Γράφει η Ελένη Μπρεδάκη-Μαρινέλλη
Τις προηγούμενες μέρες, παρακολουθήσαμε ένα ακόμη «Αναπτυξιακό Συνέδριο» για την Κρήτη. Το είπαν «3ο», αλλά μάλλον δεν ξέρουν να μετρούν μιας και έχουν γίνει περισσότερα από τόσα! Το είπαν και «Συνέδριο», κι ας μην ήταν ακριβώς τέτοιο. Πάλι καλά που δεν μας το είπαν «για πρώτη φορά», όπως αυτό το ακούσαμε για πολλά άλλα, που όμως, στην πραγματικότητα ήταν «για πολλοστή φορά»!
Αλλά ας μην σταθούμε στα τυπικά και ας περάσουμε στην ουσία και ειδικότερα στον πολύπαθο ΒΟΑΚ.
Μας είπε λοιπόν ο πρωθυπουργός εν ολίγοις ότι «η μελέτη για τον ΒΟΑΚ θα δημοπρατηθεί μέσα στον οκτώβριο του 2017, το πιο ώριμο τμήμα του θα δημοπρατηθεί στις αρχές του 2018 και το έργο θα ολοκληρωθεί σε πέντε χρόνια» (και ότι θα το εγκαινιάσει ο ίδιος μαζί με τον σημερινό περιφερειάρχη).
Σε συνδυασμό με τα όσα αναλυτικότερα είχε πει προηγουμένως για το θέμα ο αρμόδιος υπουργός , κατανοούμε ότι πρόκειται για την μελέτη στρατηγικού σχεδιασμού του ΒΟΑΚ από την οποία θα προκύψει μια καινούρια χάραξη δρόμου, τουλάχιστον κατά τμήματα, με σύγχρονες προδιαγραφές. Κατανοούμε ακόμη ότι , πριν την εκπόνηση της μελέτης αυτής, δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουμε την φυσιογνωμία του έργου αυτού, ούτε ως προς τη διέλευσή του, ούτε ως προς τα τεχνικά χαρακτηριστικά του, ούτε ως προς την προσέγγιση του κόστους του. Μας διαβεβαίωσαν όμως ότι θα γίνει ευρεία διαβούλευση με την κοινωνία και ότι κριτήριο –και πολύ ορθά- θα είναι και το κόστος απαλλοτριώσεων αλλά και βεβαίως η προστασία των υπαρχουσών επιχειρήσεων (ξενοδοχειακών μονάδων κ.λ.π) από την ενδεχόμενη απαλλοτρίωση και κατεδάφιση. Πολύ σωστά όλα αυτά. Όμως, τίθεται το ερώτημα: πριν να γνωρίζουμε το συνολικό έργο, πώς μπορούμε να δημοπρατούμε «το πιο ώριμο τμήμα του»; Χωρίς το συνολικό έργο, πώς είναι δυνατόν να γνωρίζουμε το «τμήμα»; Ας μην σχολιάσουμε τον χρόνο της πενταετίας για ένα τέτοιας κλίμακας έργο (οψέποτε ήθελε ξεκινήσει ).
Όμως, με το να συνεχίζουμε να δημοπρατούμε τμήματα βελτιωτικά του υφιστάμενου δρόμου, στην ουσία υποθηκεύουμε τη δημιουργία ενός νέου οδικού άξονα εφάμιλλου των αυτοκινητοδρόμων της υπόλοιπης Ελλάδας. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να παραμείνουμε εσαεί με τον υπάρχοντα ΒΟΑΚ, βελτιωμένο και «αναβαθμισμένο», μακράν απέχοντα όμως από σύγχρονο αυτοκινητόδρομο και να καταπιανόμαστε με μια αέναη διαδικασία «στρατηγικών μελετών» και «διαβουλεύσεων με την κοινωνία». Οπότε, ούτε γάτα, ούτε ζημιά ή πίτα ολάκερη και σκύλος χορτάτος, κατά τη λαϊκή ρήση. Και εμείς, οι ιθαγενείς, θα αρκούμαστε στα καθρεπτάκια και στα «παλαμάκια» προς τους πολιτικούς άρχοντές μας. Αλήθεια, πόσο έξυπνο το όλο σκηνικό και ανέξοδο!
Βέβαια, το θέμα του ΒΟΑΚ ήταν ένα μικρό τμήμα του Συνεδρίου. Ακούστηκαν και ανακοινώθηκαν πολλά και ενδιαφέροντα. Όπως ότι μέχρι τώρα αποτύχαμε στην ανάπτυξή μας διότι δεν είχαμε –λέει- στρατηγικό σχεδιασμό, σαν αυτόν που θα αποκτήσουμε τώρα. Και όμως, μετά βεβαιότητος, σχεδιασμούς είχαμε πολλούς και σχετικές μελέτες διαθέταμε και στρατηγικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων εκπονούσαμε και διαβουλεύσεις με την κοινωνία είχαμε. Άλλωστε, τέτοιες διεργασίες ήταν επιβεβλημένες προκειμένου ως χώρα να αξιωθούμε των μεγάλων Κοινοτικών Προγραμμάτων , με οποιαδήποτε ονομασία αυτά ήταν γνωστά κάθε φορά ( Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, ΕΣΠΑ, Ταμείο Συνοχής κ.ά). Υπάρχουν τόμοι ολόκληροι Κοινοτικών Οδηγιών, Εγκυκλίων και Στρατηγικών Μελετών στα συρτάρια όλων των Υπουργείων, των Περιφερειών, των (τέως) Νομαρχιών κ.λ.π.
Επιπλέον, η διαβούλευση με την κοινωνία (Αυτοδιοίκηση, Φορείς, πολίτες), γινόταν πάντοτε με προδιαγεγραμμένες και σαφείς διαδικασίες (Αναπτυξιακά Συνέδρια, Περιφερειακά και Νομαρχιακά Συμβούλια, Ημερίδες κ.ά). Δεν υστερήσαμε λοιπόν στους σχεδιασμούς και τις διαβουλεύσεις, αν μη τι άλλο και διότι δεν μπορούσαμε!
Άρα, αν κάτι μας φταίει, αυτό δεν είναι η έλλειψη σχεδιασμού. Είναι γνωστό ότι, από τη θεωρία στην εφαρμογή υπάρχει πάντα απόσταση και διαφορά, δημιουργούνται στρεβλώσεις, σε όλα τα θέματα και εκεί ακριβώς θα πρέπει να αναζητήσουμε τα όποια αίτια μας «στέρησαν» την ανάπτυξη.
Ας ψάξουμε λοιπόν να βρούμε τι έφταιξε και ας επιμεριστούν οι ευθύνες εκεί που αναλογούν, με μόνο σκοπό να διορθωθούν τα κακώς γενόμενα. Και –πιστεύω- ότι το πολιτικό σύστημα, διαχρονικά και συνολικά, θα έχει τη μερίδα του λέοντος στις ευθύνες αυτές!
Αφού λοιπόν το έργο το έχουμε ξαναδεί, και μάλιστα πολλές φορές, ας προσπαθήσουν οι ιθύνοντες να γυρίσουν σελίδα, πριν οι « αναγνώστες» τους γυρίσουν την πλάτη!
*Η Ελένη Μπρεδάκη-Μαρινέλλη
είναι Πολιτικός Μηχανικός-Οικονομολόγος
Πρ. Προϊσταμένη Διαχειριστικής Αρχής Περιφ. Κρήτης
