Όταν η Μελίνα Μερκούρη κατακτούσε τις Κάννες!

Τι και αν πέρασαν τα χρόνια, τι κι αν κανένας δεν υπάρχει πια να θυμίζει πως κάποιες φορές η Ελλάδα είχε μια άλλη αίγλη στην Ευρώπη, ένα άλλο όνομα, έναν πολιτισμό που δίκαια και επάξια κέρδιζε εντυπώσεις και βραβεία.

Άλλοι καιροί, άλλοι άνθρωποι… 

Ο Χρυσός Φοίνικας  είναι το υψηλότερο βραβείο που απονέμεται σε ταινίες που διαγωνίζονται στο Φεστιβάλ των Καννών. Παρουσιάστηκε το 1955 από την οργανωτική επιτροπή. Από το 1939 ως το 1954, το υψηλότερο βραβείο ήταν το Γκραν Πρι του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών.

Στις 19 Μαΐου 1960 το Χρυσό Φοίνικα κερδίζει η ταινία  "Γλυκιά ζωή" του Φεντερίκο Φελίνι  ενώ το πρώτο βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας απονέμεται στη Ζαν Μορό "Μοντεράτο Καντάμπιλε" και στη Μελίνα Μερκούρη  για το "Ποτέ την Κυριακή".

Το Ποτέ την Κυριακή ήταν η πρώτη ταινία του Ζυλ Ντασσέν, με σενάριο δικό του και πρωταγωνίστρια την Μελίνα Μερκούρη. Γυρίστηκε το 1960 εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα και είναι μία από τις διασημότερες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου κυρίως λόγω της βραβευμένης με Όσκαρ μουσικής που έγραψε ο Μάνος Χατζιδάκις.

Το σενάριο της ταινίας φέρει την πρωταγωνίστρια Ίλια να είναι μία πόρνη στο λιμάνι του Πειραιά. Έχει όμως κάτι που την κάνει να διαφέρει από τις άλλες πόρνες του λιμανιού. Η Ίλια όχι μόνο διαλέγει τους πελάτες της αλλά όταν έχει παραστάσεις το Ελληνικό Φεστιβάλ και όταν είναι Κυριακή δεν δέχεται ποτέ πελάτες. Τον ίδιο καιρό έρχεται στον Πειραιά ο Αμερικανός "Πρόσκοπος" Όμερ που επηρεασμένος από τις Φροϋδικές θεωρίες και μία ιδεαλιστική εικόνα που έχει για την Ελλάδα και θέτει ως σκοπό του να κάνει την Ίλια "καθώς πρέπει άνθρωπο".

Την προσεγγίζει και βλέπει ότι η Ίλια έχει στρεβλή εικόνα για την αρχαία τραγωδία που όμως υπεραγαπάει. Ειδικά όταν φτάνει τον Όμερ στα όριά του λέγοντας του πως η Μήδεια δεν σκοτώνει τα παιδιά της αλλά "πάνε όλοι μαζί στην παραλία". Παίρνει λοιπόν την απόφαση ο Όμερ να την διδάξει αρχαία Ελληνική Γραμματεία, Μουσική, Τραγούδι. Όμως ανακαλύπτει η Ίλια ότι ο αγαθών προθέσεων Όμερ χρηματοδοτείται από το μεγάλο προστάτη του λιμανιού και ενώ διώχνει τον Όμερ από δίπλα της και καλεί σε επανάσταση τις υπόλοιπες ιερόδουλες με σκοπό να διεκδικήσουν πιο ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς.

Στο Φεστιβάλ των Καννών το 1960, το Ποτέ την Κυριακή ήταν υποψήφιο για τον Χρυσό Φοίνικα αλλά τελικά κέρδισε μόνο το βραβείο πρώτου Γυναικείου Ρόλου που απονεμήθηκε στην Μελίνα Μερκούρη, η οποία μοιράστηκε το βραβείο με τη Ζαν Μορό του Μοντεράτο Καντάμπιλε. Περισσότερο και από το βραβείο ερμηνείας της Μελίνας Μερκούρη για την Ίλια, εκείνο που πέρασε στην ιστορία του 13ου Φεστιβάλ των Καννών ήταν το γλέντι που ακολούθησε. Πολλά θρυλούνται για εκείνη τη βραδιά και άλλα τόσα μετέφεραν οι δημοσιογράφοι της εποχής: τον Ντασέν να χορεύει χασάπικο πάνω σε τραπέζι, τον Γιώργο Φούντα να μαθαίνει ζεϊμπέκικο στη Χάγια Χαραρίτ, τη Μπέτσι Μπλερ να ακολουθεί στο τσα-τσα το Μάνο Χατζιδάκι και τον Ζορζ Σιμενόν να βγάζει την πίπα και να φωνάζει "κούκλα να ζήσεις" στη Μελίνα Μερκούρη.

Το 1961, η ταινία ήταν υποψήφια για 5 Όσκαρ, μεταξύ των οποίων για τον Πρώτο Γυναικείο Ρόλο για τη Μελίνα Μερκούρη (βραβείο το οποίο έχασε από την Ελίζαμπεθ Τέιλορ που κέρδισε για την ταινία Ζήσαμε στην Αμαρτία (BUtterfield 8, 1960)), για τα ενδύματα για την Ντένη Βαχλιώτη αλλά και σεναρίου και σκηνοθεσίας για τον Ζυλ Ντασέν. Κέρδισε Όσκαρ όμως μόνο για την μουσική του Μάνου Χατζιδάκι για το τραγούδι "Τα Παιδιά του Πειραιά" , τραγούδι με τις περισσότερες διασκευές σε όλο τον κόσμο και ένα από τα πιο διάσημα τραγούδια από τον παγκόσμιο κινηματογράφο. "Τα Παιδιά του Πειραιά" ήταν το πρώτο τραγούδι σε άλλη γλώσσα πλην της αγγλικής που έλαβε τη συγκεκριμένη διάκριση.

ΠΗΓΕΣ: 

Wikipedia.gr

Sanshmera.gr

AthensVoice.gr