Η βία: Διάχυση και προβληματισμός στην ελληνική κοινωνία

Τα  φαινόμενα της βίας στην πατρίδα μας τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί σημαντικά με πρωτοφανή γεγονότα , όπως είναι η νεανική- μαθητική βία.

Δεν υπάρχει κοινωνία χωρίς καινοφανή φαινόμενα σε μία περιρρέουσα πολιτική, πολιτισμική και οικονομική πραγματικότητα. 

Μία συνολική προσέγγιση του φαινομένου απαιτεί διερεύνηση  του φαινομένου από τις αιτίες ως τους τρόπους αντιμετώπισης.

Η κρίση αξιών και κατ΄επέκταση η κρίση θεσμών δημιουργούν συνθήκες ακραίας   κοινωνικής συμπεριφοράς  αμφισβητώντας το κοινωνικό status και τις διαχρονικές αξίες που αποτελούν τον συνεκτικό ιστό της κοινωνίας. Η οικογένεια και το σχολείο αδυνατούν να μειώσουν τη νεανική βία εναποθέτοντας την αντιμετώπισή της στην κατασταλτική δύναμη της αστυνομίας. Οι παρωχημένες πρακτικές της αστυνομίας δε φαίνεται να έχουν ουσιαστικά αποτελέσματα. 

Η γηπεδική και εξωγηπεδική βία έχει σχέση με τα «συμφέροντα» των ομάδων και τον τρόπο που συμμετέχουν οι ομάδες αυτές  στον αθλητισμό. Οι ποδοσφαιρικές λέσχες αναπαράγουν φανατισμό, μιμητισμό και βία «καθοδηγούμενες»  ενίοτε από την ομάδα τους : διοίκηση, εφημερίδες και γενικώς ΜΜΕ. Οι νέοι χωρίς αθλητική κουλτούρα με ψυχολογία φανατισμού και πρακτική βίας με το κάλυμμα της μάζας μάλλον ενδιαφέρονται περισσότερο για την παραγωγή βίας μεταξύ των ομάδων και λιγότερο για την ένθερμη υποστήριξη της ομάδας τους.  Τα οικονομικά συμφέροντα «εξωθούν» τους νέους στη βία. Λόγου χάρη οι οικονομικά επιφανείς του χρήματος ( μαύρου και άσπρου) σε όλο τον κόσμο και δη στη πατρίδα μας συμμετέχουν ενεργά στη διοίκηση των ομάδων. Μάλιστα στη χώρα μας υπάρχουν δεκάδες δημοσιεύματα στα οποία οι διοικούντες ενέχονται σε οικονομικά σκάνδαλα και εναποθέτουν στους οπαδούς των ομάδων τους  τη «στήριξή τους». 

Η σύνδεση των οπαδών της βίας με φαινόμενα χουλιγκανισμού και επιθέσεις κατά της αστυνομίας με αντιεξουσιαστικά κινήματα και εγκληματικές οργανώσεις δεν είναι τυχαίες. Είναι πολλές φορές φορές συγκοινωνούντα  δοχεία με διαπλεκόμενα συμφέροντα. 

Η νεολαία στην κοινωνία της ευμαρείας  νιώθει απομόνωση. Ενίοτε απαξίωση και έλλειψη προοπτικής. Η κοινωνία δε δίνει περιθώρια  άμεσης κοινωνικής ένταξης στους νέους . 

Με χαλαρούς τους θεσμούς και με αμφισβήτηση της πνευματικής, θρησκευτικής και πολιτικής ηγεσίας και των αντίστοιχων θεσμών οι νέοι οδηγούνται εύκολα στην παραβατικότητα και στη βία. 

Η βία στην εποχή της ψηφιακής εποχής αναπαράγεται εύκολα. Πολύ περισσότερο στη νεολαία που δε συνειδητοποιεί τον κίνδυνο της τιμωρίας  και  του κοινωνικού αποκλεισμού .

Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ασχολούνται επιφανειακά με τη βία. Στο σύνολό τους δεν ασχολούνται με το βάθος του κοινωνικού αυτού φαινομένου. 

Η επαγγελματική αποκατάσταση των νέων και τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα αποτελούν και αυτά αιτία βίας. 

Κοντολογίς, μία κοινωνία χωρίς αξίες και νοηματοδότηση της ζωής με μεγάλα οικονομικά προβλήματα, με έλλειψη οικονομικής προοπτικής στους νέους  , με απαξιωμένους πολιτικούς θεσμούς και με ανεξέλεγκτη ψηφιακή κουλτούρα, οδηγεί εύκολα τους νέους  σε αμφισβήτηση θεσμών, αξιών και με έντονη τη διάθεση για βία που αναπαράγεται γρήγορα και βίαια.

Η οικογένεια και η κρίση της είναι ο πρώτος και καθοριστικός παράγοντας για τη γέννηση και τη μείωση της βίας. 

Το σχολείο είναι βασικός χώρος για την παραγωγή σχολικής βίας. Τα τελευταία χρόνια δόθηκαν στην εκπαίδευση πολλά δικαιώματα (μαθητικές εκλογές) χωρίς αντίκρισμα (: αποτελέσματα). Η διαπαιδαγώγηση από μία αριστερή και όχι μόνο κουλτούρα θεωρείται αναχρονιστική και συντηρητική επιλογή. Ο δάσκαλος έπαψε να είναι παιδαγωγός , αλλά αναπαραγωγός γνώσης με ανοχή στη μαθητική παραβατικότητα. Η πολιτεία δεν μπορεί να ελέγξει τη μαθητική βία και περί άλλων πολλών τυρβάζει απευθυνόμενη στην εκπαιδευτική κοινότητα και στην οικογένεια. Θα μπορούσε να έχει ειδικά προγράμματα καταπολέμησης της βίας. Το αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο στην εκπαίδευση είναι απαραίτητο. Ο δάσκαλος με τις γνώσεις του και με θεμελιωμένες αξίες μπορεί να γίνει παιδαγωγός και ενσταλάκτης αξιών.

Η εκκλησία θα πρέπει να έρθει κοντά στους νέους. Η θρησκευτική νοηματοδότηση έχει αξία με το παράδειγμα και την προσωπική ζωή των υπηρετούντων αυτής. 

Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει και αυτή καθοριστικό ρόλο. Ενέργειες, προγράμματα και δράσεις βοηθούν στην καταπολέμηση της παραβατικότητας και της βίας. Με τη συνεργασία με το Υπουργείο Δημόσιας τάξης μπορούν από κοινού να μειώσουν κάθε φαινόμενο βίας.  

Η βία απαιτεί πρώτης προτεραιότητας κοινωνικό πρόβλημα. Χωρίς ουσιαστική προσέγγιση του φαινομένου δεν αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά. 

Φωτογραφία από PublicDomainPictures από το Pixabay