Το σύνδρομο του Ηρακλείου (Χάνδακα)…αλλά και το πλαστικό

Του Δημήτρη Μιμή

Το διαπίστωσα ιδίοις όμμασι. Το γεγονός εκδηλώθηκε μέσα στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου στην πόλη μας. Ήταν η ώρα που πλησίαζε το μεσημέρι και αρκετοί τουρίστες, όπως καθημερινά συμβαίνει, βρισκόταν μέσα σ΄ αυτό το κόσμημα της πόλης μας. Μία τουρίστρια ήταν καθισμένη σε μια καρέκλα και ο σύντροφος της προσπαθούσε να τη συνεφέρει από την κρίση πανικού που είχε υποστεί. Γιατί όμως συνέβη  αυτό; Πως εξηγείται  ένα τέτοιο φαινόμενο μέσα στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου;

 Αυτό το φαινόμενο  ονομάζεται σύνδρομο  Stendhal και προέρχεται από το όνομα του Γάλλου συγγραφέα Stendhal,  ο οποίος το περιέγραψε για πρώτη φορά. Είναι μια ψυχοσωματική αντίδραση που εμφανίζεται σ΄ ορισμένους ανθρώπους που αντικρίζουν μια ανείπωτη ομορφιά υψηλής τέχνης. Είναι δηλαδή μια απότομη αντίδραση του ανθρώπινου οργανισμού  σε μια ομορφιά που αδυνατεί να διαχειριστεί. Το φαινόμενο αυτό  έχει καταγραφεί στην Φλωρεντία όπου ονομάζεται σύνδρομο της Φλωρεντίας  αλλά και στην Ιερουσαλήμ που το εμφανίζουν άτομα μπροστά στον Πανάγιο Τάφο  και το Παρίσι την πόλη του φωτός. Τώρα που και εμείς έχουμε τέτοιο φαινόμενο στην πόλη μας μπορούμε  να το ονομάσουμε «σύνδρομο του Χάνδακα». Μέσα σ΄ όλα αυτά θέλω να πω  ότι και η πόλη μας  διαθέτει όχι ένα αλλά πολλά μνημεία που μπορούν να προκαλέσουν το σύνδρομο Stendhal. Γιατί να μην το εκμεταλλευτούμε και εμείς αυτό;  

Μέχρι εδώ καλά. Τα πράγματα  αρχίζουν να αλλάζουν  μετά την έξοδο μας  από το κτίριο της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου.  Μόλις κατέβεις τα σκαλοπάτια και πατήσεις στο πλακόστρωτο, αντιλαμβάνεσαι ότι βρίσκεσαι κάπου που απέχει πολύ από την Φλωρεντία ή ακόμα από το εσωτερικό της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου. Το ότι ο εθισμός μας στα σκουπίδια και ιδιαίτερα στα πλαστικά είναι υπαρκτός δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι΄ αυτό. Ενώ γύρω- γύρω υπάρχουν κάδοι για να εναποθέσουμε τα σκουπίδια που εμείς παράγουμε και ασύστολα  τα πετούμε στη γύρω περιοχή,  κυρίως στην είσοδο της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου μαυρίζοντας το κόσμημα αυτό.

Πως να μην είναι το κέντρο της πόλης μας  γεμάτο πλαστικά αφού το πλαστικό έχει εισβάλει στη ζωή μας και έχει εκθρονίσει τα μυαλά και τις καρδιές μας.  Θα μου πείτε ότι τα πλαστικά αποτελούν μια εναλλακτική λύση στα σπάνια υλικά, ότι είναι μια πρακτική    καθημερινή   επανάσταση αλλά  που θα   πρέπει  επίσης   να μου πείτε ότι είναι και μια περιβαλλοντική καταστροφή  και μια απειλή για την υγεία μας.

Ας  συνεχίσουμε στο θέμα μας και ας τραβήξουμε Δυτικά, παίρνοντας στην κατηφόρα, μετά τα λιοντάρια  για να περάσουμε από την περιοχή του Μποδοσάκειου   και να φθάσουμε στην Αγία Τριάδα. Εδώ τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Σε κάθε δρόμο των περιοχών αυτών το πλαστικό και το σκουπίδι δεν περιγράφεται.  Αν τύχει  και κάποιος τουρίστας περάσει απ΄ αυτές τις περιοχές  σίγουρα η εντύπωση που θα του δημιουργηθεί δεν θα είναι η καλύτερη.  Οι περιοχές αυτές πρωτοτυπούνε στη ρύπανση του περιβάλλοντος  κυρίως για  το πλαστικό που είναι διασκορπισμένο στα στενά δρομάκια αλλά και στις μάσκες που εγκαταλείπονται στα πεζοδρόμια, στις παραλίες και στη θάλασσα. Όλα αυτά είναι η εικόνα της νέας ρύπανσης  λόγω covid-19. O covid-19   είναι αυτός που μας επέτρεψε να επιστρέψουμε στα προϊόντα μιας χρήσης και αυτό σίγουρα δεν είναι μια καλή ιδέα για τον πλανήτη.

Για όλη αυτήν την κατάσταση δεν ρίχνω ευθύνη στη Δημοτική Αρχή. Ο υπαίτιος είναι ο ίδιος ο πολίτης  που δεν ενδιαφέρεται για τον τόπο μέσα στον οποίο ζει. Καλά βρε άνθρωπε μου, τόσοι κάδοι υπάρχουν γύρο σου για τα σκουπίδια σου και εσύ τα πετάς καταμεσής του δρόμου; Καταλαβαίνω ότι δεν μπορείς να ζεις χωρίς πλαστικό, σου είναι δύσκολο. Όμως πρέπει να προστατεύσουμε τη φύση, το περιβάλλον και την υγεία μας. Αυτό μπορεί να μας φαίνεται σαν ψέμα ή μια ψευδαίσθηση, όμως η δική μας πολιτική αλλά και της πολιτείας πρέπει να αναθεωρηθεί.  Αν έχεις να πετάξεις κάτι, αναζήτησε έναν κάδο και τοποθέτησε το  μέσα, αν δεν βρεις βάλτο στη τσέπη σου και όταν γυρίσεις σπίτι βάλτο στον κάδο απορριμμάτων σου.

Όμως γιατί τα λέω όλα αυτά. Από την μια μεριά, στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, βλέπουμε να συμβαίνουν όπως  παραληρήματα, κρίσεις πανικού και άλλα ψυχιατρικά φαινόμενα από την ομορφιά και τον πολιτισμό που κυριαρχεί εκεί και από την άλλη,  σε γειτονιές που βρίσκονται στο κέντρο του Ηρακλείου όπως στο Μποδοσάκειο και την Αγία Τριάδα να κυριαρχεί θα έλεγα λίαν επιεικώς η βρώμα και το πλαστικό. Και τα δυο φαινόμενα θα τα χαρακτήριζα ως σύνδρομο της πόλης μας. Όμως, ας  αποφασίσουμε εμείς οι  πολίτες αλλά η και Δημοτική Αρχή,  τι θέλουμε να υπάρχει στην πόλη μας.  Το σύνδρομο της Φλωρεντίας ή το σύνδρομο του Ηρακλείου με τα πλαστικά και τα άλλα σκουπίδια που κυριαρχούν στις γειτονιές μας. Γιατί να μην πλημυρίζουν από υπέροχα συναισθήματα οι κάτοικοι και οι τουρίστες αυτών των υποβαθμισμένων περιοχών μπροστά σε ομορφιές και καθαριότητα; Γιατί να μην κτυπά η καρδιά μας δυνατά όταν διαβαίνουμε τα στενά της Αγίας Τριάδας από συγκίνηση  και ας απουσιάζουν οι λεμονιές από τις αυλές των σπιτιών;