Η απώλεια του αρχαιολόγου Κώστα Δαβάρα είναι μεγάλη για την ερευνητική κοινότητα. Εκτός το σημαντικό ανασκαφικό και ερευνητικό του έργο ήταν και το ενδιαφέρον του να διασώσει μνημεία και αρχαιολογικές περιοχές στην ανατολική Κρήτη την δεκαετία του 80.
Για τον γράφοντα αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στη μινωική αρχαιολογία και έρευνα, καθώς παρά το προχωρημένο της ηλικίας του εξακολουθούσε να παράγει σημαντικό επιστημονικό έργο και αναρτούσε μέχρι πρόσφατα στο academia.edu τις εργασίες του.
Η προσωπική μου σχέση και επαφή με αυτό τον σοφό άνθρωπο ξεκίνησε το 2014 όταν με πήρε τηλέφωνο σπίτι μου και ανέφερε, «Σας είδα στην τηλεόραση πριν ένα χρόνο που παρουσιάσετε τον Μινωικό υπολογιστή εκλείψεων του Παλαικάστρου και θα ήθελα να σας συγχαρώ, αλλά τώρα σας παίρνω για να συζητήσω μαζί σας το θέμα που παρουσιάσετε πρόσφατα με την αστρονομική ερμηνεία που δίνετε στα Τηγανόσχημα.» και μου ανέφερε: « δεν ξέρω αν γνωρίζετε ότι και εγώ βρήκα Τηγανόσχημα στην Αγία Φωτιά, καθώς παρατηρούσα τους συμβολισμούς των χαράξεων στην κάτω επιφάνεια του σκεύους πίστευα ότι θα έχουν κάποια Αστρονομική αναφορά αλλά χωρίς να έχω τις γνώσεις αυτές, όμως θα ήθελα να δώ το επιστημονικό άρθρο σας» . Του ανέφερα ότι τώρα με τον Αστροφυσικό Καθηγητή κ. Ξ.Μουσά το γράφουμε και μου ζήτησε να το στείλουμε στην γραμματοθυρίδα του στον Αγ.Νικόλαο. Πραγματικά μετά από 15 ημέρες μου ταχυδρόμησε με διορθώσεις το κείμενο και με μία σημαντική σοφή παρατήρηση: «Η αρχαιολογία από μόνη της δεν μπορεί να ερμηνεύσει την χρήση των ευρημάτων αν δεν υπάρχει μια διαθεματική προσέγγιση και άλλων επιστημών όπως είναι η Αρχαιοαστρονομίᨻ. Τον πήρα τηλ. σπίτι του για για να τον ευχαριστήσω και αν θέλει να μπει το όνομα του στην δημοσίευση μας αλλά η σεμνότητα του χαρακτήρα του Κ. Δαβάρα ήταν ξεχωριστή, μας είπε αρκεί μια ευχαριστία στο τέλος, όπως και έγινε.
Κλείνοντας την αναφορά στην μνήμη του θέλω να αναφέρω τον ενθουσιασμό του να δει ολοκληρωμένη την αστρονομική ερμηνεία των ευρημάτων του στα Τηγανόσχημα και Λοπάδια που είχε ανασκάψει στην Αγ.Φωτία, όπου μας έδωσε την άδεια να μελετηθούν. Έτσι μας στάλθηκε το φωτογραφικό υλικό μέσω της κ.Χ Σοφιανού από την κ. Τζιράκη της οποίες ευχαριστούμε. Η μελέτη μας στάλθηκε και πάλι πριν ένα χρόνο στον κ.Δαβάρα ταχυδρομικά, αλλά αυτή την φορά λογω προβλημάτων υγείας δεν απάντησε.
Η ομάδα μας που μελετά τα ημερολόγια της 3ης χιλ. π.Χ αποφάσισε στην μνήμη του Κώστα Δαβάρα να δημοσιεύσει τα ευρήματα του με την αρχαιοαστρονομική ερμηνεία που δίνουμε και όπως μας είχε πεί και αυτός διαισθητικά πίστευε ότι έχουν, αφού οι άνθρωποι εκείνη την εποχή λάτρευαν τους επτά κινούμενους πλανήτες που έβλεπαν ως θεούς στον ουρανό.
Δρ. Μηνάς Τσικριτσής- Ερευνητής Αιγαιακών Γραφών
1. We especially thank Dr C. Davaras, the archaeologist who is the first one to suggest that frying pan vessels have astronomical meaning, for critical reading of the manuscript and for his useful suggestions. "Astronomical and mathematical knowledge and calendars during the early Helladic Era in aegean “frying pan” vessels"
