ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Τα «Παραμύθια του Σαββάτου»!
Ένα από τα αγαπημένα παραμύθια του Άντερσεν με διάχυτο το μαγικό στοιχείο κι όλα εκείνα που είχαν κάποτε οι στορίες, είναι οι Αγριόκυκνοι. Μια έκδοση παλαιότερη, με σπουδαία εικονογράφηση του Guther Jaκobs, μας δίνει ένα ακόμα παραμύθι από τα συνολικά 175 που έγραψε ο σπουδαίος παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν
γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*
2 Απριλίου …Παγκόσμια Ημέρα παιδικού βιβλίου! Μέρα ξεχωριστή και για τα «Παραμύθια του Σαββάτου». Μέρα γενέθλια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, γεμάτη με αναφορές και ιστορίες που μας θυμίζουν το μέγεθος κάποιων ανθρώπων, μεγάλων παραμυθάδων που ήταν αιτία κι αφορμή να φτάνουν οι ιστορίες να ξεπερνούν τον τόπο και τον χρόνο. Ο ίδιος ο μεγάλος Άντερσεν είχε γράψει κάποτε για όλες τις ιστορίες πως : «… Όταν τελειώσουν θα ξέρουμε περισσότερα απ ότι τώρα…» και δεν είχε άδικο.
Χρόνια πολλά λοιπόν στα βιβλία, τους συγγραφείς, τους εικονογράφους , τους ανθρώπους που με κάθε τρόπο προσπαθούν να μην σβήσει ποτέ τούτη η γραφή, η ίδια η ιστορία, το διάβασμα και η δημιουργία! Χρόνια πολλά και στα παιδιά που πάντα μας εμπνέουν !
Μια μικρή αναφορά σε ένα αγαπημένο βιβλίο του Άντερσεν , παλιό αλλά με εκπληκτική εικονογράφηση είναι στο σημερινό μας αφιέρωμα κι ύστερα σχολιάζουμε βιβλία που καταπιάνονται με σύγχρονα θέματα όπως η υπομονή, η τόλμη, ο σχολικός «φόβος», η επιλεκτική αλαλία, φαινόμενο μεγάλο στην εποχή μας και ο χρόνος… που δεν είναι ποτέ αρκετός, που φτάνει να μας μπερδέψει τα « πόδια»… σαν χταπόδια να μας χτυπήσει και με χιούμορ, ανοχή και κατανόηση να μας βοηθήσει.
Μην ξεχνάτε να διαβάζετε κι εσείς και στα παιδιά σας. Γιατί…« όσο υπάρχουν παιδιά θα συνεχίσουν να γεννιούνται ιστορίες »!
Οι αγριόκυκνοι, Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, ( εικ : Gunther Jakobs),Απόδοση Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Αερόστατο
Ένα από τα αγαπημένα παραμύθια του Άντερσεν με διάχυτο το μαγικό στοιχείο κι όλα εκείνα που είχαν κάποτε οι στορίες, είναι οι Αγριόκυκνοι. Μια έκδοση παλαιότερη, με σπουδαία εικονογράφηση του Guther Jaκobs, μας δίνει ένα ακόμα παραμύθι από τα συνολικά 175 που έγραψε ο σπουδαίος παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν . Αυτή η ιστορία που αναφέρεται στην πάλη ανάμεσα στο καλό και στο κακό, δίνει την κάθαρση με την επικράτηση του καλού τέλους, δεν έρχεται απρόσκοπτα αλλά απαιτεί θυσίες, πόνο, επιμονή και υπομονή. Απαιτεί επίσης σύνεση και θάρρος. Διδάσκει για μια ακόμα φορά πως όλα μπορούν να συμβούν αν κάποιος έχει έναν στόχο και σκοπό και τίποτα δεν τον αποπλανήσει από την αρχική του πρόθεση και υπόσχεση. Τα έντεκα πριγκιπόπουλα που μεταμορφώνονται από την κακιά μητριά σε αγριόκυκνους είναι το μεγάλο στοίχημα και ο στόχος της Ελίζας της μικρής τους αδελφής που όσο κι αν οι πειρασμοί γύρω της ήταν αρκετοί, εκείνη δεν πτοήθηκε ακόμα κι όταν έφτασε τόσο κοντά να χάσει και την ίδια της τη ζωή. Ανταμείβεται με τον καλύτερο τρόπο και το παραμύθι έχει το αίσιο τέλος όπως σε όλα σχεδόν τα « μαγικά παραμύθια».
Οχ,χταπόδι, λάθος πόδι!, Αντώνης Παπαθεοδούλου, εικ: Πέτρος Μπουλούμπασης, εκδ. Παπαδόπουλος
Ο Γιάννος είναι ένα …χταπόδι με οκτώ πόδια που σαν είναι μικρός ξέρει και κάνει πολύ καλά ένα και μόνο πράγμα. Παίζει και τριγυρνάει στην πλατεία. Σαν μεγάλωσε όμως με τόσες υποχρεώσεις και τρεξίματα, τα πλοκάμια του άρχισαν το καθένα να έχει ένα ρόλο και μια δουλειά. Κι όλα πήγαιναν καλά μέχρι να μπλεχτούν κάποια στιγμή και να βρεθούν σε …λάθος θέση και δουλειά . Η ζωή τότε αποκτά άλλο νόημα , πολύ γέλιο και άλλες «συνήθειες».
Ευρηματικό, αστείο, με αστείρευτη φαντασία, αληθινό και γεμάτο με μπερδέματα. Από εκείνες τις ιστορίες που αγαπούν τα παιδιά γιατί έχουν το αναπάντεχο και το προκλητικό. Γιατί νοιώθουν πως ένα λαθάκι δεν είναι και τόσο πια σημαντικό κι ότι μπορεί να φέρει άλλα αποτελέσματα κι άλλες καταστάσεις. Μπορεί να κάνει ένα παιδί να συλλογιστεί πώς να βάλει τα «θέματα» του σε μια σειρά και την ίδια στιγμή να βρει λύσεις που δεν είχε φανταστεί. Να νοιώσει πως δεν καταστρέφονται όλα με ένα λάθος αλλά μπορεί και να του βγει σε καλό αρκεί να διαθέτει πάντα χιούμορ και …ανοιχτό μυαλό. Ένα βιβλίο για την …αποδοχή, για το λάθος και το σωστό, για τον χρόνο που τρέχει με …όλα του τα πόδια τόσο πολύ που συχνά κι αυτός μπερδεύεται. Αυτό είπαν και τα παιδιά στο σχολείο:
« Ένα βιβλίο για τα καλομπερδέματα, κυρία!»
« Ένα βιβλίο για τα επαγγέλματα!»
« Ένα βιβλίο για τη μαμά μου, πού όλο τρέχει και δεν προλαβαίνει…»
« Ένα βιβλίο γλυκό σαν φράουλα παγωτό»
« Ένα βιβλίο ανακατεμένο και αστείο »
«Ένα βιβλίο για τους μεγάλους που κάνουν λάθη και στεναχωριούνται! »
Κι εγώ θα προσθέσω πως είναι ένα ακόμα ευφυές παιδικό βιβλίο από τον Αντώνη Παπαθεοδούλου με εκπληκτική , προσιτή και αγαπημένη εικονογράφηση από τον Πέτρο Μπουλούμπαση. Αφαιρετική και συγχρόνως γεμάτη με χρώμα και σκίτσο που θα λατρέψετε.
Ένα βιβλίο που δεν έχει ηλικία, αγαπητό κι από τις μαμάδες του …κόσμου κι ίσως και τους μπαμπάδες. Όλους εμάς που ο χρόνος, οι συνθήκες και όσα ζούμε μας βάζουν …τρικλοποδιές και συχνά μπερδεύουμε τα ποδιά μας. Που τρέχουμε να προλάβουμε όσα δεν …προλαβαίνουμε και που συχνά θα πρέπει να ΄χουμε τα …πόδια μας σε χίλια δύο μέρη γιατί κι από την βιασύνη τα λάθη έρχονται το ένα μετά το άλλο. Χιούμορ και ανοχή χρειάζεται στα δύσκολα, κατανόηση και λιγότερες …υποχρεώσεις.
Για παιδιά από 5 χρονών ίσαμε όσους πιστεύουν τις έξυπνες ιστορίες και τα …παραμύθια!
Ψηλά τα χέρια, Έλενα Αρτζανίδου, εικ: Λήδα Βαρβαρούση, Πάρις Ναυπλιώτης, εκδ. Ψυχογιός
Μια τάξη σχολείου, μια μικρή κοινωνία παιδιών με τα σύγχρονα προβλήματά της, τις φιλίες, τις έχθρες, τα μαλώματα και τα μπερδέματα. Και με εκείνα τα πιο σοβαρά που τρομοκρατούν άλλα παιδιά κι άλλα που διαλέγουν τη σιωπή και απλά φοβούνται σε όλη τη διάρκεια της σχολικής τους ημέρας. Ο Τζίμης είναι ένας μικρός ταραξίας, τσαμπουκάς και λίγο αναιδής. Φοβίζει τα παιδιά με τα ψεύτικα όπλα του, κοροϊδεύει με το παραμικρό και τα φέρνει σε δύσκολη και άσχημη θέση. Η Θεοφίλη είναι ένα κορίτσι που δεν μιλάει από επιλογή, σχεδόν από την πρώτη μέρα που ήρθε στο σχολείο, έχει επιλεκτική αλαλία. Χρειάζεται χρόνο, υπομονή και καλοσύνη από όλους. Ο Τζίμης όμως δεν λέει να συμμορφωθεί και συνεχίζει τις απειλές του ακόμα και σ΄ αυτήν. Μια παρέα παιδιών την προστατεύει και ένας « από μηχανής θεός», ένα μικρό τραυματισμένο σπουργίτι που θα βρεθεί στην τάξη τους θα είναι η λύση πολλών πραγμάτων και καταστάσεων. Μια δασκάλα που στέκεται δίπλα στα παιδιά και τα βοηθά να ξεπεράσουν τα προβλήματά τους και μια …στιγμή φόβου θα δώσουν το θάρρος και την δυνατότητα στην Θεοφίλη να μιλήσει ξανά!
Η Τάξη θα αποκατασταθεί, το θάρρος, η δύναμη της ψυχής και της …αγάπης θα παίξουν τον πιο βασικό ρόλο, ο Τζίμης να καταλάβει το λάθος του, η Θεοφίλη να μην έχει πια κανένα πρόβλημα και όλα τα παιδιά να γίνουν μια παρέα.
Ένα βιβλίο από την Έλενα Αρτζανίδου για την σχολική ζωή με αναφορά σε σύγχρονα προβλήματα. Η πολυγραφότατη Έλενα ξέρει να φτιάχνει όμορφες ιστορίες από δική της εμπειρία και γνώση και μας δίνει πραγματικά πολύτιμα στοιχεία για την κατανόηση και λύση πολλών καταστάσεων. Το πρόβλημα της επιλεκτικής αλαλίας είναι ένα θέμα που δεν γράφεται συχνά σε …ιστορίες αλλά δυστυχώς υπάρχει στα σημερινά σχολεία και συχνά πολλοί αγνοούν τι και πώς να βοηθήσουν ένα παιδί. Στο βιβλίο της η Έλενα δίνει τη λύση μες από τον φόβο και …τα παιδιά. Αλήθεια είναι , δυστυχώς, για τέτοια θέματα που είναι πολύ σοβαρά κάποια στιγμή « τρομακτική» μπορεί να ξεκλειδώσει εκείνες τις πτυχές του μυαλού και της ψυχής. Ένα βιβλίο που ασχολείται ακόμα και με τον σχολικό εκφοβισμό, την συγνώμη, το θάρρος, τη φιλία και τις στάσεις ζωής.
Εικονογραφημένο από την πολυαγαπημένη και πολυτάλαντη Λήδα Βαρβαρούση και τον νέο εικονογράφο Πάρη Ναυπλιώτη. Σύγχρονες φιγούρες επίσης , με ζωντάνια και έντονα χρώματα. Πραγματικά εντυπωσιακή η συνεργασία των δύο τους!
Ένα βιβλίο για εκπαιδευτικούς, γονείς και παιδιά για να μην σηκώνετε ποτέ κι εσείς «Ψηλά τα χέρια»!
*H Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός
