Αγωγός ύδρευσης Μαλίων - Ηρακλείου: Η ιστορική ευθύνη του Δήμου Ηρακλείου

Του Κώστα Χ. Λαγουδάκη
Πρώην Δήμαρχου Μαλίων 

Αφορμή για τη σύνταξη του παρόντος κειμένου αποτελούν οι απανωτές  σοβαρές βλάβες που εκδηλώθηκαν αυτές τις ημέρες στον αγωγό  ύδρευσης Μαλίων- Ηρακλείου, που μεταφέρει στο Ηράκλειο αδιάλειπτα από το 1963 μέχρι και σήμερα τουλάχιστον 13.000 κυβικά άριστης ποιότητας νερού το εικοσιτετράωρο, αντλούμενο  από την περιοχή των Μαλίων. 

Οι βλάβες αυτές στον αγωγό αποτελούν τη συνέχεια άλλων όμοιων βλαβών που παρουσιάζονται τελευταία και αναδεικνύουν ότι λόγω παλαιότητας χρήζει αντικατάστασης. Από τη ΔΕΥΑΗ επίσης έχει διαπιστωθεί ότι η αντλούμενη ποσότητα νερού από τις γεωτρήσεις των Μαλίων φτάνει εμφανώς μικρότερη στις δεξαμενές της στο Ηράκλειο, γεγονός που καταμαρτυρεί ότι στη διαδρομή του αγωγού κάποιοι έχουν συνδεθεί σ αυτόν και αντλούν παράνομα σημαντικές ποσότητες νερού που τις στερείται η πόλη του Ηρακλείου .

Αν η όδευση του αγωγού μεταφοράς του νερού από τις περιοχές των Μαλίων και Σταλίδας τις επιβάρυνε στην έναρξη λειτουργίας του  περιορισμένα, ως έχουσες τότε αποκλειστικά αγροτικό χαρακτήρα, στον μετέπειτα χρόνο και ιδιαίτερα σήμερα, το αβάσιμο άχθος αυτό καθίσταται ιδιαζόντως καταχρηστικό,  δεσμεύοντας αδικαιολόγητα την ακώλυτη και πλήρη αξιοποίηση εκάστης ιδιοκτησίας που σήμερα τοποθετείται στον πλέον ανεπτυγμένο τουριστικό χάρτη της Κρήτης. Σήμερα οι περιοχές των Μαλίων και της Σταλίδας και ιδίως οι ιδιοκτησίες που βρίσκονται βόρεια της παλαιάς εθνικής οδού Ηρακλείου Αγίου Νικολάου,  έχουν ανοικοδομηθεί και πολλές εκατοντάδες τουριστικά συγκροτήματα φιλοξενούν κατά την τουριστική περίοδο  πολλές χιλιάδες επισκέπτες. Εξίσου όμως, πέραν των κινδύνων που επαπειλεί  σε ανθρώπους και περιουσίες από οποιαδήποτε βλάβη στη λειτουργία του, όπως έχει συμβεί, πολλές ιδιοκτησίες από τις οποίες διέρχεται ο αγωγός, ιδίως στην περιοχή της Σταλίδας, που έχει οργανωθεί χωροταξικά από τον Ιούλιο του 1991,  στερούνται σήμερα ανεπίτρεπτα και καταχρηστικά την ακώλυτη και ελεύθερη αξιοποίηση τους καθ οιονδήποτε τρόπο. 

Συνακόλουθα τούτων, με δεδομένη την έναρξη κατασκευής του ΒΟΑΚ στην περιοχή του Δήμου Χερσονήσου και τη διάθεση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση χρηματοδοτικών εργαλείων από πολλές πηγές,  το θέμα της μετατόπισης του αγωγού ύδρευσης με την ενδεχόμενη ή όχι απόληξη του στο σύγχρονο διυλιστήριο των Αγριανών Χερσονήσου, προβάλλει ως προτεραιότητα που πρέπει να τεθεί ψηλά στην ατζέντα των νέων διοικήσεων των Δήμων Χερσονήσου και Ηρακλείου.

Αφού για τις υδρευτικές ανάγκες του Ηρακλείου αποτελούν τα Μάλια σοβαρή υδρολογική βάση εδώ και 60 χρόνια , υποχρεούται να  διασφαλίσει την παρεχόμενη ποσότητα με νέο αγωγό, σε νέα όδευση, που θα μειώνει και τις σοβαρές απώλειες στη διαδρομή του. Η άρση του δυσβάστακτου και καταχρηστικού φορτίου που βαραίνει τις περιοχές των Μαλίων και Σταλίδας πρέπει να λάβει τέλος.

Η αναβολή ή ενδεχόμενη  παραπομπή του θέματος στο μακρινό μέλλον υποχρεώνει τον Δήμο Χερσονήσου να επαναπροσδιορίσει τη στάση του και να ασκήσει την επιβαλλόμενη πίεση προς τον Δήμο Ηρακλείου  και κατ επέκταση στη ΔΕΥΑΗ για την εξεύρεση λύσης προς όφελος της περιοχής και των κατοίκων του. Στις σημερινές συνθήκες της ραγδαίας ανάπτυξης της περιοχών Μαλίων και Σταλίδας είναι επιβεβλημένο και ας θεωρηθεί το κείμενο αυτό ως έναρξη του  δίκαιου αγώνα των περιοχών αυτών.