Στη σύσταση πενταμελούς Επιτροπής η οποία θα διεξάγει διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Μονή Οδηγητρίας και τους κτηνοτρόφους ώστε να βρεθεί μία ενδιάμεση συμβιβαστική λύση τόσο για να προχωρήσουν οι επενδύσεις, όπως είναι η εκπεφρασμένη επιθυμία της Μονής, όσο και ταυτόχρονα να καταστεί εφικτό να παραμείνουν οι βοσκοί στις συγκεκριμένες εκτάσεις, κατέληξε το Περιφερειακό Συμβούλιο κατά τη σημερινή του συνεδρίαση.
Όλοι οι περιφερειακοί σύμβουλοι, που τοποθετήθηκαν στο Σώμα, αναγνώρισαν το δικαίωμα στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής Οδηγητρίας όπως επίσης και το δικαίωμα να εκμεταλλευτεί τις εκτάσεις της .
Ωστόσο, όπως επανειλημμένως ειπώθηκε στο Σώμα, "υπάρχει το μείζον κοινωνικό ζήτημα ότι οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται αντιμέτωποι με την έξωση ενώ έχουν εκφράσει υπαναχωρήσεις τόσο στο ύψος του μισθώματος όσο και στον περιορισμό των εκτάσεων που χρησιμοποιούν".
Να σημειωθεί ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο έκανε ξεκάθαρο σε κάθε τόνο ότι τα δικαστήρια αποφασίζουν επί το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής, και ότι η συζήτηση αφορά στην πολιτική τοποθέτηση επί του ζητήματος.
Ο αντιπεριφερειάρχης Νίκος Σκουλάς ως άμεσα εμπλεκόμενος, ως νομικός εκπρόσωπος των κτηνοτρόφων, ζήτησε να απέχει από την ψηφοφορία, ωστόσο τοποθετήθηκε στο θέμα περίπου ως ακολούθως: «Οφείλω να τοποθετηθώ στο πολιτικό ζήτημα. Σύμφωνα με το νόμο είμαστε υπέρ της ελεύθερης χρήσης της ιδιοκτησίας της Μονής, όπως προβλέπει το αρ. 17 του Συντάγματος, και της Εκκλησίας γενικότερα που παράσχει κοινωνικό έργο και διαθέτει ιστορικό και πολιτισμικό βάρος στην Κρήτη. Είμαστε επίσης υπέρ της προστασίας των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων καθώς και του περιβάλλοντος, όπως επίσης το Σύνταγμα επιβάλλει (αρ.24). Είναι ομολογημένο και ξεκάθαρο από φορείς της Εκκλησίας ότι ουδέποτε οι συγκεκριμένοι κτηνοτρόφοι εκφράστηκαν καταχρηστικά ή αγενώς απέναντι στη Μονή ούτε αμφισβήτησαν την ιδιοκτησία της. Έχουμε να κάνουμε με πολυμελείς και συναλλακτικά συνεπείς οικογένειες που βρίσκονται εκεί πάνω από 60 ή 100 χρόνια. Δεν μπορούν να ζήσουν άλλως οπουδήποτε αλλού στην Κρήτη και ιδίως τον χειμώνα στον Ψηλορείτη. Άρα έχουμε κοινωνικό αδιέξοδο. Οι κτηνοτρόφοι όμως είναι διατεθειμένοι να υποχωρήσουν στο μίσθωμα ή στον περιορισμό των εκτάσεων οπουδήποτε ήθελε η Εκκλησία να εγκαταστήσει αδειοδοτημένες ΑΠΕ. Ακόμα μία παράμετρος είναι εκείνη του περιβάλλοντος. Το θέμα θα περάσει από την αρμόδια επιτροπή Περιβαλλοντος όπως έγινε π.χ. με το Παλίγκρεμνο και άλλες περιοχές NATURA. Όμως εδώ δεν έχουμε αδειοδοτήσεις ούτε ετοιμότητα εγκατάστασης. Έχουμε όμως εξώσεις. Θίγεται συνεπώς ο πυρήνας της κοινωνικής τους προστασίας ενώ παραμένει ανοικτό και το περιβαλλοντικό ζήτημα που φοβόμαστε ότι λόγω της υψίστης σημασίας του Αγιοφάραγγου, της περιοχής NATURA, του δασαρχείου και του χωροταξικού της Κρήτης θα έχει θέμα προς επίλυση. Το πολιτικό διακύβευμα είναι υπέρ της κοινωνικής προστασίας των κτηνοτρόφων χωρίς να εμποδίζεται η Μονή να αξιοποιήσει την περιουσία της κατά τους όρους του νόμου».
Ο εκπρόσωπος των κτηνοτρόφων κ. Μανώλης Καψάλης δήλωσε χαρακτηριστικά: «Τέσσερα χρόνια έχουμε δώσει τεράστιο αγώνα. Πήγαμε στον Ηγούμενο, στον οικείο Μητροπολίτη καθώς και στον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης δύο φορές. Έχουμε εκατό παιδιά και η Εκκλησία τα πετάει στη θάλασσα. Παρακαλούμε να συμφωνήσετε στη σύσταση Επιτροπής προκειμένου να διαπραγματευτεί με την Μονή».
Ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής επισήμανε πως το θέμα αφορά πολλές οικογένειες οι οποίες νέμονταν τις τεράστιες εκτάσεις ενός μοναστηριού. «Σαν Περιφερειακό Συμβούλιο δεν μπορούμε να μπούμε σε διένεξη δικαστική ούτε να αμφισβητήσουμε το ιδιοκτησιακό καθεστώς και την αυτοδιάθεση να αξιοποιήσει την περιουσία του. Το θέμα είναι να βρουν ένα χώρο οι κτηνοτρόφοι να βιοπορίζονται. Δεν είναι δικός τους ο τόπος και δεν τον διεκδικούν. Δεν αμφισβητήσουμε τη χρήση γης. Να μεσολαβήσουμε ανθρώπινα, να υπάρξει σύσταση Επιτροπής, ώστε να διερευνηθεί αν υπάρχουν περιθώρια συναίνεσης μεταξύ κτηνοτρόφων, Μονής και οικείας Μητρόπολης προκειμένου να μην ξεσπιτωθούν οι άνθρωποι από τη μια μέρα στην άλλη».
Ο αντιπεριφερειάρχης Νίκος Ξυλούρης κατά την τοποθέτηση του υπενθύμισε μία σημαντική πρωτοβουλία που είχε λάβει πριν ενάμιση χρόνο ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης προς την οριστική επίλυση του ζητήματος και εξήγησε τους λόγους για τους οποίους η διαβούλευση αυτή έμεινε ανολοκλήρωτη. «Είχαμε κάνει συνάντηση πριν ενάμιση χρόνο με τους κτηνοτρόφους και την Εκκλησία για να μισθωθούν 250 στρέμματα ανά οικογένεια. Είχαν συμφωνήσει οι κτηνοτρόφοι ώστε να πάμε στην Εκκλησία να καταθέσουμε την εν λόγω πρόταση. Ωστόσο επειδή η δικαστική διαδικασία ήταν σε εξέλιξη δεν προχώρησε ο διάλογος με την προοπτική να εκδοθεί η δικαστική απόφαση που θα έλυνε το ζήτημα» είπε συγκεκριμένα.
Ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας Σπύρος Δανέλλης είπε πως: «Είναι προφανές ότι θεσμικά δεν έχουμε δυνατότητα παρέμβασης σε μία εν εξελίξει δικαστική υπόθεση. Έχουμε όμως ηθική υποχρέωση για συμβιβασμό μεταξύ Μονής και κτηνοτρόφων».
Ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Αλέξανδρος Μαρινάκης σημείωσε ότι: «Στην περιοχή παράγονται εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα εν αντιθέσει με την σταβλισμένη κτηνοτροφία που εκεί προωθείται να καταλήξει το ζήτημα. Η Μονή Οδηγήτριας από τον Νοέμβριο του 2020 ανακοίνωσε στους κτηνοτρόφους να αποχωρήσουν από τα βοσκοτόπια (έκτασης περίπου 11.000 στρεμμάτων σε σύνολο περίπου 26.000- 27.000 στρεμμάτων), ανακοινώνοντάς τους παράλληλα ότι δεν θα προχωρήσει στην εκ νέου ενοικίαση των βοσκοτόπων, κατά τους χειμερινούς μήνες γιατί θα αξιοποιήσει την έκταση εγκαθιστώντας Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Σημειώνουμε ότι οι κτηνοτρόφοι έχουν τηρήσει στο ακέραιο τις οικονομικές τους υποχρεώσεις απέναντι στη Μονή».
Ο Πρίαμος Ιερωνυμάκης υπογράμμισε ότι «Υπάρχουν χιλιάδες στρέμματα, είτε στην εκκλησία είτε κρατικά. Η χώρα μας πέρυσι έδωσε 11 δισεκατομμύρια ευρώ για εισαγωγές φυτικών και ζωικών προϊόντων. Εγκαταλείπεται η γη, ερημώνουν τα χωριά. Πρέπει να στηρίξουμε τον αγροτικό κόσμο συνολικά, είτε πρόκειται για κρατικά είτε για εκκλησιαστικά στρέμματα. Χωρίς όμως να αμφισβητείται η ιδιοκτησία της Μονής».
Ο Βασίλης Σμπώκος τόνισε ότι: «Είμαι ένας από τα δύο μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου που είναι άμεσα εμπλεκόμενα με το ζήτημα. Εγώ ως κτηνοτρόφος και ο Νίκος Σκουλάς ως δικηγόρος μέρους των κτηνοτρόφων. Πρόκειται για έκταση NATURA, αρχαιολογική ζώνη και σε πολλές περιπτώσεις Α’ αρχαιολογική ζώνη, δασική έκταση και στρατιωτική ζώνη, από τα Μάταλα έως τους Καλούς Λιμένες. Το 2020 ζητήθηκε από τον ηγούμενο να αποχωρήσουμε. Το άδικο δεν ευλογείται. Δεν μπορεί να γίνει αξιοποίηση της περιουσίας καθώς εμπλέκονται τέσσερις διαφορετικές υπηρεσίες. Έχουν γίνει τέσσερα δικαστήρια, έχει βγει απόφαση για το ένα η οποία δικαιώνει το μοναστήρι. Αλλά εμείς δεν αμφισβητήσουμε την ιδιοκτησία. "Ήρθε ο κλητήρας πριν 10 μέρες σε κτηνοτρόφο και είπε μάζεψε τα και φύγε. Να πάει πού ο κτηνοτρόφος μέσα στο χειμώνα σε λίγες μέρες"».
Η νομικός και εντεταλμένη σύμβουλος της Περιφέρειας Θεοδώρα Κουτεντάκη κατά την τοποθέτηση της σημείωσε: «Αφενός το ζήτημα ότι υπάρχει ανοικτή μία δικαστική διένεξη δεν μας εμποδίζει να εκφράσουμε πολιτικά την άποψη μας για τη ραχοκοκαλιά της κρητικής οικονομίας. Δεν υπάρχει αντικρουόμενο ζήτημα και να τοποθετηθούν ΑΠΕ και να συνεχίσουν οι κτηνοτρόφοι τις μισθώσεις. Μπορούμε να διευκολύνουμε εξωδικαστική επίλυση της διαφοράς ώστε και οι άνθρωποι να συνεχίσουν να βόσκουν και η Μονή να εκμεταλλευτεί τις εκτάσεις όπως επιθυμεί χωρίς να αμφισβητείται το ιδιοκτησιακό καθεστώς».
Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι οι δύο εμπλεκόμενοι στην υπόθεση, ο Νίκος Σκουλάς ως δικηγόρος των κτηνοτρόφων καθώς και ο Βασίλης Σμπώκος ως κτηνοτρόφος ο ίδιος, κατά την διαδικασία της ψηφοφορίας εξήλθαν της αίθουσας και απείχαν από την ψηφοφορία.
Δείτε επίσης:
"Πόλεμος" για τις μοναστηριακές εκτάσεις
Κατεβαίνουν στην Αρχιεπισκοπή για να διαμαρτυρηθούν για τα βοσκοτόπια
Σχέδιο ψηφίσματος από τη Λαϊκή Συσπείρωση Κρήτης για τους κτηνοτρόφους της Μεσαράς
