Η εθνεγερσία του 1821 από μια «άλλη σκοπιά»

Του Πέτρου Μηλιαράκη*

Η Επανάσταση του 1821 πράγματι αφορά εθνεγερσία! Απέδειξε δε τις αντοχές του Ελληνισμού, καθόσον από το 146π.Χ. δεν υπήρχε Ελλάδα! Και δεν υπήρχε Ελλάδα λόγω της κατάκτησής της από τους Ρωμαίους. Έτσι, λοιπόν, ο Ελληνισμός εντάχθηκε στο πλαίσιο της (τότε) Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Με παραπομπή στη βιβλιογραφία και στις ειδικότερες μελέτες του Ρωμαϊκού Δίκαιου, που καταγράφουν τον πολιτισμό μίας ολόκληρης Αυτοκρατορίας, μπορούν να τεθούν υπ’ όψιν τα εξής:

1) Επί Αυτοκρατορίας Αυγούστου η res publica αφορούσε μία ιδιότυπη Μοναρχία στις βάσεις της Pax Romana. Χώρισε, όμως, λόγω της αχανούς της έκτασης, την Επικράτεια σε 40 επαρχίες.

2) Το ζήτημα της αχανούς έκτασης είχε εντοπίσει ο Θεοδόσιος Α’, ο οποίος με τη διαθήκη του το 395μ.Χ. διαίρεσε την «Αυτοκρατορία» σε δύο τμήματα: το Ανατολικό και το Δυτικό.

Το Δυτικό τμήμα περιελάμβανε περιοχές από τη Βρετανία και την Ισπανία μέχρι το Ρήνο κ.α. Το Ανατολικό τμήμα, απλωνόταν σε τρεις Ηπείρους, όπου συμβίωναν Έλληνες και εξελληνισμένοι λαοί, αυθεντικοί Ρωμαίοι, Αρμένιοι, Σύροι, Αιγύπτιοι, Ιουδαίοι, Ίσαυροι, Φρύγες, Καππαδόκες κ.α.

Οι λαοί αυτοί που αποτελούσαν το Ανατολικό τμήμα της Αυτοκρατορίας αυτοαποκαλούνταν Ρωμαίοι ή Ρωμιοί, οι οποίοι μιλούσαν τις δικές τους γλώσσες, με επικρατέστερη τη λατινική. Παρά δε που η λατινική γλώσσα επικρατούσε στη δημόσια διοίκηση της εποχής, ήδη από τον 4^ο αιώνα η ελληνική γλώσσα καθιερώθηκε ως η γλώσσα των δικαστικών αποφάσεων και από τον 5^ο αιώνα καθιερώθηκε και στη σύνταξη των Νόμων.

ΩΣ προς ΤΗΝ ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία

Ενταύθα θα πρέπει να γίνει ρητή αναφορά στο ότι η ελληνική γλώσσα βοήθησε μέσω της εκκλησιαστικής παράδοσης στην εμπέδωση της χριστιανικής πίστης στον Ελληνισμό. Υπ’ όψιν δε ότι ο Μέγας Κωνσταντίνος (306-337μ.Χ), τον οποίο αγιοποίησε η Εκκλησία, συνέβαλε στην αποφασιστική εξάπλωση του χριστιανισμού (βλ. διάταγμα των Μεδιολάνων 313μ.Χ.). Υπ’ όψιν, επίσης, ότι ο Μέγας Κωνσταντίνος (το όνομα Κωνσταντίνος σημαίνει: σταθερός) δεν ήταν Έλληνας!

Ας επανέλθουμε στη διαίρεση της αχανούς Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σε Ανατολική και Δυτική. Το Δυτικό μέρος καταλύθηκε το 476μ.Χ., με τελευταίο Αυτοκράτορα τον Ρωμύλο. Το Ανατολικό, όμως, μέρος επέζησε 1.000 ακόμα έτη, με τελευταίο Αυτοκράτορα τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο (8 Φεβρουαρίου 1405 - 29 Μαΐου 1453). Υπ’ όψιν δε ότι ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος αποτελεί μετά το θάνατό του θρυλική μορφή της ελληνικής λαϊκής παράδοσης ως ο «Μαρμαρωμένος Βασιλιάς», που θα ξυπνήσει και θα ανακτήσει την Αυτοκρατορία και την Κωνσταντινούπολη από τους Οθωμανούς. Ωστόσο και ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος δεν ήταν Έλληνας!

Ο ΟΡΟΣ «ΒΥΖΑΝΤΙΟ»

Με βάση τα προεκτεθέντα πρέπει να γίνει σαφές ότι, παρά το γεγονός πως οι Αυτοκράτορες δεν ήσαν «κατευθείαν» Έλληνες, εντούτοις είχε επικρατήσει λόγω της γλώσσας, αλλά και λόγω της προσχώρησης των Ελλήνων στη χριστιανική πίστη, η ελληνοποίηση της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στην οποία αργότερα αποδόθηκε ο όρος «Βυζάντιο».

Ο όρος «Βυζάντιο» αφορά νεολογισμό που εισήγαγε το 1562 ο ιστορικός Ιερώνυμος Βολφ (Hieronymus Wolf, 1516-1580). Ο όρος δε «Βυζάντιο» καταλαμβάνει την εποχή από τον Μέγα και Άγιο Κωνσταντίνο μέχρι την Άλωση της Πόλης.

Όλα τα προαναφερόμενα είναι απαραίτητα για να εστιάσουμε στο ξέσπασμα της Επανάστασης. Και τούτο διότι από το 146π.Χ. δεν υπάρχει Ελλάδα, ως προεκτέθη, λόγω της κατάληψής της από τους Ρωμαίους και την ένταξη της Ελλάδας στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η διαίρεση όμως της Αυτοκρατορίας σε Ανατολικό και Δυτικό τμήμα, υπήγαγε την Ελλάδα και τον Ελληνισμό στο πλαίσιο της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Όταν δε καταλύθηκε η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, άλλως η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, οι Έλληνες βρέθηκαν σε νέα κατοχή! Είναι η εποχή της «Τουρκοκρατίας». Συνεπώς, ο Ελληνισμός από το 146π.Χ. έως το 1821μ.Χ. τελούσε διαρκώς υπό κατοχή! Στη διαδρομή δε αυτών των εκατοντάδων ετών το γένος και επιβίωσε και αναγεννήθηκε! Αυτή είναι η μοναδικότητα του Ελληνικού Έθνους και του Ελληνισμού.

ΤΟ ΞΕΣΠΑΣΜΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

Η απελευθέρωση των Ελλήνων από τους Οθωμανούς Τούρκους είναι προϊόν πραγματικής Επανάστασης και Εθνικής Παλιγγενεσίας.

Το κυριότερο δε για τη διπλωματία της περιόδου εκείνης είναι ότι η Επανάσταση αυτή ξέσπασε σε χρονική περίοδο κυριαρχίας της Ιεράς Συμμαχίας, που είχε εμπνευστή της τον πολυμήχανο Υπουργό Εξωτερικών  της Αυστροουγγαρίας Μέττερνιχ. Υπ’ όψιν ότι η Ιερά Συμμαχία ήταν αντίθετη σε κάθε  απελευθερωτική εκδήλωση  των λαών!  Συνεπώς, ο αγώνας των Ελλήνων ξέσπασε με άνισα μέσα! Ωστόσο για το ξέσπασμα αυτό, ενεργό ρόλο διαδραμάτισε ο απόδημος Ελληνισμός, με αφετηρία τη «Φιλική Εταιρεία».

Η αφύπνιση της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων εντοπίζεται κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο, περί τον 13^ο έως 15^ο αιώνα. Εκδηλώνεται, όμως, αργότερα, στην ώριμη φάση του Νεοελληνικού Διαφωτισμού του δεύτερου μισού του 18^ου αιώνα.

ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΕΠΙΣΗΜΕΙΩΣΗ

Την Επανάσταση αυτή δεν την έκαναν ευγενικά τσολιαδάκια που άκουγαν Μότσαρτ και Μπετόβεν και που χόρευαν λεπτεπίλεπτα βαλς στα... σαλόνια της εποχής, αλλά παλικάρια που φορούσαν λερωμένες φουστανέλες και τρύπια τσαρούχια, αποφασισμένα για τη ζωή και το θάνατο! Τον ξεσηκωμό δεν τον έκαναν «κυριλέδες» νησιώτες ειδικευμένοι στις διεθνείς συναλλαγές και στο Ναυτικό Δίκαιο, αλλά θαλασσοδαρμένοι πειρατές που απέκλειαν τη θαλασσοκράτιδα Αγγλία και που μπορούσαν να κρεμάσουν το Ναύαρχο Νέλσωνα στο κατάρτι τους! Στον αγώνα αυτό μπροστάρισσες ήταν και οι γυναίκες! Πολλές από αυτές μπαρουτοκαπνισμένες και μπροστάρισσες διέθεσαν υλικά μέσα, τους γιους τους και τους άνδρες τους στον αγώνα, όπως η Υψηλάντισσα, η Μαυρογένους, η Μπουμπουλίνα και η Δέσπω!

Τιμή και δόξα στους Ήρωες του 1821!

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ:

«ο Ελληνισμός από το 146π.Χ. έως το 1821μ.Χ. τελούσε διαρκώς υπό κατοχή!»

* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).