Μια ιδιοτελής κυβερνητική πρωτοβουλία χωρίς ηθική και νόμιμη βάση

Του Μανώλη Κομπολάκη

«_{Τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορονοϊού, της Επιτροπής Αντιμετώπισης Έκτακτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας και της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, δεν ευθύνονται, δεν διώκονται και δεν εξετάζονται για γνώμη που διατύπωσαν, ή ψήφο που έδωσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.}» 

           Το εισαγωγικό απόσπασμα, αποτελεί προκλητικό και κακόγουστο περιεχόμενο άρθρου τροπολογίας, την οποία κατέθεσε στη βουλή η κυβέρνηση εκπρόθεσμα στις 22-4-2021 και αφορά το ακαταδίωκτο των μελών των αναφερόμενων επιτροπών, για γνώμη που διατύπωσαν ή ψήφο που έδωσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Πρόκειται ουσιαστικά για απονομή ασυλίας στα μέλη των επιτροπών και παραγραφή των συνεπειών των κυβερνητικών σχεδιασμών της διαχείρισης της πανδημίας μέσω της σιωπής, την οποία κατά τρόπο ανταποδοτικό επιβάλλει το ακαταδίωκτο ανεύθυνο και ανεξέλεγκτο των μελών, έναντι δικαστικών διώξεων. 

Ακαταδίωκτο, ανεύθυνο και ανεξέλεγκτο, που φαίνεται να έχουν λογική βάση, γιατί η έκφραση της επιστημονικής γνώμης, όπως, θεωρητικά είναι ο ρόλος της Επιτροπής Λοιμωξιολόγων, πρέπει να είναι ελεύθερη και οι εκφραστές της δεν εκβιάζονται ούτε διώκονται. Όμως, εφόσον η κυβέρνηση έπαιρνε και παίρνει τις αποφάσεις της βάσει των εισηγήσεών και προτάσεων των επιτροπών τα μέλη τους αποκτούν εξουσία και κατά συνέπεια ευθύνες τις οποίες οφείλουν να αναλαμβάνουν. όπως προτρέπει και ο Σόλων. «Ευθύνας ετέρους διδόναι κι αυτός ύπεχε».( Όταν αξιώνεις ευθύνες άλλων, πρέπει να αναλαμβάνεις τις δικές σου). Στα πλαίσια της αποκτώμενης εξουσίας, το παρεχόμενο με την τροπολογία ακαταδίωκτο ανεύθυνο και ανεξέλεγκτο των μελών των αναφερόμενων επιτροπών, στερείται ηθικής και νόμιμης βάσης.

Ηθικής, γιατί ο τρόπος που λειτούργησαν και λειτουργούν οι επιτροπές απέδειξε με τον πλέον πειστικό τρόπο, πως η ιατρική επιστήμη μέσω των αντιπροσώπων της ως  μέλη των επιτροπών, συμβάλλει άμεσα στη λήψη πολιτικών αποφάσεων και έμμεσα στην άσκηση πολιτικής, που υπό προϋποθέσεις μπορεί να υπηρετήσει οικονομικά και άλλα συμφέροντα. Γεγονός, που κάθε άλλο παρά ηθικό δικαίωμα ακαταδίωκτου τεκμηριώνει. (Σας θυμίζει κάτι ο πόλεμος των εμβολίων, της μάσκας, του τεστ αυτό-διάγνωσης οι διαγωνισμοί απ’ ευθείας αναθέσεων …; ). 

Με τις εισηγήσεις και τις προτάσεις τους, τα μέλη των επιτροπών συνέβαλλαν και συμβάλλουν αναντίρρητα, στη διαμόρφωση των κυβερνητικών σχεδιασμών και των προληπτικών και θεραπευτικών μέτρων, διαχείρισης της πανδημίας. Σχεδιασμοί και μέτρα, εξωτερικευόμενοι ως κυβερνητικές αποφάσεις που πρέπει να λαμβάνονται κατά συνείδηση. Φυσικά και το συμβουλευτικό έργο των μελών των επιτροπών, δεν συνεπάγεται εκ των προτέρων νομιμοποίηση των κυβερνητικών πράξεων, ούτε και των συνεπειών του έργου των μελών, γιατί μια κατά συνείδηση πολιτική πράξη, ή μια συμβουλή των μελών της επιτροπής, που πρέπει κατά τεκμήριο να είναι ηθική δεν είναι πάντα και νόμιμη. 

Αλήθεια! Πόσο ηθικό μπορεί να είναι, η εκπρόθεσμη και προληπτική εξασφάλιση από την κυβέρνηση του ακαταδίωκτου ανεύθυνου, και ανεξέταστου γνώμης και ψήφου, εκείνου, που την συμβουλεύει...;

Νόμιμης, γιατί το περιεχόμενο της τροπολογίας, έρχεται σε αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου 47 του Συντάγματος, οι οποίες ρητά καθορίζουν τις προϋποθέσεις και τον τρόπο παροχής αμνηστίας με την αναφορά ότι: [sic] Αμνηστία* παρέχεται μόνο για πολιτικά εγκλήματα, με νόμο που ψηφίζεται από την Ολομέλεια της Βουλής με πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών. Αμνηστία για κοινά εγκλήματα δεν παρέχεται ούτε με νόμο. Ακόμη και το συμβούλιο του Άρειου Πάγου με το υπ’ αριθ 1221/2014 βούλευμα του έχει εκφράσει έντονες αντιρρήσεις                                               για τη συνταγματικότητα ρυθμίσεων ακαταδίωκτου σε δημόσια πρόσωπα γιατί. με τις ρυθμίσεις επέρχεται αδικαιολόγητη ευνοϊκή μεταχείριση υπέρ δημόσιων λειτουργών. 

Αλήθεια! Πόσο νόμιμο μπορεί να είναι το περιεχόμενο τροπολογίας που αντιβαίνει στην αρχή της ισότητας του Συντάγματος (άρθρο 4) , που ορίζει ότι: «Οι  Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου. Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες  έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις...; 

        Η χρήση του αρνητικού ρηματικού τύπου «δεν ευθύνονται, δεν διώκονται δεν εξετάζονται», στη διατύπωση της τροπολογίας, πέραν της ανάδειξης εξουσιαστικής αλαζονείας, σηματοδοτεί ότι η κυβέρνηση δεν αποκλείει διώξεις των μελών, θεωρεί δεδομένο πολιτικές και νομικές εξεταστικές διαδικασίες και αποδέχεται ευθύνη, που ανήκει κατά φθίνουσα κλίμακα στην κυβέρνηση ως πολιτική, στη κοινωνία ως συλλογική και στο κάθε άτομο ως ατομική. 

        Όμως, τι ακριβώς επιδιώκει η κυβέρνηση με μια τροπολογία χωρίς ηθική και νόμιμη βάση, που παραγράφει ευθύνες πιθανών αξιόποινων πράξεων, όταν στη Δημοκρατία οι ευθύνες διαπιστώνονται και καταλογίζονται από δικαστικές διαδικασίες και παραγράφονται μόνο μέσα από την ενεργοποίηση των θεσμών της παραγραφής, που είναι αρμοδιότητα της Δικαιοσύνης ως θεσμός δικαίου και της χάριτος, που είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της προέδρου της Δημοκρατίας με βάση το άρθρο 47 του Συντάγματος …; Δημιουργεί σοβαρότατους κατά συνέπεια προβληματισμούς και ανησυχίες το γεγονός ότι μια Δημοκρατική κυβέρνηση αποκλείει τη Δικαιοσύνη, την μόνη καθ’ ύλην αρμόδια να κρίνει νομικές ενέργειες πολιτών και αναλαμβάνει η Βουλή ( βλέπε κυβέρνηση) αναδρομικά εκ των προτέρων την απαλλαγή πάσης ευθύνης των μελών των επιτροπών, οι εισηγήσεις και προτάσεις των οποίων συνιστούν τους γενεσιουργούς παράγοντες της διαμόρφωσης των κυβερνητικών χειρισμών διαχείρισης της πανδημίας αλλά και των δικονομικών διαδικασιών των πολιτών. Την απάντηση δίδουν αυταπόδεικτα οι πολιτικές εξελίξεις. 

Όταν αποκαλύφτηκε το περιεχόμενο πρακτικών επιτροπής, που πεισματικά αρνείτο η κυβέρνηση και οι τραγικές συνέπειες των αναποτελεσματικών οριζόντιων μέτρων της διαχείρισης της πανδημίας, άρχισαν να δημιουργούν έντονους κοινωνικούς τριγμούς και προϋποθέσεις κοινωνικής αναταραχής, με σοβαρό πολιτικό κόστος, η κυβέρνηση κατά την Ευαγγελική ρήση, «τούτο ποιείν κα κείνον μη αφιέναι » Πρώτον: (τούτο ποιείν),  εξασφαλίζει προληπτικά θεσμική προστασία στα μέλη των επιτροπών. Ένας βασικός παράγοντας της διαχείρισης της πανδημίας, ανταμείβοντας τα για τη βοήθεια  στο κυβερνητικό αφήγημα αντιμετώπισης της πανδημίας. Στην πραγματικότητα όμως εξαγοράζει τη σιωπή τους, για την πολιτική χειραγώγηση των αποφάσεων τους, που τα διαρρεύσαντα πρακτικά άφησαν να εννοηθούν. Δεύτερον: (κα κείνον μη αφιέναι), αμνηστεύει τα πολιτικά της εγκλήματα,, αφού δεν μπορούν στη ουσία να αναδειχτούν ένεκεν του ακαταδίωκτου, που προκάλεσαν χιλιάδες νεκρούς (ξεπέρασαν τις 11.000), διάλυση του Συστήματος Δημόσιας Υγείας, διατάραξη της κοινωνικής συνοχής, έκριναν την πορεία της χώρας και επέφεραν την οικονομική της καταστροφή με ένα αναποτελεσματικό και παρατεταμένο lockdown.

         Όταν διακεκριμένοι εκπρόσωποι του νομικού κόσμου έχουν εκφράσει έντονες  επιφυλάξεις για τη συνταγματικότητα του περιεχομένου της τροπολογίας, προκαλεί κατάπληξη αλλά και σοβαρό προβληματισμό η χαρακτηριστική απουσία εθελούσιας αποποίησης των προνομίων της προκλητικής τροπολογίας από τα ίδια τα μέλη των επιτροπών. Εάν όλα έχουν γίνει καλώς, τι έχουν να φοβηθούν (ή μήπως έχουν… ) 

τα μέλη των επιτροπών, διακεκριμένοι επιστήμονες κύρους και ήθους, τους οποίους χαρακτηρίζει η υπευθυνότητα, που ως αρετή δεν ορίζεται νομικά ούτε κατοχυρώνεται θεσμικά…; Υπευθυνότητα, η οποία επιβάλλει δύο και μόνο επιλογές. Αποποίηση των προκλητικών προνομίων της τροπολογίας, που σαφέστατα δηλώνει ότι δεν υπάρχουν  αξιόποινες πράξεις ή αποδοχή τους, που υπαινίσσεται ενοχές και ο λόγος ανήκει  αποκλειστικά και μόνο στη Δικαιοσύνη, που οφείλει να επιτελέσει το ρόλο της δίχως αλληθωρισμούς και πολιτικές σκοπιμότητες, δικαιώνοντας τη ρήση του Μενάνδρου «Έστι δίκης οφθαλμός ος τα πάνθ 'ορά».   

        Η αναφορά του αναπληρωτή υπουργού Υγείας, ότι η ρύθμιση έχει να κάνει με τους θεσμούς και όχι με συγκεκριμένα πρόσωπα και σκοπός της είναι η θωράκιση των μελών των επιτροπών από δικονομικές δυνατότητες, πέραν της φαιδρότητας της, δεν πείθει ούτε τους φανατισμένους οπαδούς της Νέας Δημοκρατίας. Επιβεβαιώνει όμως, άθελα του την αποδοχή ενοχών στη διαχείριση της πανδημίας και τις ανησυχίες και τους φόβους της κυβέρνησης για πολιτικές εξελίξεις, που επιφυλάσσει η επίσημη δημοσιοποίηση των πρακτικών των επιτροπών. Εξελίξεις που δεν θα αποκλείουν ακόμη και την προσφυγή σε πρόωρες κάλπες.

Την θωράκιση των μελών των επιτροπών, εξασφαλίζει το ήθος, το επιστημονικό κύρος, η υπευθυνότητα, η κοινωνική και επαγγελματική τους καταξίωση και όχι η εκάστοτε κυβερνητική βούληση πρόθεση και διάθεση. 

        Στη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία, οι όψιμοι βερμπαλισμοί για αποποίηση του ακαταδίωκτου, εφόσον συσχετιστεί με το ακαταδίωκτο του συνόλου του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού της χώρας, του προέδρου του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, που λόγω ιδιότητας συμμετέχει στην επιτροπή Αντιμετώπισης Εκτάκτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας, οι υποκριτικές αναφορές έκφρασης λύπης από μέσα μαζικής ενημέρωσης και διανοούμενους, οι επικλήσεις των συνδικαλιστών του Ιατρικού χώρου, για δήθεν κυβερνητικό αιφνιδιασμό και εν κρυπτώ και παραβύστω προώθηση στη βουλή της τροπολογίας, δεν ξεπλένουν την ντροπή μιας ιδιοτελούς κυβερνητικής τροπολογίας, η οποία στερείται ηθικής και νόμιμης βάσης. 

_{*Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ της αμνηστίας και της παραγραφής είναι στο ότι η αμνηστία εκμηδενίζει αναδρομικά το έγκλημα με όλες τις συνέπειές, ενώ η παραγραφή εξαλείφει μόνο το αξιόποινο της πράξης. Ασυλία χαρακτηρίζεται γενικά το προνομιακό καθεστώς ελευθερίας συγκεκριμένων προσώπων όπου παρέχεται επίσημη προστασία από καταδίωξη.}