Το σκοτάδι ακόμα κυριαρχεί στις κοινωνίες μας

Του Δημήτρη Μιμή 

Παίρνω την ευκαιρία από τη δολοφονία του Γάλλου καθηγητή του μαθήματος της ιστορίας στο Παρίσι, από Τσετσένο στην καταγωγή ισλαμιστή, για να γράψω δυο λόγια για το ρόλο του καθηγητή στην κοινωνία μας.

Έχω υπάρξει και εγώ καθηγητής επί  σειρά ετών στη Δημόσια και την Ιδιωτική εκπαίδευση. Η φύση του μαθήματος που διδάσκεις πολλές φορές σε φέρνει αντιμέτωπο με το ακροατήριο σου αν τύχει να είναι   άλλων πεποιθήσεων.  Είχα αντιμετωπίσει ήπια φαινόμενα και αντιδράσεις σκοταδισμού όταν τολμούσα να μιλήσω, πάντα στα πλαίσια του μαθήματος, για θεωρίες που ίσως κάποιοι  μαθητές αλλά και άλλοι καθηγητές δεν ανεχόταν να τις ασπαστούν ή να τις ακούσουν.  Όπως για παράδειγμα για την σεξουαλικότητα στο μάθημα της Ψυχολογίας, για τον σοσιαλισμό στην Κοινωνιολογία ή στον Μαρξισμό στη Βιομηχανική Ψυχολογία. Για τον γνώστη των θεμάτων όλα αυτά είναι μέσα στα πλαίσια της διδασκόμενης ύλης. Πάντα όμως όλα λύνονταν συζήτηση και  διάθεση προς εύρεση λύσης.

Με το τραγικό γεγονός, του  αποκεφαλισμό του Γάλλου καθηγητή γεννάται το ερώτημα αν ο συγκεκριμένος καθηγητής έπρεπε να δείξει τις καρικατούρες του Μωάμεθ στους σπουδαστές του που είχε  δημοσιεύσει το περιοδικό  Charlie Hebdo και που τόσο πρόβλημα δημιούργησε στη Γαλλία.  Σας υπενθυμίζω ότι το σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo είχε δημοσιεύσει το 2006   12 καρικατούρες του Μωάμεθ, γεγονός που ενόχλησε τους ισλαμιστές  και   το Γενάρη του 2015 η ισλαμική  τρομοκρατική οργάνωση  της Al Qaeda στόχευσε  το συντακτικό συμβούλιο του Charlie Hebdo, όπου και δολοφόνησε 12 άτομα. Αυτό έγινε το μεγαλύτερο σκάνδαλο στην ιστορία του περιοδικού αλλά και η αφορμή  για το ξέσπασμα βίας στον μουσουλμανικό κόσμο, σηματοδοτώντας την έναρξη ενός μεγάλου κύματος επιθέσεων στη Γαλλία. Το θέμα αυτό  ήγειρε  μια μεγάλη διχογνωμία στη Γαλλία  αλλά και στον  υπόλοιπο  πολιτισμένο κόσμο.  Εγώ με τη σειρά μου αναρωτιέμαι αν μπορούμε χάρη της ελευθερίας της έκφρασης να εκφραζόμαστε τόσο ακραία, προσβάλλοντας θρησκευτικούς ηγέτες άλλων λαών  και πολισμών; ή ακόμα μπορούμε να λογοκρίνουμε τέτοιες ενέργειες; ή  λόγω τέτοιων δημοσιευμάτων να  προβαίνουμε σε τρομοκρατικές πράξεις;

Στο πρόσφατο θέμα του αποκεφαλισμού του καθηγητή μπαίνει το θέμα του ρόλου του Σχολείου. Ο ρόλος του Σχολείου είναι να δείξει στους μαθητές το σεβασμό των απόψεων και των πεποιθήσεων του άλλου, να διδάξει την κριτική και να μάθει στους μαθητές να αντιμετωπίζουν συζητήσεις και να διαφωνούν. Ο συγκεκριμένος καθηγητής ήθελε να δείξει στους σπουδαστές του ότι μπορούν να μιλάνε για οτιδήποτε με τη σκέψη μιας κριτικής συζήτησης. Οι κοινωνίες σήμερα είναι ελεύθερες να συζητούν οτιδήποτε θέμα και αυτός είναι ο ρόλος του σημερινού Σχολείου   χωρίς να προσβάλουν τις πεποιθήσεις των άλλων πάντα με το βλέμμα της κριτικής. Έτσι το Σχολείο θα φέρει στην κοινωνία υγιείς αυριανούς πολίτες χωρίς κόμπλεξ και ενοχές, χωρίς να κυριαρχεί στις κοινωνίες το σκοτάδι, που αυτά οδηγούν σε πράξεις όπως αυτή του 18χρονου τσετσένου ακραίου ισλαμιστή. Οι καθηγητές ας περιφρουρήσουν την ελευθερία του λόγου και την κριτική σκέψη, με τον τρόπο που αυτοί γνωρίζουν καλύτερα,  όπως έκανε ο Γάλλος καθηγητής, για να απομακρύνουν την κοινωνία από τον σκοταδισμό