Στα κορυφαία παιδικά βιβλία του κόσμου 6 Ελληνικά

Της Ελένης Μπετεινάκη*

Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα στους ετήσιους καταλόγους White Ravens 2017, της Διεθνούς Βιβλιοθήκης Νεότητας Μονάχου (http://whiteravens.ijb.de/list ), που ανακοινώθηκε πριν λίγες ώρες, συμπεριλήφθησαν 6 ελληνικά παιδικά βιβλία ανάμεσα στα 200 καλύτερα παιδικά και νεανικά βιβλία παγκοσμίως για το 2017(για εκδόσεις του 2016).

Ο κατάλογος και το σήμα «White Ravens» εκδίδεται από τη Διεθνή Νεανική Βιβλιοθήκη του Μονάχου, τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη νεανική βιβλιοθήκη στον κόσμο. Κάθε χρόνο, ειδικοί λέκτορες-συνεργάτες της Βιβλιοθήκης, στα χέρια των οποίων φτάνουν χιλιάδες βιβλία από όλο τον κόσμο, ξεχωρίζουν τα 200 βιβλία τα οποία θεωρούν πως έχουν παγκόσμια απήχηση  θεμάτων που πραγματεύονται ή λόγω της εξαιρετικής και πρωτοπόρου εικαστικής και λογοτεχνικής προσέγγισής τους .

Τον διεθνούς κύρους κατάλογο «White Ravens» συμβουλεύονται οι μεγαλύτεροι εκδότες του κόσμου προκειμένου να αγοράσουν δικαιώματα μετάφρασης ενώ η εισαγωγή ενός τίτλου σε αυτόν πολλές φορές σηματοδοτείται ως προθάλαμος για τις κορυφαίες ατομικές διακρίσεις. Για την φετινή χρονιά οι τίτλοι επιλέχθηκαν ανάμεσα από χιλιάδες βιβλία από 84 χώρες και σε 60 γλώσσες.

Το Mουσείο των αποξηραμένων συναισθημάτων, Θοδωρής Κούκιας, εκδ. Κέδρος

Η Νεφέλη βρίσκεται για ακόμη μία φορά σε καινούριο σχολείο. Αισθάνεται ότι δεν ανήκει πουθενά, ούτε σε κάποια παρέα ούτε σε κάποιο τόπο. Νιώθει τα χρώματα της σκέψης της να εξαφανίζονται σιγά σιγά… λες και έχει τρυπώσει στο κεφάλι της μια χρωμοπαγίδα που τα αιχμαλωτίζει. Μόνη της παρηγοριά η Ταβούλα Ρασά, μια φίλη διαφορετική απ’ όλες τις άλλες.

Ο Ίωνας είναι ο πιο παράξενος έφηβος του σχολείου. Την ώρα που οι συμμαθητές του ανταλλάσσουν I <3 U στο facebook, εκείνος βλέπει εξισώσεις με μιγαδικούς αριθμούς, τις οποίες προσπαθεί να λύσει. «Μικρό σοφό» τον αποκαλούν οι δάσκαλοι, «Μικρό ζαβό» τον φωνάζουν τα παιδιά.

Η διαφορετικότητα ενώνει τη Νεφέλη και τον Ίωνα. Την ίδια στιγμή, όμως, γίνεται κόκκινο πανί για όσους αντιλαμβάνονται το διαφορετικό ως βαρετό, γελοίο ή απειλητικό.

Μια κατάδυση στον κόσμο της εφηβικής κατάθλιψης και του συνδρόμου Άσπεργκερ. Ένα βιβλίο που διεισδύει στην ψυχή των νέων αποτυπώνοντας πτυχές του σχολικού εκφοβισμού. Ένα σύγχρονο νεανικό μυθιστόρημα, γλυκό και πικρό συνάμα, όπως είναι άλλωστε και η ίδια η διαδικασία ενηλικίωσης.

• Στη Μικρή Λίστα των «Λογοτεχνικών Βραβείων του Αναγνώστη 2017» στην κατηγορία ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ
• Στη Βραχεία Λίστα για το ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΦΗΒΙΚΟΥ-ΝΕΑΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ του Κύκλου του  Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου
• Στην λίστα White Ravens της Διεθνούς Παιδικής Βιβλιοθήκης του Μονάχου για το 2017

Παιδικά Όνειρα, Μαρίνα  Μιχαελίδου Καδή, εικ: Ντανιέλλα Σταματιάδη, εκδ Πατάκης

Ήταν λοιπόν μια φορά κι ένα καιρό ένα κορίτσι που ονειρευόταν να ακουμπήσει τα  αστέρια κι ένα αγόρι που ήθελε να πετάει ψηλά σαν πουλί. Ένα άλλο κορίτσι που έκτιζε πύργους στην άμμο κι ένα αγόρι που έσκαβε βαθιά στη γη να βρει το θησαυρό που ονειρευόταν.

Και τα όνειρα γεννιόντουσαν κι οι άνθρωποι, οι «μεγάλοι» αποκάρδιωναν τους μικρούς , όμως τα παιδιά δεν τους έδιναν σημασία. Και μεγάλωσαν κάποια στιγμή και τα όνειρα τους γίνανε αστέρια, θησαυροί, πουλιά, πανύψηλα κτίρια, χαμόγελα κι ελπίδα για τον κόσμο…

Και ποιος δεν έχει ονειρευτεί να γίνει μεγάλος, σπουδαίος και ξεχωριστός όταν ήταν παιδί. Κι είναι τα όνειρα πολλές φορές παράτολμα κι άλλες φορές ακουμπούν την αλήθεια γιατί εμείς  το θέλουμε πολύ. Και αντιστεκόμαστε στα εκατοντάδες  ΜΗ και στις προτροπές και συμβουλές των άλλων. Γιατί κανείς  δεν είναι  ευτυχισμένος αν δεν κάνει αυτό που ο ίδιος έχει ποθήσει πολλές φορές από τα μικράτα του. Το όνειρο δεν έχει σύνορα, η καρδιά φτερουγίζει πάντα ψηλά  στα αστέρια και αν χαμηλώσει τότε η επιθυμία χάνεται, η μαγεία σταματά και η ζωή γίνεται κοινή, συνηθισμένη και χωρίς σκοπό. Ποίημα το βιβλίο της Μαρίνας Μιχαηλίδου – Καδή. Ποίημα και οι εικόνες βγαλμένες από σεντούκια αλλοτινών καιρών της Ντανιέλλας Σταματιάδη . Μόνο με τα όνειρα ζεις αληθινά και ταξιδεύεις. Μόνο με το όνειρο καταφέρνεις το ακατόρθωτο και γι αυτό δεν πρέπει να το εγκαταλείπεις ποτέ.

Ένα βιβλίο αυτοεκτίμησης, εμπιστοσύνης στο εαυτό μας, στις ιδέες , τα όνειρα και τα πιστεύω μας. Ένα βιβλίο που καταργεί τα πρέπει των μεγάλων που κάνει το όνειρο και τη φαντασία, πραγματικότητα. Θέλει δύναμη και πίστη να καταφέρεις να μην λυγίσεις από τον αρχικό σου στόχο, να μην επηρεαστείς  από τις «πολύτιμες συμβουλές» των μεγάλων, να μην παρεκκλίνεις ούτε για μια στιγμή από την δική σου επιθυμία και σκοπό. Ένα βιβλίο που δεν είναι  μόνο για παιδιά, είναι  περισσότερο για εκείνους τους μεγάλους που πέρασαν τα χρόνια και ξέχασαν το στόχο, το δρόμο και τα δικά τους όνειρα. Για να μην σταματούν την ορμή και τη φαντασία των δικών τους παιδιών, για να τα κάνουν καλύτερα σε έναν κόσμο που είναι γεμάτος υποχρεώσεις, απαγορεύσεις , δισταγμούς και χαμένες ελπίδες.

Αν σκοτώσεις το όνειρο η πραγματικότητα θα χαθεί, η χαρά, η απόλαυση και όλα τα μεγάλα που θέλουν θαρραλέους στη ζωή κι όχι τσαλαπατημένες ελπίδες και ψυχές.

Για παιδιά από 3 μέχρι 103 χρόνων!

(Από τα Παραμύθια του Σαββάτου, http://zhtunteanagnostes.blogs... )

• Στην λίστα White Ravens της Διεθνούς Παιδικής Βιβλιοθήκης του Μονάχου για το 2017

Πιθανότητες, Δημήτρης Μπαλσάμ, εικ: Σταματιάδη Ντανιέλλα Εκδ Πατάκης

Στέκομαι, λοιπόν, όρθια και κοιτάζω ευθεία μπροστά. Βλέπω πως έχω τρεις επιλογές. Να προχωρήσω ευθεία. Να προχωρήσω αριστερά. Να προχωρήσω δεξιά. Πίσω δεν πάω.

Και σκέφτομαι. Αν... Αν, λεω, αν... 

• Στην λίστα White Ravens της Διεθνούς Παιδικής Βιβλιοθήκης του Μονάχου για το 2017

Οχ, χταπόδι, λάθος πόδι, Αντώνης Παπαθεοδούλου, εικ: Πέτρος Μπουλούμπασης, εκδ. Παπαδόπουλος

«…Ο Γιάννος είναι  ένα …χταπόδι με οκτώ πόδια που σαν είναι μικρός ξέρει και κάνει πολύ καλά ένα και μόνο πράγμα. Παίζει και τριγυρνάει στην πλατεία. Σαν μεγάλωσε  όμως με τόσες υποχρεώσεις και τρεξίματα, τα πλοκάμια του άρχισαν  το καθένα να έχει ένα ρόλο και μια δουλειά. Κι όλα πήγαιναν  καλά μέχρι να μπλεχτούν κάποια στιγμή και  να βρεθούν  σε …λάθος θέση και δουλειά . Η ζωή τότε αποκτά  άλλο νόημα , πολύ γέλιο και άλλες «συνήθειες».

Ευρηματικό, αστείο, με αστείρευτη φαντασία, αληθινό και  γεμάτο με μπερδέματα. Από εκείνες τις ιστορίες που αγαπούν τα παιδιά γιατί έχουν το αναπάντεχο και το προκλητικό. Γιατί νοιώθουν πως ένα λαθάκι δεν είναι και τόσο πια σημαντικό κι ότι μπορεί να φέρει  άλλα αποτελέσματα κι άλλες καταστάσεις. Μπορεί να κάνει ένα παιδί να συλλογιστεί πώς να βάλει τα «θέματα» του σε μια σειρά και την ίδια στιγμή να βρει λύσεις  που δεν είχε φανταστεί. Να νοιώσει πως δεν καταστρέφονται όλα με ένα λάθος αλλά μπορεί και να του βγει σε καλό αρκεί να  διαθέτει πάντα χιούμορ και …ανοιχτό μυαλό. Ένα βιβλίο για την …αποδοχή, για το λάθος  και το σωστό, για τον χρόνο που τρέχει με …όλα του τα πόδια τόσο πολύ που συχνά κι αυτός μπερδεύεται. Αυτό είπαν και τα παιδιά στο σχολείο:

« Ένα βιβλίο για τα καλομπερδέματα, κυρία!»

« Ένα βιβλίο για τα επαγγέλματα!»

 « Ένα βιβλίο για τη μαμά μου, πού όλο τρέχει και δεν προλαβαίνει…»

« Ένα βιβλίο γλυκό σαν φράουλα παγωτό»

« Ένα βιβλίο ανακατεμένο  και αστείο »

«Ένα βιβλίο για τους μεγάλους που κάνουν λάθη και στεναχωριούνται! »

Κι εγώ θα προσθέσω πως είναι ένα ακόμα  ευφυές παιδικό βιβλίο από τον Αντώνη Παπαθεοδούλου με εκπληκτική , προσιτή και αγαπημένη εικονογράφηση από τον Πέτρο Μπουλούμπαση. Αφαιρετική και συγχρόνως γεμάτη με χρώμα και σκίτσο που θα λατρέψετε.

 Ένα βιβλίο που δεν έχει ηλικία, αγαπητό κι από τις μαμάδες του …κόσμου κι ίσως και τους μπαμπάδες. Όλους εμάς που ο χρόνος, οι συνθήκες και όσα ζούμε μας βάζουν …τρικλοποδιές και συχνά μπερδεύουμε τα ποδιά μας. Που τρέχουμε να προλάβουμε όσα δεν …προλαβαίνουμε και που συχνά θα πρέπει να ΄χουμε τα …πόδια μας σε χίλια δύο μέρη γιατί κι από την βιασύνη τα λάθη έρχονται το ένα μετά το άλλο. Χιούμορ και ανοχή χρειάζεται στα δύσκολα, κατανόηση και λιγότερες …υποχρεώσεις. 

Για παιδιά από 5 χρονών ίσαμε όσους πιστεύουν τις έξυπνες ιστορίες και τα …παραμύθια!...» ( Από Τα Παραμύθια του Σαββάτου: http://www.cretalive.gr/cultur... ) 

• Ειδικό Βραβείο Βιβλιοπωλείων Public 2017
• Στην λίστα White Ravens της Διεθνούς Παιδικής Βιβλιοθήκης του Μονάχου για το 2017

 Με τους ζωγράφους της Πινακοθήκης Αβέρωφ, Μαρίζα ντε Κάστρο, Ίδρυμα Ευάγγελου Αβέρωφ Τοσίτσα

Ένα εικονογραφημένο βιβλίο-οδηγό από τη συγγραφέα Μαρίζα Ντεκάστρο, που απευθύνεται σε νέους, αλλά και σε κάθε φιλότεχνο, εκπαιδευτικό και γονιό. Η συγγραφέας επέλεξε 21 πίνακες παλαιότερων και σύγχρονων ζωγράφων από τη μόνιμη συλλογή της Πινακοθήκης Αβέρωφ, που αντιπροσωπεύουν όλες τις τάσεις, τα κινήματα και τις τεχνοτροπίες δύο καλλιτεχνικά γόνιμων αιώνων, του 19ου και του 20ου , καθώς και τις ιδέες που συνέβαλαν στην εξέλιξη της ζωγραφικής. Το βιβλίο, ακολουθώντας τη διάταξη της Πινακοθήκης, λειτουργεί και ως οδηγός, προτείνοντας μια διαδρομή στην ιστορία της νεοελληνικής ζωγραφικής έτσι ώστε ο επισκέπτης να περιηγηθεί στους χώρους, να παρατηρήσει, να ανακαλύψει, να σκεφτεί, να συνδέσει τα έργα με την εποχή τους και να μάθει τη μικρή ή τη μεγάλη ιστορία του δημιουργού τους. 

• Στην λίστα White Ravens της Διεθνούς Παιδικής Βιβλιοθήκης του Μονάχου για το 2017

Μελάκ,μόνος, Αργυρώ Πιπίνη, εικ: Αχιλλέας Ραζής, εκδ. Καλειδοσκόπιο

Ο Μελάκ. Ένα αγόρι.Μια χώρα. Πόλεμος.Το ταξίδι. Ο φόβος.Η ελπίδα. Οι ιστορίες.Τα όνειρα.

Ανάψανε φωτιά. Εμείς περιμένουμε. Η Νουρ κοιμάται.

Μας ξύπνησαν γιατί ήρθε η σειρά μας. Βάζουν τη Νουρ στη βάρκα.

Κλαίει.

"Μαμά μου, πού είσαι;" Οι βαρκάρηδες φωνάζουν.

Τι λένε οι βαρκάρηδες; Τι λένε; Δεν καταλαβαίνει. Φοβάται.

Οι άνθρωποι πετάνε κάτω τα πράγματά τους.

Εμείς δεν έχουμε πράγματα. Έχουμε μόνο την πετσέτα.

Σπρώχνουν τη βάρκα.

Ταξιδεύει. Φοβάται.

Περιμένει. Φοβάται. Κρυώνει. Φοβάται.

Ένα φως πέφτει πάνω τους. Φωνάζουν. Φοβάται.

Όλοι στη βάρκα φωνάζουν. Φοβάται.

Οι ψαράδες τους παίρνουν αγκαλιά.

 Το βιβλίο εκδόθηκε υπό την αιγίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (UNHCR. The United Nation Refugee Agency). 

• Βραβείο Παιδικού Βιβλίου με εικονογράφηση Λογοτεχνικά Βραβεία του Αναγνώστη για την παραγωγή του 2016
• Στην λίστα White Ravens της Διεθνούς Παιδικής Βιβλιοθήκης του Μονάχου για το 2017

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός http://zhtunteanagnostes.blogs...