Των Μιχάλη Καθαράκη και Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη
Η εύρεση εξειδικευμένου προσωπικού παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημα της ευρωπαϊκής μικρομεσαίας επιχείρησης με εξαίρεση το πρόβλημα της εύρεσης πελατών (πηγή: Eurostat).
Για την Ελλάδα το πρόβλημα είναι εντονότερο αν προσθέσουμε τη μεγάλη φυγή εξειδικευμένου προσωπικού προς το εξωτερικό όπου η εργασία αμείβεται υψηλότερα.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αποτελούν το 99% των επιχειρήσεων στην ευρωπαϊκή ένωση. Εννέα στις δέκα ΜΜΕ έχουν λιγότερους από δέκα υπαλλήλους, ενώ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις ευθύνονται για τα δυο τρίτα της απασχολησιμότητας στην Ευρώπη.
Το πρόβλημα της εύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού υποδηλώνει ανάγκες που επιβάλλονται από την καταιγιστική τεχνολογική εξέλιξη και τον διαρκώς αυξανόμενο ρυθμό καινοτομικότητας και διαφοροποίησης των επιχειρήσεων.
Οι σπουδές γενικού υπόβαθρου είναι αναγκαίες για την εποπτεία ενός τεχνολογικού τομέα, μόνο η στοχευμένη εξειδίκευση όμως μπορεί να εξασφαλίσει την εργασία και την επαγγελματική -έστω και προσωρινή- αποκατάσταση.
Συχνά η διάρκεια των σπουδών τεχνικής εκπαίδευσης είναι τέτοια που το επάγγελμα για το οποίο κάποιος καταρτίζεται στην έναρξη των σπουδών έχει εκλείψει κατά τη λήξη τους.
Με δεδομένο το μέγεθος των πολύ μικρών επιχειρήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και άρα την αδυναμία για κατοχή δικτύων διάθεσης των προϊόντων και λειτουργία τμημάτων έρευνας και ανάπτυξης είναι αναμενόμενο να επιζητούνται στελέχη έτοιμα και με εμπειρία.
Η ίδια διαπίστωση επίσης επιβάλλει να επικεντρωθούν οι επιχειρήσεις στο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της ευελιξίας που τους παρέχει το μικρό τους μέγεθος και να αγκαλιάσουν την καινοτομικότητα επενδύοντας στο ανθρώπινο καλά καταρτισμένο προσωπικό που δημιουργεί τεχνολογική ασυνέχεια και καινοτομία.
Ακρογωνιαίο ρόλο σε όλα τα παραπάνω φαίνεται να παίζει η διαρκής κατάρτιση και η εξειδίκευση πάνω σε τεχνολογίες και αντικείμενα που εμφανίζονται και εξαφανίζονται συχνά σαν κομήτες
Χρειάζονται άμεσα καινοτόμες πολιτικές προσέγγισης της πρωτότυπης τεχνολογικής κατάρτισης με όρους του μέλλοντος και όχι απαρχαιωμένες τεχνικές του παρελθόντος.
Χρειάζονται ευέλικτα προγράμματα που θα ανιχνεύουν άμεσα τις ανάγκες που πρόκειται να έρθουν και θα τις ικανοποιούν σε ελάχιστο χρόνο, ώστε να παρέχουν - μέσω του εξειδικευμένου προσωπικού - ευκαιρίες στις επιχειρήσεις να βρίσκονται στην αιχμή της καινοτομίας.
Η δια βίου μάθηση έχει σημαντικό ρόλο στα παραπάνω και αρκεί να μιμηθούμε δημιουργικά τα κράτη που έχουν κατανοήσει τη σημασία της εξειδικευμένης κατάρτισης και βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης απασχολησιμότητας, καινοτομίας και ανταγωνιστικότητας.
Από αυτό το σημείο πρέπει να ξεκινήσει κάθε δράση για ανάπτυξη.
“Πρέπει επιτέλους να ανέβουμε στο τραίνο της καινοτομίας με σκοπό μια μέρα να το οδηγήσουμε και να πάψουμε να το κυνηγάμε πάνω στα άλογα ως ιθαγενείς κραυγάζοντας ιαχές αυτοϊκανοποίησης και αυτοθαυμασμού”.
* Ο Δρ. Μιχάλης Καθαράκης είναι διευθυντής ΚΕΚ Επιμελητηρίου Ηρακλείου και ο Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός Πολυτεχνείο Κρήτης, Distinguished Research Professor, Audencia Business School, Πρόεδρος της Financial Engineering and Banking Society.
