Ουκρανία: «βουρ» στην παραφροσύνη

Του Αργύρη Αργυριάδη*

Διανυκτέρευση στο Ηράκλειο Κρήτης, παραμονή δίκης και αναζήτηση φαγητού.  Μια πόλη που νομίζω την ξέρω πολύ καλά, κάθε φορά με εκπλήσσει. Όλο και κάτι διαφορετικό ξετρυπώνεις. Νέα στάση, ένα ταβερνείο με το περίεργο όνομα Βουρβουλάδικο. Αναζητώ την έννοιά της. Ρωτώ το προσωπικό και με ενημερώνουν ότι «βουρβούλης» ήταν το παρατσούκλι του πατέρα της ιδιοκτήτριας. Στην Κρήτη η «ονοματοδοσία» ήταν προσφιλής συνήθεια στο παρελθόν. Άλλοτε προέκυπταν από την εμφάνιση και άλλοτε από τις συνήθειες, τον τρόπο δράσης και την εργασία των ανθρώπων. Παρατσούκλια που ακολουθούσαν όλη την οικογενειακή ρίζα ή τις δραστηριότητες αυτής.

Δεν ικανοποιούμαι από την απάντηση και αναζητώ το νόημα της λέξης. Ας είναι καλά το διαδίκτυο.  Διαβάζω ότι προέρχεται από το τούρκικο «βουρ» (χτύπα)  που χρησιμοποιείται ως ένδειξη βιασύνης, ορμής και συνήθως υποδηλώνει ενθάρρυνση κίνησης ή δράσης. Νομίζω ότι ικανοποίησα την περιέργειά μου και το πιάτο μου, πλέον, κερδίζει το ενδιαφέρον μου. Πριν  απολαύσει ο καταπιόνας μου το καπρικό ακούω σε διπλανό τραπέζι μια συζήτηση για το φλέγον ζήτημα της επικαιρότητας. Τις απειλές (μέχρι εκείνη τη στιγμή) πολέμου της Ρωσίας προς την Ουκρανία. Προσπαθώ διακριτικά να ακούσω και να δω. Να χαρτογραφήσω τη σύνθεση του απέναντι τραπεζιού. Ακούω διθυραμβικά σχόλια για τον Πούτιν που έδωσε πίσω στους Ρώσους τη χαμένη αξιοπρέπειά τους, τους κακούς Αμερικανούς που δεν έχουν κανένα λόγο να εμπλέκονται στο Ουκρανικό. Για τη Ρωσία που είναι το πιο πλούσιο κράτος στη γη και πρέπει να της αναγνωριστεί η πρωτοκαθεδρία. Κάποιος εκ της παρέας επιδίδεται σε ένα μονόλογο μιας επιλεκτικής ιστορικής επισκόπησης του προβλήματος για να αυτοπροσδιοριστεί ο ίδιος, στο τέλος ως κομμουνιστής.

Έχω τιμήσει δεόντως το πιάτο μου, αλλά το μυαλό μου δεν μπορεί να αφήσει τους γευστικούς κάλυκες να αναδείξουν την απόλαυση. Είναι τουλάχιστον παράδοξο να ακούς απλούς πολίτες να «διαβάζουν» με αυτόν τον τρόπο τη ζώσα καθημερινότητα. Τι σχέση έχει η σημερινή Ρωσία και ο Πούτιν με τον κομμουνισμό; Πώς είναι δυνατόν να ακούγεται μια τέτοια «ανάλυση» την ίδια ημέρα που ο Πούτιν κομπορρημονούσε ότι μπορεί «να δείξει στην Ουκρανία τι σημαίνει πραγματική αποκομμουνιστικοποίηση»(!) και ανακοίνωνε την απόφασή του για αναγνώριση των αυτοανακηρυγμένων «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ της ανατολικής Ουκρανίας. Ακόμη και το ΚΚΕ τον κατηγόρησε δημοσίως για αντικομουνιστικό ρεσιτάλ!

Δυστυχώς, σε τούτη τη χώρα, ο καθένας έμαθε τη «δική» του ιστορία. Με «καλά» και «κακά» έθνη. Με «φίλους» και «εχθρούς». Θέλουμε πολύ δρόμο ακόμη για να καταλάβουμε ότι η ιστορία διαμορφώνεται και η εξωτερική πολιτική χαράσσεται στο πλαίσιο, πρωτίστως, της έκφρασης κοινών συμφερόντων των κρατών και πολύ λιγότερο στο πλαίσιο κοινών αξιών των εθνών. Και σίγουρα όχι στο πλαίσιο φιλίας…

* Ο κ. Αργύρης Αργυριάδης είναι Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω, www.alf.gr