Η «ακτινογραφία» των τροχαίων παραβάσεων: Επαναλαμβάνοντας τα ίδια λάθη!

Της Ελίνας Φαρσάρη

Κάποιες φορές η γλώσσα των αριθμών είναι ανάλγητη, τρομακτική. Όταν, λοιπόν, ως κοινωνία, είσαι αντιμέτωπη με ένα οξύτατο πρόβλημα, όπως είναι τα τροχαία δυστυχήματα και ατυχήματα στην Κρήτη, οι αριθμοί θα μπορούσαν να λειτουργήσουν – ενδεχομένως – και ως μέσον αποτροπής επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών. Έτσι, την τριετία 2018 – 2019 – 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ, σε επίπεδο Κρήτης έγιναν 438 δυστυχήματα και ατυχήματα, εκ των οποίων τα 116 θανατηφόρα. Τα 22 από τα δυστυχήματα αυτά έλαβαν χώρα επί του ΒΟΑΚ και τα υπόλοιπα στο αστικό, περιαστικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο. Την τριετία αυτή στην Κρήτη, εν ολίγοις, ξεκληρίστηκε αναλογικά ένας οικισμός.

Ας δούμε, όμως αναλυτικότερα τα στοιχεία που αφορούν στο πλήθος των συμβάντων και όχι στον αριθμό των θυμάτων:

Το 2018 στην ελληνική επικράτεια σημειώθηκαν 644 θανατηφόρα τροχαία. Στην Κρήτη έγιναν 44. Στο νομό Ηρακλείου έγιναν 19, στο Λασίθι 4, στο Ρέθυμνο 5, στα Χανιά 11 και επί του ΒΟΑΚ 5.

Το 2019, σε όλη τη χώρα καταγράφηκαν 658 δυστυχήματα. Στην Κρήτη σημειώθηκαν τα 46. Στο Ηράκλειο καταγράφηκαν 14 θανατηφόρα, στο Λασίθι 5, στο Ρέθυμνο 2, στα Χανιά 12 και στον ΒΟΑΚ 13.

Το 2020, παρά τα lockdowns και τους περιορισμούς στην κυκλοφορία λόγω κορωνοϊού έγιναν ανά την επικράτεια 531 θανατηφόρα τροχαία. Σε επίπεδο Κρήτης καταγράφηκαν 26. Στον νομό Ηρακλείου έγιναν 11, στο Λασίθι 4, στο Ρέθυμνο 3, στα Χανιά 4 και στον ΒΟΑΚ άλλα 4.

Τις πταίει για όλα αυτά;

Οι ελλιπείς υποδομές, το κακό οδικό δίκτυο, η έλλειψη οδικής παιδείας, η επικίνδυνη οδήγηση… Στο πλαίσιο του τμήματος αυτού της έρευνας που έχει ξεκινήσει το Cretalive για τη μάστιγα των τροχαίων δυστυχημάτων και ατυχημάτων στην Κρήτη, θα ασχοληθούμε με την έλλειψη της οδικής παιδείας. Μολονότι όλοι οι οδηγοί, τουλάχιστον επίσημα, έχουν πάρει τη σχετική εκπαίδευση και άρα έχουν διδαχθεί τον ΚΟΚ, και έχουν στη συνέχεια αξιολογηθεί με τις εξετάσεις για να αποκτήσουν την άδεια ικανότητας οδηγού, εξακολουθούν να προβαίνουν σε τροχονομικές παραβάσεις. «Ακτινογραφώντας» το πλήθος και το είδος των τροχονομικών παραβάσεων στην Κρήτη, προκύπτουν πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τη συμπεριφορά μας στο τιμόνι.

Για τις ανάγκες της έρευνας αυτής αξιοποιήθηκαν και αναλύθηκαν στοιχεία από τις Στατιστικές Επετηρίδες της Ελληνικής Αστυνομίας των ετών 2018, 2019 και 2020 τις οποίες διέθεσε στο Cretalive, το Γραφείο Τύπου της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Κρήτης (ΓΕΠΑΔ Κρήτης).

Αυτές είναι οι συχνότερες παραβάσεις της τριετίας

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία των Στατιστικών Επετηρίδων της ΕΛ.ΑΣ την περίοδο 2018 – 2020 βεβαιώθηκαν από τις έχουσες τη δικαιοδοσία υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας της Κρήτης συνολικά 353.861 τροχονομικές παραβάσεις. Οι λιγότερες βεβαιώθηκαν το 2018 και οι περισσότερες το 2020.

Εξάλλου, θα πρέπει να θυμηθούμε ότι το 2020 οι αστυνομικοί έλεγχοι εν γένει ήταν αυξημένοι λόγω της συγκυρίας του κορωνοϊού, ενώ το προηγηθέν 2019 είχε αποδειχθεί το πλέον αιματηρό έτος της τριετίας με 46 θανατηφόρα τροχαία, εκ των οποίων τα 14 είχαν γίνει στο οδικό δίκτυο του νομού Ηρακλείου και τα 13 επί του ΒΟΑΚ.

Ποιες ήταν όμως οι τρεις συχνότερες παραβάσεις του χρονικού διαστήματος που εξετάζουμε; Η απάντηση μας εκπλήσσει. Όχι, επειδή τα ευρήματα της έρευνας ήταν απροσδόκητα. Το αντίθετο, μάλιστα. Οι συχνότερες παραβάσεις που βεβαιώθηκαν ήταν ακριβώς οι αναμενόμενες. Το παράδοξο, λοιπόν, είναι πως μολονότι η Κρήτη σε ετήσια βάση «πληρώνει» βαρύ φόρο αίματος στον αδηφάγο Μολώχ της ασφάλτου, εξακολουθούμε:

• Να «φλερτάρουμε» με την υπερβολική ταχύτητα
• Να μη φοράμε ζώνη ασφαλείας στα ΙΧ, και
• Να μη φοράμε το προστατευτικό κράνος στα δίκυκλα.

Δείτε στους πίνακες που ακολουθούν το πλήθος των παραβάσεων που βεβαιώθηκαν ανά έτος:

Παρκάρουμε όπου βρούμε;

Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι «ναι»! Το 2018 η συχνότερη παράβαση, έτσι όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Στατιστικής Επετηρίδας της ΕΛ.ΑΣ. ήταν οι παράνομες σταθμεύσεις. Το έτος αυτό, σε σύγκριση με τα επόμενα δύο, βεβαιώθηκαν σε επίπεδο Κρήτης οι λιγότερες παραβάσεις.

Ενδιαφέροντα είναι και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την ανάλυση των στοιχείων ανά νομό. Οι πέντε συχνότερες παραβάσεις του 2018 στον νομό Ηρακλείου ήταν η παράνομη στάθμευση, η μη χρήση του προστατευτικού κράνους, η στέρηση άδειας ικανότητας οδηγού, η μη χρήση ζώνης ασφαλείας και η χρήση του κινητού τηλεφώνου κατά τη διάρκεια της οδήγησης.

Στα Χανιά βλέπουμε να εμφανίζεται με συχνότητα μια ακόμη παράβαση από αυτές που θεωρούνται μοιραία λάθη στο τιμόνι, δηλαδή, η παραβίαση του ερυθρού σηματοδότη:

Στο Ρέθυμνο, την ίδια χρονιά η πέμπτη σε συχνότητα παράβαση ήταν η οδήγηση υπό την επήρεια μέθης, ενώ τα περισσότερα πρόστιμα «κόπηκαν» σε δικυκλιστές για τη μη χρήση του κράνους.

Δείτε στον ακόλουθο πίνακα και τα στατιστικά στοιχεία για τον νομό Λασιθίου, όσον αφορά στο πλήθος και τη συχνότητα των τροχονομικών παραβάσεων.

Κάνουμε τις περισσότερες παραβάσεις στον ΒΟΑΚ;

Μελετώντας τα στατιστικά δεδομένα του 2019, βρισκόμαστε μπροστά σε μια έκπληξη. Οι περισσότερες παραβάσεις του ΚΟΚ έγιναν στον ΒΟΑΚ! Εξάλλου το έτος εκείνο στον ΒΟΑΚ είχαν σημειωθεί – υπενθυμίζουμε – 13 θανατηφόρα δυστυχήματα. Συνολικά 41.278 παραβάσεις βεβαιώθηκαν από τους άνδρες της Τροχαίας ΒΟΑΚ, της υπηρεσίας που υπάγεται διοικητικά απευθείας στη ΓΕΠΑΔ Κρήτης.

Ποιες ήταν οι συχνότερες παραβάσεις; Η υπερβολική ταχύτητα, οι αντικανονικοί ελιγμοί, η μη τήρηση απόστασης ασφαλείας, το αντικανονικό προσπέρασμα και η κίνηση στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας:

Οι συχνότερες παραβάσεις του έτους, εντούτοις, δεν προκάλεσαν έκπληξη:

Δείτε στους πίνακες που ακολουθούν ποιες ήταν οι πέντε συχνότερες παραβάσεις του 2019 ανά νομό:

Καραντίνα, κωδικός 6 και χιλιάδες οι παραβάσεις στους δρόμους

Το 2020 με τις αλλεπάλληλες καραντίνες θα περίμενε κανείς έναν περιορισμό των τροχαίων παραβάσεων και συνακόλουθα των δυστυχημάτων. Το πρώτο έτος της πανδημίας είχαμε λιγότερα θανατηφόρα και εν γένει ατυχήματα, 130 συνολικά στην Κρήτη, ωστόσο θα περίμενε κανείς αφού οι μετακινήσεις μας ήταν περιορισμένες και τον περισσότερο χρόνο ήμασταν κλεισμένοι στα σπίτια μας τα δυστυχήματα να ήταν και λιγότερα. Εν τούτοις το 2020 καταγράφηκαν 26 δυστυχήματα στην Κρήτη. Από αυτά τα 4 είχαν γίνει στον ΒΟΑΚ.

Την ίδια χρονιά όμως, οι έλεγχοι των αρχών ήταν περισσότερο αυξημένοι, όπως μαρτυρά και το πλήθος των τροχονομικών παραβάσεων που βεβαιώθηκαν. Έτσι, στο εθνικό οδικό δίκτυο του νησιού οι παραβάσεις που καταγράφηκαν ξεπέρασαν τις 60.000.

Στις συχνότερες παραβάσεις του έτους επί του ΒΟΑΚ στην πέμπτη θέση εμφανίζεται μια καθοριστικής – επίσης – σημασίας για την ασφάλεια των οδηγών παράβαση: Ο μη έλεγχος του οχήματος από το ΚΤΕΟ.

Στους πίνακες που ακολουθούν, δείτε τις συχνότερες τροχονομικές παραβάσεις που βεβαιώθηκαν κατά το 2020 ανά νομό:

Εν κατακλείδι, θα μπορούσε κανείς να πει ότι στο χρονικό διάστημα μιας τριετίας βλέπουμε να επαναλαμβάνονται συνεχώς τα ίδια και τα ίδια λάθη, παραλείψεις και αμέλειες που σχετίζονται με την μάλλον επιπόλαιη αντίληψή μας «σε μένα δεν πρόκειται να συμβεί». Μετά από τόσο θρήνο και τόσα θύματα που μετρά η Κρήτη τις τελευταίες δεκαετίες στην άσφαλτο οφείλουμε να διαπιστώσουμε το μέγεθος της ατομικής ευθύνης απέναντι σε θεμελιώδεις κανόνες του ΚΟΚ, και φυσικά την αναγκαιότητα της αλλαγής νοοτροπίας.

Κεντρική φωτογραφία από Στέλιο Μισίνα via eurokinissi

Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και την πρωτοβουλία Cretalive Εν Δράσει