Προβληματισμοί και προσδοκίες για τη νέα Κομισιόν

του Νίκου Ανδρουλάκη

Τη νέα δομή της Κομισιόν, του σώματος της εκτελεστικής εξουσίας της Ένωσης, καθώς και τις αρμοδιότητες των Επιτρόπων παρουσίασε η επερχόμενη Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Ακολουθώντας το παράδειγμα Γιούνκερ ο οποίος προχώρησε σε δραστική αλλαγή του τρόπου λειτουργίας και ευρεία ανακατανομή αρμοδιοτήτων σε σημαντικά χαρτοφυλάκια, που συνδυάζεται και με την αλλαγή των στόχων. Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής γίνεται βασική προτεραιότητα μαζί με την ανάδειξή της ως «soft power» στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και άμυνας. Παράλληλα, ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στην προσαρμογή στη νέα ψηφιακή εποχή ώστε η Ένωση να μπορεί να προωθήσει τη δική της ατζέντα και κανόνες.

Η ανάληψη του ρόλου του Αντιπροέδρου από τον Μαργαρίτη Σχοινά είναι μία σημαντική Ελληνική επιτυχία που πιστώνεται κυρίως στον ίδιο λόγω της δραστηριότητας και της παρουσίας του στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς όλα αυτά τα χρόνια. Η επιλογή όμως του ονόματος του χαρτοφυλακίου από τη νέα Πρόεδρο «Προστασία του Ευρωπαϊκού τρόπου ζωής,», σε συνδυασμό με τις αρμοδιότητες για την Μεταναστευτική Πολιτική και την Ασφάλεια, σχολιάστηκε αρνητικά από την πλειοψηφία του διεθνούς τύπου. Οι αντιδράσεις ήταν μάλιστα τόσο έντονες που οδήγησαν τόσο τον Γιούνκερ όσο και το Κοινοβούλιο να ζητήσουν ήδη από την δεύτερη ημέρα την αλλαγή του επίσημου τίτλου.

Τι άραγε σημαίνει για την κυρία φον ντερ Λάιεν ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής, ιδιαίτερα όταν αποφασίζει να δώσει το ευαίσθητο χαρτοφυλάκιο της Διεύρυνσης στον πρώην Υπουργό Δικαιοσύνης του κ. Όρμπαν και συνυπεύθυνο για τη διολίσθηση της Ουγγαρίας στο μέτωπο του Κράτους Δικαίου και της ανεξαρτησίας των θεσμών. Η ευθύνη του ελέγχου συμμόρφωσης των προς ένταξη χωρών των Δυτικών Βαλκανίων όπως η Αλβανία αλλά και η παρακολούθηση της Τουρκίας από έναν τέτοιο πολιτικό προερχόμενο από την κυβέρνηση του Όρμπαν, δε μπορεί να θεωρηθεί θετική εξέλιξη. Πως μπορεί να ζητά την τήρηση των κριτήριων της Κοπεγχάγης, αυτός που τα παραβιάζει εκ των έσω;

Στα θετικά βέβαια θα ήθελα να σημειώσω ως εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το rescEU την αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας ως ένα κύριο εργαλείο άσκησης πολιτικής καθώς πλέον αποτελεί την κυρία αρμοδιότητα του νέου Επιτρόπου διαχείρισης κρίσεων Janez Lenarčič. Επίσης θετικές προσδοκίες δημιουργεί η ισχυρή παρουσία Επιτρόπων που προέρχονται από την Σοσιαλιστική Ομάδα και η ανάληψή σημαντικών χαρτοφυλακίων όπως της Οικονομίας, της Συνοχής και της Απασχόλησης.

Τις επόμενες ημέρες θα ακολουθήσουν οι ακροάσεις των νέων Επιτρόπων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εκεί οι Ευρωβουλευτές θα μπορέσουμε να αξιολογήσουμε τους υποψηφίους βάσει των ικανοτήτων, των θέσεων και των απόψεών τους, αν μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας. Σε διαφορετική περίπτωση μπορούμε να ζητήσουμε την αντικατάστασή τους ή την αλλαγή του χαρτοφυλακίου τους. Αυτό θεωρώ ότι πρέπει να γίνει και με τον Ούγγρο υποψήφιο. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με συμβιβασμούς που βασίζονται στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Χρειαζόμαστε γενναίες αλλαγές για να σταματήσει να ξεθωριάζει το ευρωπαϊκό όραμα.