Του Δημήτρη Καρατζάνη
Στις 20 του Σεπ[τεμβρη του 22,στον απόηχο της Μικρασιατικής καταστροφής συγκλήθηκε στα Μουδανιά της Μ.Ασίας μια διάσκεψη των Ευρωπαικών νικητριών δυνάμεων (Αγγλία,Γαλλία,Ιταλία),της Τουρκίας και της Ελλάδας, προκειμένου να συζητήσουν τους όρους ειρήνευσης με την Κεμαλική Τουρκία.
Κατά πρωτοφανή- και απαράδεκτο διπλωματικα -τρόπο, οι συζητήσεις ξεκίνησαν πριν από την άφιξη της Ελληνικής αντιπροσωπείας, απουσία της οποίας αποφασίστηκε η εκκένωση της Ανατολικής Θράκης από τον Ελληνικό Στρατό που βρισκόταν αναπτυγμένος λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω από την Κωσταντινούπολη (υψώματα της Τσατάλτζας).
Όταν η Ελληνική αντιπροσωπεία πληροφορήθηκε την ενιαία θέση των ''συμμάχων'' της και της Τουρκίας για την αποχώρηση, αρνήθηκε να υπογράψει το σχετικό Πρωτόκολλο. Τελικά όμως αναγκάστηκε να συμμορφωθεί, ύστερα από ισχυρή πίεση Αγγλίας και Γαλλίας που απείλησαν να υπογράψουν τη συμφωνία μονομερώς. Βέβαια και οι δύο, είχαν προηγουμένως φροντίσει να εξασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα, με την παραχώρηση -,βασει της συμφωνίας- του Ιρακ και των πετρελαιων της Μοσούλης στην πρώτη και της Συρίας και του Λιβάνου στη δεύτερη
Ετσι η Ελλάδα αντιμετωπίζοντας μια τελείως ανελαστική στάση, υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει μια ζωτική και τεράστιας στρατηγικής σημασίας περιοχή, που η παραχώρηση της στην Τουρκία εμπεριείχε τεράστια πλεονεκτήματα για κείνη . Την έκανε ξανά Ευρωπαική Δύναμη, της εδινε ''βάθος'' στα Στενά, την έφερνε σε πλεονεκτική συνοριακή ρύθμιση με την Ελλάδα , ενώ δημιουργούσε και τετελεσμένα για τη συνθήκη της Λωζάνης ,που θα ακολουθούσε σε μερικούς μήνες
Μέσα σε 15 μόλις μέρες η Ανατολική Θράκη εκκενώθηκε, όχι μόνο από τον Ελληνικό στρατό, αλλά και από τους Έλληνες κατοίκους και υπαλλήλους ,που υπηρετούσαν εκεί και ανέρχονταν σε 400 περίπου χιλιάδες άτομα.΄ Μια δεύτερη δηλαδή Μικρασιατική καταστροφή με στρατηγικές συνέπειες, ίσως μεγαλύτερες και από την πρώτη, αφού στερούσε την Ελλάδα από το μοναδικό ισχυρό χαρτί που διέθετε απέναντι στην Τουρκία. Την ευθεία και άμεση απειλή κατά της Κωνσταντινούπολης.
Επρόκειτο για μια τραγική- από κάθε πλευρά- κατάληξη που επεσυνέβη χωρίς μάλιστα να μεσολαβήσει στρατιωτική ήττα. Αντιθέτως το Δ Σώμα Στρατού που έδρευε στην Αδριανούπολη, ήταν ενισχυμένο και ισχυρότατο, ενώ οι Τούρκοι εστερούντο της δυνατότητας μεταφοράς στρατευμάτων από την Μ. Ασία ,καθώς ο Ελληνικός στόλος κυριαρχούσε απολύτως στη θάλασσα.
Δυστυχώς, όμως, αυτή είναι η μοιραία εξέλιξη των πραγμάτων, όταν σε μια διαπραγμάτευση, δεν συμμετέχει ο ίδιος, ο άμεσα ενδιαφερόμενος, αλλά αυτή διεξάγεται ''ερήμην'' του. Πρακτική που δυστυχώς επαναλήφθηκε και στις μέρες μας , ένα μήνα πριν συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του ''Ουάσινγκτων Γκρουπ'' στην Αμερικανική πρωτεύουσα . Εκεί , σε αγαστή σύμπνοια , οι μετέχοντες, αποφάσισαν - εν απουσία του κ. Τσακαλώτου -το ''καπέλο'' των επί πλέον 3.6 δις, καθώς και ότι αυτά θα πρέπει να ''δεθούν'' από τώρα και να ενεργοποιούνται αυτόματα όταν η χώρα μας παρεκλίνει από το πρόγραμμα.
Για να είμαστε λοιπόν ειλικρινείς, δεν μπορούμε να κρύψουμε ότι ''τρέμει το φυλλοκάρδι'' μας για τις επερχόμενες εξελίξεις και για το ποιος τελικά θα κάνει τη θεαματική ''κωλοτούμπα'', αν και όταν ''σφίξουν'' τα πράγματα.
Πολύ περισσότερο γνωρίζοντας τον ερασιτεχνισμό και την επικοινωνακή διαχείρηση την κυβέρνησης, και την ''ακαμψία'' των Ευρωπαίων όταν πρόκειται να διασφαλίσουν τα συμφέροντα τους . ''Ακαμψία'' που επιτείνει η αναξιοπιστία μας και η πεποίθηση τους, ότι στερούμαστε ακόμα και ... νύχια να ξυστούμε.
