Οι ιδιωτικοποιήσεις στους ΟΤΑ και οι επιπτώσεις σε πολίτες και εργαζομένους

Άρθρο του Χάρη Μαμουλάκη*

Η ΝΔ επί 4 μήνες κάνει επίδειξη κακής νομοθέτησης. Βαφτίζει με βαρύγδουπους τίτλους, βλέπε «Επιτελικό κράτος», «Επενδύω στην Ελλάδα», νομοσχέδια που βρίθουν συρραφής ετερόκλητων μεταξύ τους άρθρων και που προωθούν την εξυπηρέτηση μεμονωμένων συμφερόντων.

Ας αφήσουμε στην άκρη όμως, την πρακτική της κακής νομοθέτησης, με την οποία η ΝΔ μας έχει συνηθίσει και στο παρελθόν, γιατί μιλάμε για τον παλιό γνώριμο τρόπο διακυβέρνησης, κι ας σταθούμε στο τελευταίο νομοθέτημα, με τίτλο «Επενδύω στην Ελλάδα» που ψηφίστηκε την Παρασκευή 25 Οκτωβρίου. Οι ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές, των οποίων παραμένει αμετανόητη λάτρης η ΝΔ, προσβάλλουν το δημόσιο συμφέρον, υπονομεύουν εργασιακά δικαιώματα και επαναφέρουν το πνεύμα της νομοθέτησης της περιόδου των μνημονίων. Σε αυτό τουλάχιστον, η ΝΔ επιδεικνύει μια συνέπεια. Είναι συνυπεύθυνη, μαζί με άλλα κόμματα, για το γεγονός ότι μπήκαμε στα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής και σε τέτοιο καθεστώς θέλει να μας επαναφέρει.

Ένα τρανταχτό παράδειγμα, αποτελεί το προκλητικό άρθρο 179 του εν λόγω νομοσχεδίου, με το οποίο η σημερινή κυβέρνηση υποβαθμίζει τις υπηρεσίες καθαριότητας και διευκολύνει τις απολύσεις εργαζομένων με την αιτιολογία της μη ύπαρξης εργασιακού αντικειμένου. Με το παρόν άρθρο ανοίγει ο δρόμος ώστε να μεταφερθούν το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την ανακύκλωση, την συντήρηση του πρασίνου, με την αποκομιδή απορριμμάτων και με τον οδοφωτισμό - που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των οικονομικών δραστηριοτήτων ενός πρωτοβάθμιου ΟΤΑ - σε φορείς του ιδιωτικού τομέα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των δημοτικών τελών προς όφελος των ιδιωτών. Συγκεκριμένα, αντικαθίσταται η παρ.1 του Ν.3979/2011 σχετικά με τη δυνατότητα ανάθεσης σε εξωτερικό νομικό ή φυσικό πρόσωπο συγκεκριμένων υπηρεσιών συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών, καθαριότητας κοινοχρήστων χώρων και δημοτικών κτιρίων, συντήρησης χώρων πρασίνου και ηλεκτροφωτισμού. Στην πραγματικότητα, δεν υφίσταται η υποχρέωση ο Δήμος να βγάλει αιτιολογημένη απόφαση για να προχωρήσει σε εξωτερική ανάθεση με το επιχείρημα ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί με ίδια μέσα. Χωρίς καμία τεκμηρίωση, μπορεί απλά να αναθέσει στον ιδιώτη τις παραπάνω υπηρεσίες. Και χωρίς να διαθέτει αυξημένη πλειοψηφία στην προκείμενη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.

Είναι προφανές ότι αυτή η διάταξη εγείρει θέματα νομιμότητας και ασυμβατότητας με το εθνικό και ευρωπαϊκό δίκαιο των δημόσιων συμβάσεων. Η μεταφορά κρίσιμων για την καθημερινότητα του πολίτη δημόσιων λειτουργιών στους ιδιώτες, που διαπνέει ως φιλοσοφία τη λογική της ΝΔ συνολικά για το δημόσιο, επιβεβαιώνει για μια ακόμα φορά την προσκόλληση στον νεοφιλελεύθερο δογματισμό.

Η ιστορία έχει δείξει ότι τέτοιες ενέργειες, παραχώρηση δηλαδή υπηρεσιών των δήμων σε ιδιωτικές εργολαβικές εταιρείες, είναι επιζήμιες για το δημόσιο συμφέρον, αφού το κόστος ανάλογων εργολαβιών είναι μεγαλύτερο. Η πολιτική αυτή, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια, στην κατασπατάληση δημόσιου χρήματος αφού οι προϋπολογισμοί των δήμων θα τροποποιούνται ανάλογα με τις επιθυμίες των τοπικών εργολάβων, αλλά και στην απαξίωση του κοινωνικού ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ενώ τελικά η ιδιωτικοποίηση θα μετακυλήσει το αυξημένο κόστος στους δημότες.

Και φυσικά, στις «παράπλευρες απώλειες» για τη ΝΔ, συμπεριλαμβάνονται και τα εργασιακά δικαιώματα, για τα οποία η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έδινε συνεχώς μάχες, μικρές και μεγάλες, νομοθετώντας κόντρα στους δανειστές. Εξάλλου, ήδη τα πρώτα δείγματα γραφής της σημερινής κυβέρνησης, όπως η υποβάθμιση του σώματος επιθεώρησης εργασίας, η κατάργηση του βάσιμου και αιτιολογημένου λόγου απόλυσης, η κατάργηση των κλαδικών και συλλογικών συμβάσεων εργασίας και ο περιορισμός δικαιώματος προσφυγής στη διαιτησία, προοιωνίζουν δυσμενείς εξελίξεις για τους Έλληνες εργαζομένους.

Μετά την οκταετή αποψίλωση των υπηρεσιών του δημοσίου και αφού η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πάλεψε για να βγει η χώρα από τα μνημόνια, τώρα που θα μπορούσαμε να αποκαταστήσουμε το καθεστώς μισθοδοσίας των εργαζομένων στις σχετικές υπηρεσίες, να επαναφέρουμε τον κανόνα 1 προς 1 και να γίνουν νέες προσλήψεις, η έλευση της ΝΔ σηματοδοτεί για την τοπική αυτοδιοίκηση την επαναφορά των πολιτικών του μνημονίου. Οι ιδεολογικές εμμονές της με την ιδιωτικοποίηση των πάντων, θα οδηγήσουν στην πλήρη αποδόμηση των δήμων και την στελεχιακή αποψίλωση, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα σε μερικά χρόνια να είναι έρμαια των εκάστοτε τοπικών και μη εργολάβων.

Δυστυχώς μέρα με τη μέρα, νόμο με το νόμο, επιβεβαιώνεται ότι η ανάπτυξη που έταζε προεκλογικά η ΝΔ στηρίζεται σε αντεργατικά νομοθετήματα, νεοφιλελεύθερες πολιτικές και απουσία θωράκισης του δημοσίου συμφέροντος. Ο υπουργός ανάπτυξης, Άδωνης Γεωργιάδης, δεν κρύβει άλλωστε, ότι η ΝΔ ήρθε για να κάνει «δωράκια» στους ιδιώτες. «Ο ελληνικός λαός μάς ψήφισε να κάνουμε ιδιωτικοποιήσεις και αυτή η κυβέρνηση δεν πρόκειται να κάνει ανάποδα από αυτά που υποσχέθηκε προεκλογικά», έλεγε πριν λίγες μέρες στη Βουλή. Η περαιτέρω συρρίκνωση του δημοσίου τομέα βρίσκεται προ των πυλών.

Το όραμα της ΝΔ δεν έχει ουδεμία σχέση με το μοντέλο δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης που τόσο έχει ανάγκη η χώρα. Δυστυχώς η παρούσα κυβέρνηση φροντίζει να μας θυμίζει συνεχώς τους λόγους και τις πολιτικές που μας οδήγησαν στην κρίση και τη χρεωκοπία. Δεν έχουμε ασθενή μνήμη, δεν είμαστε λωτοφάγοι. Οι προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις, αλλά και η ίδια η κοινωνία, θα αντιταχθούν σθεναρά σε κάθε σχέδιο καταστρατήγησης εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων.

*Ο Χάρης Μαμουλάκης είναι Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ν. Ηρακλείου Πολιτικός Μηχανικός BEng MSc