Τα εγκλήματα των Γερμανών αλεξιπτωτιστών στην Κρήτη

Του Γιώργου Καλογεράκη

• Από 20 ως 31 Μαΐου 1941, στη διάρκεια της μάχης της Κρήτης και
• Από 1 Ιουνίου ως 7 Σεπτεμβρίου 1941, με το αφήγημα των «αντιποίνων» λόγω συμμετοχής του πληθυσμού στη μάχη της Κρήτης και στην αρωγή και περίθαλψη των συμμάχων στρατιωτών

Στη διάρκεια της μάχης της Κρήτης και το διάστημα από την 1^η Ιουνίου ως τις 7 Σεπτεμβρίου 1941, οι γερμανοί  «ιππότες» και οι αξιωματούχοι του Γ΄ Ράιχ διέπραξαν στην Κρήτη 31 ομαδικές εκτελέσεις, (εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας) και πυρπόλησαν πέντε (5) χωριά. Την Κάντανο, το Σκηνέ και την Αγυιά στον νομό Χανίων, το Αστέρι και το Άδελε στον νομό Ρεθύμνου. Υπεύθυνοι ο Αντιπτέραρχος Στούντεντ (Διοικητής από 1 Ιουνίου ως 8 Ιουλίου 1941) και ο Στρατηγός Αντρέ (από 9 Ιουλίου 1941 ως 10 Ιανουαρίου 1943). 

Ο κατάλογος με τις εκτελέσεις και τις πυρπολήσεις των γερμανών αλεξιπτωτιστών, αφιερώνεται στον Πρόεδρο Gioulio Festa και στα μέλη της οργάνωσης «Ευρωπαίοι αλεξιπτωτιστές». 

ΝΟΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ

1

Πλακάλωνα Κισσάμου, 23 Μαΐου 1941. Εκτέλεση τεσσάρων πατριωτών, (διασώθηκαν άλλοι τέσσερις. Γαλανάκης Μιχάλης, Λεμενιτάκης Νίκος, Μπερτάκης Λαμπρινός, Μπερτάκης Κωστής)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

2

Κακόπετρος, 24 Μαΐου 1941. Εκτέλεση πέντε γυναικών και ενός αγοριού τριών ετών

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

3

Αλικιανός, 24 Μαΐου 1941. Εκτέλεση πέντε πατριωτών (στο απόσπασμα στήθηκαν έξι πατριώτες, διασώθηκε βαρύτατα τραυματισμένος ο Βασίλης Δρακακάκης)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

4

Μάλεμε, 25 Μαΐου 1941. Εκτέλεση απροσδιόριστου αριθμού Βρετανών αιχμαλώτων στρατιωτών για άρνηση εργασίας (εκφόρτωση πυρομαχικών όπλων και πολεμικού υλικού)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ  

5

Μάλεμε, 27 Μαΐου 1941. Εκτέλεση τριών Βρετανών αιχμαλώτων στρατιωτών του Συντάγματος Ουαλλών 

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

6

Κοντομαρί, 2 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 23 κατοίκων

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

7

Αλικιανός, 2 Ιουνίου 1942, προαύλιο ιερού ναού Τιμίου Σταυρού. Εκτέλεση 42 πατριωτών 

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

8

Κάντανος 3 Ιουνίου 1941. Λεηλασία, πυρπόληση και καταστροφή του χωριού

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

9

Κάντανος 3 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση κατοίκων

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ

10

Στέρνες, 5 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση δέκα πατριωτών

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ

11

Ταυρωνίτης Κισσάμου, 3 Ιουλίου 1941. Εκτέλεση 11 πατριωτών 

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

12

Αλικιανός, ποταμός Κερίτης, 1 Αυγούστου 1941. Εκτέλεση 118 πατριωτών

ΑΝΤΡΕ 

13

1 Αυγούστου 1941. Λεηλασία, πυρπόληση και καταστροφή του χωριού Σκηνέ

ΑΝΤΡΕ 

14

Αγυιά Χανίων, Ιούνιος 1941. Εκτέλεση 4 πατριωτών και πυρπόληση 80 κατοικιών 

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

15

Πατελάρι, 2 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 9 πατριωτών (σώθηκαν Νικόλαος Κουκουναράς και Αναστάσιος Σπανουδάκης)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

16

Βρύσες Κυδωνίας, Ιούνιος 1941. Εκτέλεση 8 πατριωτών 

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

17

Κυρτωμάδος, θέση «Λεπιδέ», 2 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 23 πατριωτών

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ

18

Περιβόλια Κυδωνίας, 20 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 33 πατριωτών (συνοικία Πορί, θέση Περιβόλι του Κρούγερ)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

19

Χώρα Σφακίων, από 1 ως 7 Σεπτεμβρίου 1941. Εκτέλεση 26 πατριωτών

ΑΝΤΡΕ 

ΝΟΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

1

Σταυρωμένος, 20 Μαΐου 1941. Εκτέλεση 9 πατριωτών, (6 από Αγγελιανά, 1 από Σκορδίλο, 1 από Πρίνο και 1 από Έρφους)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

2

Σταυρωμένος, 21 Μαΐου 1941, 11^ο χιλιόμετρο. Εκτέλεση 4 πατριωτών. (Αποστολάκης Δημήτριος και Αποστολάκης Κωνσταντίνος από Έρφους, Καλλέργης Στυλιανός και Κουμιωτάκης Εμμανουήλ από Παγκαλοχώρι)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

3

Μισίρια, 23 Μαΐου 1941, ώρα 6 το απόγευμα και 24 Μαΐου 1941, ώρα 7 το πρωί. Εκτέλεση 59 πατριωτών

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ

4

Αστέρι, 1 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 12 πατριωτών. (Το χωριό πυρπολήθηκε στις 3 Ιουνίου 1941)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

5

Αστέρι, 3 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση του Παναγιώτη Πολιουδάκη και της γυναίκας του Ευαγγελίας (οι Γερμανοί είχαν εκτελέσει και τον γιο τους την 1^η Ιουνίου 1941 στο Αστέρι)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ

6

Άδελε, 2 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 18 πατριωτών. (Μερική πυρπόληση του χωριού)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

7

Λούτρα, 3 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 10 πατριωτών

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

8

Παγκαλοχώρι, 3 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 17 πατριωτών

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

1

Αγάκου Μετόχι, 21 Μαΐου 1941. Εκτέλεση 7 πατριωτών

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

2

Ηράκλειο, θέση «Λιοφυτάκι Γουρνών» ανατολικά του αεροδρομίου Ηρακλείου, 5 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 7 πατριωτών (μεταξύ τους και ο Νομάρχης Ηρακλείου Αντ/ρχης Ιωάννης Τσατσαρωνάκης)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

3

Σκαλάνι, νεκροταφείο, 5 Ιουνίου 1941. Εκτέλεση 2 πατριωτών (Αρχιμανδρίτης Φώτιος Θεοδοσάκης, Ευάγγελος Λουλακάκης)

ΣΤΟΥΝΤΕΝΤ 

4

Ξηροπόταμος Ηρακλείου, Ιούλιος 1943. Εκτέλεση 3 πατριωτών από το χωριό Καλονή Πεδιάδος. (Τους αποδόθηκε ευθύνη για το ρίξιμο 4 Γερμανών στρατιωτών  σε ένα ξεροπήγαδο του χωριού τους. Τους είχαν σκοτώσει Βρετανοί, όταν αποπειράθηκαν να δραπετεύσουν από στρατιωτικό καμιόνι στη διάρκεια της Μάχης της Κρήτης)

ΜΠΡΩΥΕΡ 

 Κεντρική φωτογραφία: Το μνημείο στο τόπο της ομαδικής εκτέλεσης στα Πλακάλωνα Κισσάμου, στις 23 Μαΐου 1941 από τους γερμανούς αλεξιπτωτιστές