Κρήτης που δεν τους ενημέρωσαν!

2.Την εποχή της πληθυσμιακής έκρηξης του δάκου (Οκτώβριος-Νοέμβριος)  οι ψεκασμοί για την αντιμετώπιση του εντόμου είχαν ολοκληρωθεί και το πρόγραμμα της δακοκτονίας είχε περατωθεί.’ Το πρόγραμμα της δακοκτονίας το 2019 ολοκληρώθηκε το τέλος Νοεμβρίου και δεν επικαιροποιήθηκε από το τέλος Σεπτεμβρίου λόγω της έκτακτης κατάστασης. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/128/ΕΚ «περί φυτοπροστασίας» ‘το κράτος παρακολουθεί την εξέλιξη των ασθενειών, ενημερώνει και συμβουλεύει τους παραγωγούς για την αντιμετώπιση των ασθενειών’.   

3..‘…η «έκρηξη» της δακοπροσβολής ξεκίνησε μετά τις 20 Οκτωβρίου και συνεχίστηκε μέχρι τις 30 Νοεμβρίου…’. Ωστόσο επίσημα στοιχεία από ερευνητικά ιδρύματα αναφέρουν ότι ‘Σταδιακή αύξηση του πληθυσμού του δάκου άρχισε να καταγράφεται από τα τέλη Αυγούστου, ενώ στα τέλη Σεπτεμβρίου παρατηρήθηκε ‘έκρηξη’ πληθυσμών. Ο μέσος όρος δάκων ανά παγίδα τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο του 2019 ήταν 315 και 244 άτομα ανά παγίδα αντίστοιχα, 10πλάσιοι σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2017 και 2018’.   

4.‘Από τον Ιανουάριο του 2020 το Εργαστήριο Φυτοπαθολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών ξεκίνησε να παραλαμβάνει δείγματα ελαιοκάρπου από διάφορες περιοχές της Κρήτης’. Αν και σύμφωνα με την ‘Μελέτη’ υπήρχαν στοιχεία για την προσβολή από τέλος Οκτωβρίου, τα δείγματα στέλνονται τον Ιανουάριο (!) που η ζημιά έχει γίνει, αν και υπήρχαν αξιόπιστα αποτελέσματα αναλύσεων από τις Αρχές Δεκεμβρίου από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και το Εργαστήριο Μυκητολογίας του ΕΛΜΠ. Μήπως είναι ένδειξη αδιαφορίας από τους υπεύθυνους; Μπορεί να αποτελεί θετικό στοιχείο για τον επιδιωκόμενο στόχο από την Ε.Ε;  

Δυστυχώς στην επιτροπή ήταν μέλη ο Αντιπ/ρχης Πρωτογενούς Τομέα της Περιφέρειας Κρήτης και ο τέως πρόεδρος της ΕΑΣΗ και ειδικός σύμβουλος για θέματα του πρωτογενή τομέα του ΥπΑΑΤ.

Και το ερώτημα είναι γιατί δεν δημοσιοποιείται η ‘Μελέτη’, αν έχει υποβληθεί και πότε στα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. αλλά και γιατί σιωπούν τα συνδικαλιστικά όργανα των ελαιοπαραγωγών, οι φορείς και το ΓΕΩΤΕΕ Κρήτης.